Hiện có 8 người xem / 2309663 lần xem
         info@sachvatranh.com       84 (0) 1 222 929 703        
 
Hai chiếc thuyền rồng ở hồ Némi

Jean de Kerdéland

Những công trình khảo cổ thường kém hấp dẫn đối với quảng đại quần chúng nếu nó không liên quan đến kho tàng hay ít ra là liên quan đến một lối sống của một dân tộc nào đó. Dưới đây chúng tôi xin giới thiệu một công trình loại đó để biết rằng công lao của các nhà khai quật đôi khi chỉ được chính họ tán thưởng.

Ít có du khách nào tới thăm nước Ý mà lại không biết tới hồ Némi, một cái hồ tuyệt đẹp ở vùng phụ cận thành Rome. Mấy ngàn năm trước người La Mã có xây trên một mũi đất ở trong hồ một ngôi đền nhỏ thờ nữ thần Diane; ngày nay tuy ngôi đền đã biến mất nhưng cái tên “Mảnh gương của nữ thần Diane” mà các thi sĩ thành La Mã đặt cho hồ thì vẫn còn. Hai ngàn năm trước hồ cũng được Hoàng đế Caius Cœsar Augustus Germanicus (kẻ được người đời biết đến nhiều hơn dưới cái tên Caligula) để ý tới.

Ông bị người đời sau coi như một bạo chúa, hoang dâm và thác loạn. Trong suốt triều đại của mình, vị Hoàng đế La Mã này chỉ làm được có một việc đáng kể là ông đã phong quan tước cho… chú ngựa của mình, còn thì tất cả mọi việc khác đều tệ hại hết. Tuy nhiên vị Hoàng đế điên, gàn này lại rất biết thưởng thức vẻ đẹp êm dịu và tĩnh mịch của hồ Némi, vì ông đã chọn cái hồ này làm nơi nghỉ mát riêng cho mình. Thỉnh thoảng ông lại bỏ thành Rome, lúc đó đang trên đường suy tàn, để lên kiệu, mang theo vài nhạc công và nhạc sĩ, lặng lẽ đến hồ Némi, để tìm những giây phút nghỉ ngơi, thư giãn.

Đậu cách bờ hồ hai mươi thước là một chiếc thuyền rồng cực lớn, một toà lâu đài nổi, ở trên có nước ngọt, có lò sưởi, có tượng ngà, tượng vàng, kỳ hoa, dị thảo, vàng bạc châu báu, lụa là quý hiếm từ Đông Phương mang tới, không thiếu một thứ gì. Thuyền rồng được sơn son thiếp vàng khắp nơi, trên thành các buồng ốc là đủ loại thảm quý, dưới sàn cũng trải thảm.

Một thuyền rồng thứ nhì, nhỏ hơn nhưng được trang bị không kém vẻ sang trọng, nối liền bờ hồ với toà lâu đài nổi. Ngoài hai chiếc thuyền nói trên, tuyệt đối trên hồ không có một thuyền nào khác được lai vãng; kẻ nào bị bắt sẽ bị hành quyết ngay tức khắc. Tuy nhiên do tính khí bất thường, nên một ngày kia, trong một cơn giận dữ, ông đã ra lệnh đánh đắm cả hai thuyền rồng, với tất cả mọi bảo vật bên trong…

Cố nhiên, một chuyện như vậy không thể không lọt ra ngoài, cho nên ngay từ đầu thời Trung Cổ, đã có nhiều người tìm cách mò lấy các bảo vật chứa trong hai chiếc thuyền rồng. Nhiều thợ lặn đã tìm ra được vị trí của chúng và một số đã lấy được nhiều đồ chạm trổ quý giá.

Từ thế kỷ này sang thế kỷ khác, nhiều chuyên viên tìm kho tàng đã tới hồ để thừ thời vận và tài năng. Thế kỷ thứ XIX có những người như Fusconi năm 1820, Borghi năm 1875, Lucchesi năm 1880. Tuy không trục được hai chiếc thuyền đắm, nhưng họ mang lên bờ nhiều đồ nghệ thuật quý giá: một cái đầu “Gorgone” (đầu người tóc rắn) chạm trổ rất nghệ thuật, những con sư tử và những con chó sói bằng đồng và nhiều mảnh kim khí được chạm trổ thật công phu. Các cổ vật nói trên, nay được trưng bày trong khung kính tại các viện Bảo tàng Therme và Vatican, tuy giá trị không đáng kể lắm, nhưng cũng cho hậu thế biết được một số mẫu của nền nghệ thuật tân – La Mã.

Năm 1900, Cianelli, một đại tá người Ý có một kế hoạch táo bạo là dùng một khí cầu thật mạnh để trục hai thuyền rồng lên khỏi bãi bùn nơi đáy hồ. Nhưng hai ngàn năm chìm dưới đáy hồ sâu đã làm các thuyền hầu như mục cả, khiến kế hoạch của vị đại tá nói trên bất thành.

Năm 1929, nhà độc tài Ý Mussolini đã đích thân chỉ đạo việc lấy kho tàng nơi đáy hồ này. Ông triệu tập các chuyên viên và ra lệnh cho họ “làm các việc cần thiết để thu hồi kho tàng”.

Kỹ sư Tosi, người chỉ huy chiến dịch tìm kho tàng đã lục lọi trong các thư viện lớn, thâu thập các tài liệu trong văn khố và viết lại một lịch sử thật đầy đủ về vấn đề mình phụ trách. Sau đó, ông tới thẳng ngay hồ Némi để khảo sát tại chỗ.

Tình trạng những thuyền rồng, sau hai ngàn năm bị ngâm sâu dưới đáy hồ, không cho phép trục chúng lên và kéo vào bờ; cách làm này có thể làm hai chiếc thuyền rồng tan vỡ hoàn toàn, như người ta đã có kinh nghiệm trong mấy lần trước đó. Vậy phải tiến hành ngược lại: rút cạn sạch nước ra khỏi hồ. Hồ Némi nằm trên một miệng núi lửa cũ. Thành hồ rất cao nên không thể nào dùng bơm để đẩy đi một lượng nước là ba mươi mốt triệu thước khối. Chỉ có một phương cách duy nhất: đục một đường hầm ở trong bờ thành khúc khuỷu của miệng ngọn núi lửa để nối liền đáy hồ với đồng bằng ở lân cận; từ đó nước sẽ được chuyển ra bể - cách đó khoảng 24 cây số - bằng một con kinh.

Trong lúc tìm địa điểm để đào đường hầm, Tosi và các phụ tá của ông khám phá ra một điều may mắn: đường hầm đã có sẵn. Hơn hai ngàn năm trước không biết vì lý do gì những người cổ La Mã đã dự kiến một lối thoát nước để có thể vét hồ. Miệng hầm được đóng kín bởi một bức tường đá, nằm sát ngay mực nước thấp nhất: một đường hầm vững chắc dài 1800 thước chạy xuyên qua ngọn đồi để thông qua bình nguyên. Tiếp đó một con kinh, còn thấy lờ mờ dấu vết, dài 22 cây số nối liền miệng hầm thoát nước với một điểm gần bờ biển nhất. Toán công tác Tosi chỉ cần tu bổ lại các công trình mà người thời xưa đã làm sẵn.

“Mảnh gương của nữ thần Diane” sống trong im lìm quên lãng trong hai ngàn năm bỗng bị xâm chiếm bởi đủ loại tàu cuốc, tuabin và hàng trăm thứ bơm, ngoài ra còn có những người thợ lặn trong bộ đồ lặn. Những tiếng động cơ nổ, những tiếng gào thét của máy hơi nước và những máy hàn điện bỗng vang lên trong khắp vùng lân cận.

Để tát cạn hồ, các kỹ sư đề ra một kế hoạch lưỡng lợi. Công trình đòi hỏi những chi phí rất lớn, vì vậy người ta sự tính sau khi hoàn thành công tác, hồ Némi sẽ được đổ nước lại một phần. Diện tích sơ khởi của nó là 1 719 000 m2 sẽ được giảm xuống còn 900 000, do đó lợi được 819 000 m2 mà người sẽ dùng vào việc canh tác.

Trên toàn thế giới, các nhà khảo cổ chăm chú theo dõi việc thu hồi kho tàng. Chính nhà độc tài Mussolini, từ lâu đài Chigi, đã tự tay hạ một tay gạt để cho lệnh khởi công. Ngay lúc đó, máy móc chạy bằng điện lực được phát khởi và nước trong hồ bắt đầu chuyền ra phía biển.

Khi mực nước trong hồ đã gần cạn, người ta thấy lờ mờ dưới hồ có hai thuyền, cái lớn còn như nguyên được hình thể lúc ban đầu, Các nhà khảo cổ lo lắng, giậm chân vì sốt ruột…

Tiếc thay, người ta không tìm thấy một chút gì vì cả hai thuyền đều trống rỗng: có thể là trong mấy ngàn năm qua, các vàng bạc châu báu đã chìm hết vào trong những lớp bùn, và cũng có thể nhiều kẻ tìm kho tàng từ trước đã im lìm mò lên hết mà không ai biết. Dù sao công cuộc này đã có lợi về mặt lịch sử và nông nghiệp! Và chỉ có các nhà khảo cổ là không hoàn toàn thất vọng bởi vì chính nhờ các công trình ở Némi mà giờ đây, các nhà bảo tàng của xứ sở họ mới có được hai mẫu thuyền rồng La Mã duy nhất trên thế giới.

Vũ Anh Tuấn dịch

Bài đã đăng
TÔI KHÓC EM TÔI
Đôi lời giới thiệu tập thơ "Mong manh thu vàng" của Phạm Thị Minh Hưng
Vài kỷ niệm buồn vui về Bs
SANG HƠN MỸ
HẮN, TÊN THIỆN QUỶ
ĐẠI THI HÀO NGUYỄN DU VÀ TRUYỆN KIỀU
VỀ CUỐN QUÝ THƯ
VỀ CUỐN ĐÔNG DƯƠNG
THAY LỜI GIỚI THIỆU
MỘT ĐỜI VỚI SÁCH
CUỐN ĐẠI CHIẾN THẾ GIỚI 1914-1918
Những tác phẩm sơn mài TUYỆT VỜI
VÀI CHI TIẾT
CUỐN CỔ THƯ 156 NĂM TUỔI VÀ TÔI
ĐỘNG LỰC NÀO KHIẾN TÔI HAM TÌM VÀ GIỚI THIỆU
CUỐN “THỔ PHỈ VÀ PHIẾN LOẠN Ở BẮC KỲ”
ĐẦU NĂM LƯỢM ĐƯỢC VÀNG
LIECHTENSTEIN
Vài điều nên biết về 1 người bạn Pháp
VÀI DÒNG VỀ MỘT CUỐN SÁCH
TÌNH THƯ MỘT BỨC,
VÀI ĐIỀU ĐÁNG GHI NHỚ
VÀI CẢM TƯỞNG SAU KHI THAM DỰ
TÂY CŨNG TAM SAO THẤT BẢN
Vài chi tiết về cuốn sách nhan đề
Cuốn “Ở BẮC KỲ” (AU TONKIN)
Vài chi tiết về kỳ họp ngày 14/11/2009 của CLB Sách Xưa & Nay
Quyển “1001 CUỐN SÁCH BẠN CẦN PHẢI ĐỌC TRƯỚC KHI ĐI XA”
Những chi tiết về cuộc họp ngày 11/4/2009
CLB Sách Xưa và Nay viếng thăm An Tất Viên
CUỐN “NGƯỜI PHÁP TỚI BẮC KỲ” _ 1787-1884
THIÊN DUYÊN VỚI SÁCH CỔ
CÂU CHUYỆN THƠ MỚI THỜI TIỀN CHIẾN
Bộ sách: “MỘT ĐẾ QUỐC THUỘC ĐỊA CỦA PHÁP: ĐÔNG DƯƠNG”
CHIẾN THẮNG OANH LIỆT của BẠCH THÁI BƯỞI
Một số sự việc đáng được nhắc lại
Vài chi tiết về cuốn “SÁCH DẠY HÁT TIẾNG NAM”
Vài chi tiết lý thú về buổi họp ngày 10-2-2007
MỘT SỐ CHI TIẾT VỀ ĐỊA DƯ RẤT CẦN BIẾT VỀ NƯỚC BẠN HOA KỲ
HỒI KÝ 60 NĂM CHƠI SÁCH (Trích đoạn)
Vài dòng về cuốn sách cổ “XỨ BẮC KỲ” (Le Tonkin)
Vài chi tiết về cuốn “MISSIONS DE COCHINCHINE”
Vài chi tiết về cuốn “CUỘC PHIÊU LƯU CỦA THẾ KỶ XX”
Cuốn “Ở ĐÔNG DƯƠNG NAM KỲ, CAO MIÊN, TRUNG KỲ VÀ BẮC KỲ”
Vài chi tiết về cuốn “TỪ BA LÊ TỚI BẮC KỲ”
Cuốn “CHUYỆN ĐÂY, CHUYỆN ĐÓ”
CUỐN “PHONG TỤC VÀ TẬP QUÁN CỦA NGƯỜI ANNAM”
Cuốn NIÊN BIỂU CÁC NỀN VĂN MINH
Vài chi tiết về một cuốn sách KHÔNG PHẢI TÔI “CHƠI” MÀ LÀ TÔI MỚI “LÀM ”
Vài dòng về cuốn sách “MỘT CHIẾN DỊCH Ở BẮC KỲ”
Vài điều lý thú về cuốn "VĂN HỌC DÂN GIAN VIỆT NAM"
Vài chi tiết về một cuốn sách mới xuất bản năm 1992
Giới thiệu 2 cuốn sách mới
Vài chi tiết về bộ sách “CON QUỶ CÀ NHẮC”
CUỐN “GIA ĐỊNH THUNG CHÍ”
CUỐN “CÁC HỘI KÍN TRÊN ĐẤT ANNAM”
VÀI CHI TIẾT VỀ BỘ BÁO KHOA HỌC HUYỀN BÍ
CUỐN ALBUM ĐẶC BIỆT CỦA BÁO ẢNH PHÁP
CUỐN “ĐÔNG DƯƠNG THUỘC PHÁP”
VÀI CHI TIẾT VỀ CUỐN SÁCH NHAN ĐỀ LÀ “XỨ BẮC KỲ”
VÀI ĐIỀU NÊN BIẾT VỀ CUỐN “TỰ ĐIỂN TIỂU SỬ
CUỐN “LỄ TANG CỦA NGƯỜI VIỆT NAM”
HƠN 300 NĂM TRƯỚC
SÁCH QUAN CHẾ
VÀI CHI TIẾT VỀ MỘT BỘ SÁCH RA ĐỜI 6 NĂM
Vài điều cần biết về tờ Gia Định báo
Vài cảm nghĩ về vấn đề sửa bản in
Lịch sử HÀN LÂM VIỆN ở nước ta và ở Pháp quốc
Thú chơi tranh và người thưởng ngoạn tranh ngày nay
Từ Lâu Đài đến Bảo Tàng
Thú chơi sưu tập
Nhân hai cuộc thi “Những cuốn sách vàng lần thứ 3”
Người Việt Nam đầu tiên nhảy dù là ai?
Lịch Sử Bưu Thiếp
TIÊU NGỮ
CÓ NÊN DỰNG LẠI THÁP PISE KHÔNG?
Những cuốn sách đã ghé đời tôi và . . . . Ở LẠI
VỀ MỘT CUỐN SÁCH MÀ TÔI MỚI CÓ CƠ DUYÊN MUA ĐƯỢC
TỔNG KẾT 4 NĂM HOẠT ĐỘNG
NHỮNG KỶ LỤC & THÔNG TIN
VỀ MỘT CUỐN SÁCH ĐÔNG DƯƠNG RẤT HAY VÀ QUÝ
VỀ 1 SỐ NHÀ VĂN VIẾT NHIỀU Ở NƯỚC NGOÀI VÀ Ở NƯỚC TA
NÊN DẪN ĐỦ 35 CHỮ TRONG CHÚC THƯ CỦA VICTOR HUGO
NOSTRADAMUS
VÀI CHI TIẾT VỀ MỘT BỘ SÁCH TRƯỚC ĐẠI CÁCH MẠNG PHÁP
VỀ MỘT SỐ ĐIỀU KHÔNG CHÍNH XÁC TRONG BÀI
MỘT CHUYỆN “CHÂU VỀ HIỆP PHỐ”
PHƯƠNG THỨC LÀM VIỆC RẤT KHOA HỌC
VỀ GIÁ TRỊ THỰC TẾ CỦA MỘT SỐ TÁC PHẨM
CÁC “THƯ HIỆP” VÀ NỖI OAN CẦN ĐƯỢC GIẢI BÀY CỦA HỌ
HAI BỘ TRƯỜNG GIANG TIỂU THUYẾT CỦA EUGENE SUE:
Vài chi tiết về một số thư viện
MỘT CHÚT DUYÊN VỚI… SÁCH XƯA
LỄ RA MẮT CÂU LẠC BỘ SÁCH XƯA VÀ NAY
VÀI CHI TIẾT VỀ MỘT CUỐN SÁCH
TAM SAO THẤT BẢN
CUỐN BÚT QUAN HOÀI
BỘ “TAO ĐÀN TẠP CHÍ”
CHUYỆN VỀ CÁC GIỜ KHẮC SÁNG TÁC
­­Một cuốn sách cổ trên 300 năm
TÀI VẼ TRANH KHÔI HÀI CỦA TÚ MỠ
VỀ CUỐN “NGHỆ THUẬT Ở HUẾ” (L’ART À HUE)
VÀI CHI TIẾT VỀ BỘ “TẤN TUỒNG ĐỜI”
Những bộ sách vẫn cùng tôi đồng hành
Tản mạn về sách
Có nên dùng Tây Ba lô làm phụ đạo không?
MỘT CHUYỆN TRẢ THÙ
Chọc giận THẦN TÀI
Thứ duy nhất không mua được bằng tiền
Nỗi đau nho nhỏ của người yêu sách
Bài đọc tại buổi trao giải cuộc thi
Vài chi tiết về cuốn “Connaissance du Vietnam”
Tiểu phẩm hài hước cười ra nước mắt…
Làm thế nào để có một bộ sưu tập KIỀU đầy ấn tượng
Về một cuốn sách rất hay mà tôi mới có cơ duyên tìm lại được
Lược sử BÁO CHÍ VIỆT NAM từ khởi thuỷ tới 1945
Những tác phẩm sơn mài tuyệt vời
Về một trò chơi cần được tổ chức và phổ biến ngay
Tham luận tại Hội nghị Quốc tế
Không phải cứ giỏi ngoại ngữ...
Học giả, học thiệt
Nghĩa của từ "Hat trick"
Một sai lầm cần được đính chính
Vấn đề hôm nay
Ông thầy quái đản của tôi
Trả lại sự công bằng
Hoan chiến: Một thứ chiến tranh mới lạ kỳ thú
Hội chứng sính ngoại ngữ
 
Netadong.com thiết kế