Hiện có 11 người xem / 2309534 lần xem
         info@sachvatranh.com       84 (0) 1 222 929 703        
 
CÂU CHUYỆN THƠ MỚI THỜI TIỀN CHIẾN
Nói đến thơ mới thời tiền chiến, người ta nghĩ ngay tới bài Tình Già của ông Phan Khôi và một bài viết nhan đề là; “MỘT LỐI THƠ MỚI TRÌNH CHÁNH GIỮA LÀNG THƠ” đăng trên tờ PHỤ NỮ TÂN VĂN số 122 ra ngày 10-3-1932 ở Sài Gòn. Nhiều nhà nghiên cứu đã cho rằng đó là phát súng thần công nã vào thành trì thơ cũ để phát động phong trào thơ mới.

Chúng ta hãy nghe ông Phan Khôi than phiền: “Lâu nay, mỗi khi có hứng, tôi toan dở ra ngâm vịnh, thì cái hồn thơ của tôi nó như lúng túng. Thơ chữ Hán ư? Thì ông Lý, ông Đỗ, ông Bạch, ông Tô cho án trong đầu tôi rồi. Thơ Nôm ư? Thì Cụ Tiên Điền, Bà Huyện Thanh Quan đè ngang ngực tôi làm tôi thở không ra. Cái ý nào mình muốn nói, lại nói ra được nữa, thì đọc đi đọc lại nghe như họ đã nói rồi. Cái ý nào họ chưa nói, mà mình muốn nói ra, thì lại bị những niêm, những vận, những luật bó buộc mà nói không được.

Té ra mình cứ loanh quanh luẩn quẩn trong lòng bàn tay của họ hoài thực là dễ tức. Duy tân đi! Cải lương đi!”

Trong Nam thì vậy ở Bắc thì có ông Thế Lữ. Từ bé tôi là người mê đọc Thế Lữ với “Vàng và Máu”, “Trại Bồ Tùng Linh”, “Bên đường Thiên Lôi”, “Lê Phong Phóng viên”, “Mai Hương và Lê Phong” nên khi thấy ông có tập “Mấy Vần Thơ” thì tôi cũng đọc và thấy thơ của ông cũng hay chẳng kém gì các truyện của ông. Thế Lữ cũng được coi như là một người đi tiên phong trong việc phổ biến thơ mới.

Xin hãy lấy thí dụ một khổ thơ trong bài “Cây đàn muôn điệu”:

“Dáng yêu kiều tha thướt khách giai nhân;
Ánh tưng bừng linh hoạt nắng trời xuân;
Vẻ sầu muộn, huy hoàng ngày mưa gió;
Cảnh vĩ đại, sóng nghiêng trời, thác đổ;
Nét mong manh thấp thoáng cánh hoa bay;
Cảnh cơ hàn nơi nước đọng bùn lầy;
Thú xán lạn mơ hồ trong ảo mộng;
Chí hăng hái đua ganh đời náo động;
Tôi đều yêu, đều kiếm, đều say mê.”

Một đoạn thơ dài chín câu, tám câu đầu là những tân từ đặt ngược, đặt trước câu, động từ và chủ từ nằm ở cuối đoạn. Lối đặt câu như thế, ta không thấy ở thơ văn nước ta trước kia, và nếu chưa bao giờ thấy thì đương nhiên là MỚI RỒI.

Bây giờ trở lại miền Nam. Ở Sài gòn, cuộc đấu tranh cải cách thơ, phát động phong trào thơ mới cũng rất sôi nổi bắt đầu từ năm 1932 khi cụ Phan Khôi đưa ra bài Tình Già. Bài thơ ra đời có kẻ nhiệt liệt hoan hô, lại có kẻ quyết liệt “đả đảo”.

Sau lúc bài Tình Già xuất hiện, ông Phan Văn Hùm đã có nhận xét sau đây: “Vậy là Phan tiên sinh đã “mở bửng” cho nguồn thơ mới ở Nam Kỳ.”

Người hưởng ứng tiêu biểu nhất là một nhà thơ tên là Hồ Văn Hảo quê ở Sa Đéc, ông này đã có một số bài thơ “mới” đăng trên tờ Phụ Nữ Tân Văn như bài “Con nhà thất nghiệp” (PNTV số 208 ngày 20-7-1933) mà tôi xin trích một đoạn ngắn dưới đây:

“Ngọn đèn leo lét,
Xác xơ một nét nhà tranh;
Trên chiếu tan tành,
Một trẻ thơ nằm im, xanh mét…”

Những bài thơ của Hồ Văn Hảo đã gây chấn động mạnh trong văn giới Nam Kỳ và đã dẫn đến những cuộc tranh luận, bút chiến công khai mà kịch liệt nhất là cuộc tranh cãi giữa nhà giáo Nguyễn Văn Hanh (có một tác phẩm viết về Hồ Xuân Hương) và cô Nguyễn Thị Kiêm, tức là nữ sĩ Manh Manh (Nguyễn Thị). Nhà giáo Nguyễn Văn Hanh thì chỉ trích thơ mới, bênh vực thơ cũ, còn cô Manh Manh thì bênh vực thơ mới bằng nhiều buổi diễn thuyết sôi nổi diễn ra ở Hội Khuyến Học Sài gòn hồi đầu thập niên 30.

Và rồi dần dần, thơ mới, thực sự chỉ muốn thoát ra khỏi những niêm luật quá bó buộc chứ “không có ý đẩy lui thơ cũ”, đã đạt thắng lợi trọn vẹn và huy hoàng mở ra một kỷ nguyên mới thơ thật sự phóng khoáng.

(Dựa theo tài liệu của Bùi Đức Tịnh, Hoài Việt và Nguyễn Hữu Hiệp)

Vũ Anh Tuấn

Bài đã đăng
TÔI KHÓC EM TÔI
Đôi lời giới thiệu tập thơ "Mong manh thu vàng" của Phạm Thị Minh Hưng
Vài kỷ niệm buồn vui về Bs
SANG HƠN MỸ
HẮN, TÊN THIỆN QUỶ
ĐẠI THI HÀO NGUYỄN DU VÀ TRUYỆN KIỀU
VỀ CUỐN QUÝ THƯ
VỀ CUỐN ĐÔNG DƯƠNG
THAY LỜI GIỚI THIỆU
MỘT ĐỜI VỚI SÁCH
CUỐN ĐẠI CHIẾN THẾ GIỚI 1914-1918
Những tác phẩm sơn mài TUYỆT VỜI
VÀI CHI TIẾT
CUỐN CỔ THƯ 156 NĂM TUỔI VÀ TÔI
ĐỘNG LỰC NÀO KHIẾN TÔI HAM TÌM VÀ GIỚI THIỆU
CUỐN “THỔ PHỈ VÀ PHIẾN LOẠN Ở BẮC KỲ”
ĐẦU NĂM LƯỢM ĐƯỢC VÀNG
LIECHTENSTEIN
Vài điều nên biết về 1 người bạn Pháp
VÀI DÒNG VỀ MỘT CUỐN SÁCH
TÌNH THƯ MỘT BỨC,
VÀI ĐIỀU ĐÁNG GHI NHỚ
VÀI CẢM TƯỞNG SAU KHI THAM DỰ
TÂY CŨNG TAM SAO THẤT BẢN
Vài chi tiết về cuốn sách nhan đề
Cuốn “Ở BẮC KỲ” (AU TONKIN)
Vài chi tiết về kỳ họp ngày 14/11/2009 của CLB Sách Xưa & Nay
Quyển “1001 CUỐN SÁCH BẠN CẦN PHẢI ĐỌC TRƯỚC KHI ĐI XA”
Những chi tiết về cuộc họp ngày 11/4/2009
CLB Sách Xưa và Nay viếng thăm An Tất Viên
CUỐN “NGƯỜI PHÁP TỚI BẮC KỲ” _ 1787-1884
THIÊN DUYÊN VỚI SÁCH CỔ
Bộ sách: “MỘT ĐẾ QUỐC THUỘC ĐỊA CỦA PHÁP: ĐÔNG DƯƠNG”
CHIẾN THẮNG OANH LIỆT của BẠCH THÁI BƯỞI
Một số sự việc đáng được nhắc lại
Vài chi tiết về cuốn “SÁCH DẠY HÁT TIẾNG NAM”
Vài chi tiết lý thú về buổi họp ngày 10-2-2007
MỘT SỐ CHI TIẾT VỀ ĐỊA DƯ RẤT CẦN BIẾT VỀ NƯỚC BẠN HOA KỲ
HỒI KÝ 60 NĂM CHƠI SÁCH (Trích đoạn)
Vài dòng về cuốn sách cổ “XỨ BẮC KỲ” (Le Tonkin)
Vài chi tiết về cuốn “MISSIONS DE COCHINCHINE”
Vài chi tiết về cuốn “CUỘC PHIÊU LƯU CỦA THẾ KỶ XX”
Cuốn “Ở ĐÔNG DƯƠNG NAM KỲ, CAO MIÊN, TRUNG KỲ VÀ BẮC KỲ”
Vài chi tiết về cuốn “TỪ BA LÊ TỚI BẮC KỲ”
Cuốn “CHUYỆN ĐÂY, CHUYỆN ĐÓ”
CUỐN “PHONG TỤC VÀ TẬP QUÁN CỦA NGƯỜI ANNAM”
Cuốn NIÊN BIỂU CÁC NỀN VĂN MINH
Vài chi tiết về một cuốn sách KHÔNG PHẢI TÔI “CHƠI” MÀ LÀ TÔI MỚI “LÀM ”
Vài dòng về cuốn sách “MỘT CHIẾN DỊCH Ở BẮC KỲ”
Vài điều lý thú về cuốn "VĂN HỌC DÂN GIAN VIỆT NAM"
Vài chi tiết về một cuốn sách mới xuất bản năm 1992
Giới thiệu 2 cuốn sách mới
Vài chi tiết về bộ sách “CON QUỶ CÀ NHẮC”
CUỐN “GIA ĐỊNH THUNG CHÍ”
CUỐN “CÁC HỘI KÍN TRÊN ĐẤT ANNAM”
VÀI CHI TIẾT VỀ BỘ BÁO KHOA HỌC HUYỀN BÍ
CUỐN ALBUM ĐẶC BIỆT CỦA BÁO ẢNH PHÁP
CUỐN “ĐÔNG DƯƠNG THUỘC PHÁP”
VÀI CHI TIẾT VỀ CUỐN SÁCH NHAN ĐỀ LÀ “XỨ BẮC KỲ”
VÀI ĐIỀU NÊN BIẾT VỀ CUỐN “TỰ ĐIỂN TIỂU SỬ
CUỐN “LỄ TANG CỦA NGƯỜI VIỆT NAM”
HƠN 300 NĂM TRƯỚC
SÁCH QUAN CHẾ
VÀI CHI TIẾT VỀ MỘT BỘ SÁCH RA ĐỜI 6 NĂM
Vài điều cần biết về tờ Gia Định báo
Vài cảm nghĩ về vấn đề sửa bản in
Lịch sử HÀN LÂM VIỆN ở nước ta và ở Pháp quốc
Thú chơi tranh và người thưởng ngoạn tranh ngày nay
Từ Lâu Đài đến Bảo Tàng
Thú chơi sưu tập
Nhân hai cuộc thi “Những cuốn sách vàng lần thứ 3”
Người Việt Nam đầu tiên nhảy dù là ai?
Lịch Sử Bưu Thiếp
TIÊU NGỮ
CÓ NÊN DỰNG LẠI THÁP PISE KHÔNG?
Hai chiếc thuyền rồng ở hồ Némi
Những cuốn sách đã ghé đời tôi và . . . . Ở LẠI
VỀ MỘT CUỐN SÁCH MÀ TÔI MỚI CÓ CƠ DUYÊN MUA ĐƯỢC
TỔNG KẾT 4 NĂM HOẠT ĐỘNG
NHỮNG KỶ LỤC & THÔNG TIN
VỀ MỘT CUỐN SÁCH ĐÔNG DƯƠNG RẤT HAY VÀ QUÝ
VỀ 1 SỐ NHÀ VĂN VIẾT NHIỀU Ở NƯỚC NGOÀI VÀ Ở NƯỚC TA
NÊN DẪN ĐỦ 35 CHỮ TRONG CHÚC THƯ CỦA VICTOR HUGO
NOSTRADAMUS
VÀI CHI TIẾT VỀ MỘT BỘ SÁCH TRƯỚC ĐẠI CÁCH MẠNG PHÁP
VỀ MỘT SỐ ĐIỀU KHÔNG CHÍNH XÁC TRONG BÀI
MỘT CHUYỆN “CHÂU VỀ HIỆP PHỐ”
PHƯƠNG THỨC LÀM VIỆC RẤT KHOA HỌC
VỀ GIÁ TRỊ THỰC TẾ CỦA MỘT SỐ TÁC PHẨM
CÁC “THƯ HIỆP” VÀ NỖI OAN CẦN ĐƯỢC GIẢI BÀY CỦA HỌ
HAI BỘ TRƯỜNG GIANG TIỂU THUYẾT CỦA EUGENE SUE:
Vài chi tiết về một số thư viện
MỘT CHÚT DUYÊN VỚI… SÁCH XƯA
LỄ RA MẮT CÂU LẠC BỘ SÁCH XƯA VÀ NAY
VÀI CHI TIẾT VỀ MỘT CUỐN SÁCH
TAM SAO THẤT BẢN
CUỐN BÚT QUAN HOÀI
BỘ “TAO ĐÀN TẠP CHÍ”
CHUYỆN VỀ CÁC GIỜ KHẮC SÁNG TÁC
­­Một cuốn sách cổ trên 300 năm
TÀI VẼ TRANH KHÔI HÀI CỦA TÚ MỠ
VỀ CUỐN “NGHỆ THUẬT Ở HUẾ” (L’ART À HUE)
VÀI CHI TIẾT VỀ BỘ “TẤN TUỒNG ĐỜI”
Những bộ sách vẫn cùng tôi đồng hành
Tản mạn về sách
Có nên dùng Tây Ba lô làm phụ đạo không?
MỘT CHUYỆN TRẢ THÙ
Chọc giận THẦN TÀI
Thứ duy nhất không mua được bằng tiền
Nỗi đau nho nhỏ của người yêu sách
Bài đọc tại buổi trao giải cuộc thi
Vài chi tiết về cuốn “Connaissance du Vietnam”
Tiểu phẩm hài hước cười ra nước mắt…
Làm thế nào để có một bộ sưu tập KIỀU đầy ấn tượng
Về một cuốn sách rất hay mà tôi mới có cơ duyên tìm lại được
Lược sử BÁO CHÍ VIỆT NAM từ khởi thuỷ tới 1945
Những tác phẩm sơn mài tuyệt vời
Về một trò chơi cần được tổ chức và phổ biến ngay
Tham luận tại Hội nghị Quốc tế
Không phải cứ giỏi ngoại ngữ...
Học giả, học thiệt
Nghĩa của từ "Hat trick"
Một sai lầm cần được đính chính
Vấn đề hôm nay
Ông thầy quái đản của tôi
Trả lại sự công bằng
Hoan chiến: Một thứ chiến tranh mới lạ kỳ thú
Hội chứng sính ngoại ngữ
 
Netadong.com thiết kế