Vì tôi luôn nghĩ rằng 1 giây cũng là quá khứ, một đi không trở lại, nên tôi thấy đưa chuyện mới xảy đến này vào hồi ký cũng là bình thường thôi. Cách đây 4 ngày Anh D., một thành viên CLB gọi điện cho tôi hay là anh có một anh bạn muốn nhường lại một ít sách và rủ tôi cùng đi xem với anh tại nhà anh bạn đó. Được tin là tôi đi liền và tới nơi, sau vài phút lục lọi tôi đã gặp được cuốn Bần Nữ Thán, bản dịch của nhà giáo Phạm Xuân Độ, do Đắc Lộ Thư Xá in năm 1945, và do danh họa Mạnh Quỳnh, mà tôi vô cùng yêu thích, minh họa. Được cuốn sách tôi rất mừng và, dù biết là tôi có thể mua được rất rẻ, tôi cũng đã trả một giá rất vừa phải để không có lỗi với cuốn quý thư và để tạ ơn anh D. đã giúp tôi có cuốn sách bằng cách giới thiệu tôi với người chủ sách là một người bạn thân cúa anh. Tôi rất thích khi thấy người dịch là nhà giáo Phạm Xuân Độ, vì thứ tiếng Pháp ông dùng là tin cậy được, và hơn nữa, ông cũng đã làm đúng như cung cách Cụ Vĩnh dịch Kiều, nghĩa là ngoài việc dịch thành câu, còn có cả phần dịch từng từ một ví dụ như cũng là aussi, nữ là jeune fille, hạnh là conduite, vv… Cho tới giờ này người ta vẫn chưa xác định được ai là tác giả, và tác phẩm này được coi là của một nhà nho sống trong thế kỷ thứ 19 và chắc tác giả khuyết danh này đã viết tác phẩm này trong những năm cuối thời Thiệu Trị (1841 – 1847) và vào đầu triều Tự Đức (1847 – 1883). Bần Nữ Thán là những lời than của một cô gái nghèo và vì nghèo nên chẳng được ai ngó ngàng tới, mặc dầu cô thông minh, giỏi và đẹp. nhưng ngày nay nhiều người cho rằng tác giả khuyết danh đã mượn chuyện này để tự thán về thân phận của chính ông ta vì trong tác phẩm có nhiều chi tiết liên quan tới nam giới hơn là nữ giới, như những chỗ nói về binh nghiệp, cờ bạc rượu chè, và hình ảnh một con rồng chờ gió để tung bay, vv... Cuốn sách chứa đựng gần một chục minh họa cực đẹp do cố danh họa Mạnh Quỳnh vẽ. Được cuốn sách, việc đầu tiên tôi hí hửng làm là tạo dựng ngay cho nó một “căn nhà ni lông” thật trong, thật đẹp, ý tôi muốn nói là đem bọc nó thật kỹ càng bằng 1 loại plastic mà tôi rất thích. Đây cũng là 1 cuốn sách sẽ là một người đẹp sẽ ở bên tôi cho tới ngày được Lão mời, vì tôi và Nàng đã hứa với nhau như thế… Trích Hồi ký 60 năm chơi sách, chương VI Vũ Anh Tuấn |