Ý nghĩ đó bất chợt thoáng hiện trong đầu hắn, và hắn lập tức cảm thấy bị thu hút, mê say ngay. Thoạt đầu, đó chỉ là một cái gì rất mông lung, nhưng sau ý nghĩ đó ngày càng trở nên đậm nét và thôi thúc hơn. Mỗi sáng, như thường lệ, hắn ra ngồi ở phòng sa lông để mơ màng ngắm nhìn bốn bức vách. Mỗi ngày khi mặt trời ló dạng, thì hắn cũng thức dậy theo để sửa soạn bữa ăn điểm tâm cho chính hắn và cho Elsie, vợ hắn. Sau đó hắn ra sa lông ngồi thừ người, chìm đắm trong mớ ý tưởng mông lung, lẩm cẩm. Cái lệ ngồi suy tư mỗi buổi sáng này là phương cách hắn dùng thường nhật để trốn tránh thực tế quá phũ phàng, và cũng chính bởi vì Elsie không bao giờ bước chân vào sa lông này, trong suốt khoảng mười năm vừa qua. Nàng ngồi suốt ngày trên một chiếc xe lăn trong phòng ngủ của mình, và cương quyết không rời nơi này, để đi ra bất cứ nơi nào khác trong nhà. Nàng ngồi im lặng, đắm chìm trong nỗi chán chường, đắng cay. Sự im lặng chỉ có thể bị phá vỡ, khi nàng lên tiếng chửa rủa hắn hoặc than phiền về điều này, điều nọ. Khi nào không có gì để trách móc hắn, nàng thường nhìn hắn bằng con mắt khinh khi, như để nhắc nhở hắn rằng chính hắn là kẻ phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về hiện trạng bi đát của nàng. Trong mười năm đằng đẵng vừa qua, hắn đã sống những ngày đớn đau cực khổ, cả về mặt tinh thần lẫn thể chất; do đó, mỗi sáng Rutheford Parnell, thường ẩn mình nơi ốc đảo đơn côi – cái sa lông của hắn. - Rutheford! - Có đây… có đây… Tiếng nói the thé của Elsie tràn vào phòng khách, bứt hắn ra khỏi nỗi suy tư. - Gì thế, Elsie? - Mời anh làm ơn “dẫn xác” vô đây một tý! nàng hét lớn. Hắn chán nản đứng dậy và đi vào phòng bà xã, một căn phòng tăm tối, ẩm thấp (vì vợ hắn không bao giờ chịu để hắn mở các cửa sổ). - Trà loãng và nhạt phèo, chả có mùi vị gì cả. Nhạt nhẽo y như anh vậy đó! Tất cả những gì anh làm đều dở ẹc, hoặc nguội quá, hoặc nuốt không vô! Tại sao anh không chịu mướn người làm bếp cho tôi? - Bà Casey sẽ tới như thường lệ, Rutheford bình thản trả lời. Bà Casey là người làm thứ tám mà hắn đã thuê để phục vụ Elsie. - Em dư biết là bà ta không thể đến từ sáng sớm để làm đồ điểm tâm cho em mà. - Tôi biết, do đó chính anh làm, và kết quả thật đáng tởm. Thôi anh đi ra đi, “trừ phi anh muốn đưa tôi đi chơi một vòng!”. Trong mười năm qua, nàng đã nhắc đi nhắc lại không biết cơ man là lần câu “trừ phi anh muốn đưa tôi đi chơi một vòng”. Hắn khép cửa và trở lại phòng sa lông. Hắn nhìn qua cửa sổ và thấy ở trên vỉa hè bà Casey đang đến gần. Bà Casey là một người đàn bà dễ thương và Rutheford rất thích trò chuyện với bà. Ngôi sao quả tạ Elsie vẫn không ảnh hưởng gì tới phong cách ga lăng, dễ thương của hắn. Hắn mở rộng cửa ra vào. - Chào bà Casey! Nhưng vẻ mặt tươi tỉnh thường nhật của bà Casey hôm nay lại như có vẻ cau có khó chịu. - Dạ, chào ông, tôi xin được thưa với ông một chuyện. - Được, xin mời bà cứ tự nhiên, Rutheford trả lời ngượng nghịu. - Thưa ông tôi rất tiếc, bà Casey nói sau khi bước vào nhà, là tôi buộc lòng phải xin ông cho tôi được nghỉ việc. Tôi đã may mắn tìm được một công việc tốt hơn nhiều và… - Tôi hiểu bà Casey ạ, nhưng tôi hy vọng cuối tuần bà mới nghỉ chứ? - Vâng, tất nhiên là như vậy rồi thưa ông. Rutheford có ý muốn thầm bảo bà ta: “Không phải là bà có việc khác, mà là bà hết chịu trận nổi bà xã tôi, phải không?” Nhưng hắn giữ im lặng, đội mũ, vơ vội cái áo khoác ngoài để đi làm. Hôm đó là một ngày trời quang đãng, ánh dương rọi sáng chan hòa. Và hôm đó cũng là ngày mà Rutheford đã chọn để thực hiện kế hoạch mà hắn đã dầy công mưu tính. Hắn tới đợi ở trạm xe buýt, như hắn đã làm trong mười năm nay. Hắn đã bán chiếc xe hơi của hắn ngay sau vụ tai nan. Nhưng tới tận bây giờ, chiếc xe và tai nạn vẫn không ngừng ám ảnh hắn, và Elsie cũng chẳng bao giờ cho phép hắn được quên là chính hắn đã lái xe trong buổi tối mưa gió đó, và là thủ phạm đưa nàng vào thảm cảnh phải sống quãng đời còn lại trên một chiếc xe lăn. Bước lên xe buýt, hắn gật đầu chào người lái xe như mọi ngày và bước ra phía sau, ngồi vào một ghế sát bên cửa. Nhưng hôm đó, mới tới trạm thứ ba trên đường tới sở làm thì hắn đã bước xuống. Ở đó có một phòng điện thoại công cộng. Hắn bước vô và gọi về văn phòng. - Alô, Marie đấy à? Tôi Rutheford đây. - Sao vậy anh Rutheford, anh đau à? - Vâng, tôi đau, nhờ cô xin phép cho tôi nghỉ một ngày. - Anh muốn em bảo cho ông Speaks là hôm nay anh không đi làm, phải không? Hơi lạ đấy nhé, anh ít khi dám bỏ sở cả ngày… Ông Krushman, chủ nhà hòm “Krushman và Con”, chỉnh lại mục kỉnh, khẽ hắng giọng và nhìn Rutheford một cách nịnh bợ, trên môi nở một nụ cười “cầu tài” trông tởm đến buồn nôn. - Thưa, tôi có thể làm gì để phục vụ ngài? - Tôi muốn biết ông có bao thầu tất cả mọi chi tiết về một tang lễ không, Rutheford hỏi một cách dè dặt. - Dạ, dĩ nhiên là có. Chúng tôi hiểu rõ đây là một thử thách lớn cho tang gia trong những giờ phút đau thương này. Ông có thể cho tôi biết tên người quá cố không ạ? - Điều đó không cần thiết, Rutheford trả lời. Tôi đã ghi địa chỉ vào tờ giấy này. Chiều nay ông có thể tới lo hộ mọi việc và… và… mang linh cữu đi được không? - Tôi phải nói đây là một trường hợp khá bất thường. Vậy ai là người sẽ chỉ dẫn cho tôi các chi tiết cần thiết? - Khi ông tới, sẽ có người lo chuyện đó. Vậy xin nhờ ông ghé lúc tám giờ tối nay nhé. Tám giờ được không ông? - Tám giờ… vâng, được. Nhưng ông thích loại tang lễ như thế nào? - Loại kín đáo, âm thầm nhất. Tôi e rằng sẽ chẳng có bạn bè thân nhân nào tham dự… Bà Casey rất ngạc nhiên khi thấy Rutheford về quá sớm. Hắn nhìn bà và mỉm cười. - Bà có thể về sớm bà Casey ạ. Tiện đây tôi xin gửi trả tiền công cho bà trước, cộng thêm một chút tiền thôi việc. Bà Casey không lộ vẻ vui mừng, vẻ mặt vẫn như hơi khó chịu. - Tôi mong rằng sáng nay tôi đã không làm phiền lòng ông, ông Rutheford ạ; chắc ông biết lý do đích thực khiến tôi phải xin nghỉ việc, phải không ông? Sáng nay tôi đã nói dối ông. - Vâng, tôi biết tại sao bà xin nghỉ, chính vì bà đã hết chịu nổi bà vợ tôi. Tôi rất thông cảm với bà. Tôi không phiền trách bà, bà Casey ạ, không phiền trách một tí nào! Bà Casey biểu lộ những cử chỉ ngượng nghịu, khó xử. - Tôi cũng đã hết chịu nổi cô ta, Rutheford nói tiếp. Đôi lúc tôi ước mong cô ta biến khỏi đời tôi để tôi được rảnh nợ. Nhưng cô ta không biến đâu, cô ta sẽ chẳng bao giờ cho tôi được hưởng đặc ân đó đâu. Giá mà tôi cũng có thể xin nghỉ việc được như bà thì thật tuyệt vời, bà Casey ạ. Tới lúc này bà Casey vội vã nói vài lời từ biệt, và sự ra về của bà giống y như là một sự trốn chạy. - Rutheford! Rutheford! Anh đấy à? - Phải, em yêu, anh vào ngay đây. Trong giây lát, hắn nắm chặt nắm tay như muốn biến nó thành sắt thép, rồi hắn bước vào phòng Elsie. Hắn tiến thẳng lại phía các cửa sổ và mở toang để ánh nắng tràn ngập căn phòng. - Rutheford! nàng hét lên. Bộ anh điên rồi hả? Hắn rút từ trong túi ra gói thuốc độc mà hắn vừa mua ở nhà thuốc, và chiềng ra trước mắt Elsie. - Anh có mua cho em món quà nhỏ này. Món quà sẽ giúp em tránh được nỗi cô đơn và niềm cay đắng. - Anh nói lạng quạng cái gì vậy? Có đóng ngay cửa sổ lại không? Anh biết là tôi không chịu được ánh nắng mà! - Thiên thần của anh ơi, Rutheford nói, có bao giờ anh bảo là anh thấy em đẹp không? Nếu có, thì là anh nói sạo đó. Hôm nay anh muốn em biết điều đó. - Anh điên rồi! nàng hét lên. Hắn bước vội ra khỏi căn phòng và đi vào trong bếp để đổ sữa vào một cái ly. Tiếng gào thét của nàng vẫn văng vẳng bên tai, làm hắn càng nôn nóng hơn. Hắn mở gói và đổ vào ly sữa hai thìa súp thuốc giết chuột. Rồi, tay cầm ly sữa, hắn trở lại căn phòng của Elsie. - Đừng có ép tôi uống nghe không, Rutheford. Anh dư biết là tôi rất ghét sữa! - Nhưng mỗi chiều em vẫn uống như thường, hắn nói. Vả lại anh cũng chẳng ép em uống đâu. Mười năm trời nay, có bao giờ anh ép được em làm cái gì đâu? Nàng gục đầu vào vòng tay và bật khóc. - Anh thực là ghê tởm! Mẹ tôi đã bảo tôi là không nên lấy anh. Lẽ ra tôi phải nghe lời bà! - Mẹ em chưa hề bao giờ ngăn trở em lấy ai hết. Ngay khi có cơ hội là bà ta mau lẹ tống khứ em đi, và chẳng may là bà ta lại chọn đúng ngay anh. Ngay cả ba em cũng ngán em tới tận cổ! - Câm đi, Rutheford. Tôi tởm anh, tôi tởm anh lắm! - Em không muốn biết anh mang về cho em món quà gì sao? Anh mang lại cho em sự tự do đấy. Sự giải thoát cho mỗi người trong cả hai ta. Cơ hội để có thể được xa nhau! (Hắn cười gằn). Dù sao đi nữa, món quà này khiến anh phải tiêu hơn ba ngàn mỹ kim. - Ba ngàn mỹ kim! Anh moi ở đâu ra? - Anh đã hủy bỏ bảo hiểm nhân thọ, xin thu hồi toàn bộ tiền đã đóng. 3500 đô và 82 xu. Em thấy tuyệt vời không? - Rutheford, anh quả là đã điên tới bến rồi! - Em có thể đơn giản nghe anh nói được không? Anh có một đề nghị. Hắn nắm chặt ly sữa trong tay và nói: - Em có muốn vào ở suốt đời trong một nhà dành cho người tàn phế không? - Đừng có khùng! Đấy là đề nghị của anh đấy hả? - Anh dư biết trước là em sẽ trả lời anh như vậy! Hắn nở một nụ cười êm dịu và buồn, nâng cao ly sữa, và uống ực một hơi cạn tới đáy! - Elsie thân mến, chỉ trong giây lát em sẽ thấy rằng cuộc sống của em trước đây không đến nỗi quá khổ cực như em tưởng… Phải mất vài chục phút sau Elsie mới hiểu hắn muốn nói gì… VŨ ANH TUẤN dịch một chuyện của LAWRENCE PAGE | 
