Hiện có 18 người xem / 2309562 lần xem
         info@sachvatranh.com       84 (0) 1 222 929 703        
 
VÀI ĐIỀU NÊN BIẾT VỀ CUỐN “TỰ ĐIỂN TIỂU SỬ

VÀ THƯ TỊCH TỔNG QUÁT

CỔ VÀ KIM CỦA ĐÔNG DƯƠNG THUỘC PHÁP”

(DICTIONNAIRE BIO-BIBLIO-GRAPHIE GÉNÉRALE

ANCIENNE ET MODERNE DE L’INDOCHINE FRANÇAISE)

Tháng hai năm 1975, tôi được một người bạn là nhà giáo Nguyễn Văn Y gọi điện thoại cho biết là anh có một cuốn sách mà anh biết là tôi thích lắm, do đó anh muốn nhường lại cho tôi. Tôi vội hộc tốc xuống ngay nhà anh ở cư xá Vạn Hạnh và đã mừng húm khi được anh nhượng lại cho cuốn sách này. Với một người có tính tò mò muốn được biết về những tác giả viết sách về Đông Dương như tôi, cuốn sách này quý hơn một kho báu.

Cuốn sách này là cuốn thứ tám (Tome VIII) trong bộ Biên Niên Sử của Hàn Lâm Viện Khoa Học Thuộc Địa (Académie des Sciences Coloniales) của A. Brébion, và đã được xuất bản ở Paris năm 1935 bởi A. Cabaton, một thành viên của Hàn Lâm Viện Khoa Học Thuộc Địa, sau ngày tác giả Brébion qua đời. Sách dày 446 trang và kích thước là 18cm x 27cm. Sách được sắp theo mẫu tự ABC như một cuốn Tự Điển và đặc biệt là Bản Mục Lục của sách được sắp xếp theo từng lãnh vực, cũng theo mẫu tự, ví dụ đầu tiên là Hành Chánh và Pháp Chế (Administration, Législation), kế đó là Canh Nông (Agriculture), rồi Alimentation, boissons (Ẩm thực, đồ uống) vv… tổng cộng 98 lãnh vực bao gồm hết mọi sinh hoạt của con người, thực là tuyệt vời. Ở dưới mỗi lãnh vực, tác giả đã liệt kê (có thể nói là rất đầy đủ) tất cả tên các tác giả đã viết báo, viết sách về lãnh vực đó. Sau phần tên, nơi sinh, năm sinh, nghề nghiệp, tóm lại là tiểu sử khá đầy đủ, thì tới phần tác phẩm, hoặc là sách, hoặc là các bài báo, bài tham luận vv… Tổng cộng khoảng 600 tác giả.

Cuốn tự Điển này là một cuốn sách thuộc loại tham khảo nên người viết không thể đọc hết một lúc, VÌ CÓ THAM LAM MÀ LÀM THẾ THÌ CŨNG KHÔNG TÀI NÀO MÀ NHỚ HẾT ĐƯỢC, do đó người viết đã thường dùng để tham khảo, mỗi khi cần biết về một tác giả nào có thể có ở trong đó. Đồng thời, vì không muốn ĐỘC QUYỀN, người viết vẫn thường tra cứu hộ không công cho các bạn bè mỗi khi họ cần biết về một tác giả nào nằm trong cuốn Tự Điển này.

Người viết thấy rằng các tác giả thường có mỗi người một số tác phẩm trong đó có vài cuốn sách, và rất nhiều, có thể nói phần lớn là những bài báo, những bài tham luận được đăng tải trên nhiều thứ báo, và trên các loại tạp chí khác nhau. Về điểm này người viết đang có THAM VỌNG LÀ CÓ THỂ TÌM HIỂU CHÍNH XÁC XEM CÓ BAO NHIÊU CUỐN SÁCH ĐÃ ĐƯỢC CÁC TÁC GIẢ PHÁP VÀ QUỐC TẾ VIẾT VỀ VIỆT NAM TRONG KHOẢNG THỜI GIAN TỪ HẬU BÁN THẾ KỶ THỨ 19 CHO TỚI NHỮNG NĂM 40 CỦA THẾ KỶ 20. Sở dĩ người viết có tham vọng này là vì gần đây có những người cho rằng CÁC SÁCH VIẾT VỀ VIỆT NAM LÀ HẰNG HÀ SA SỐ. Theo sự hiểu biết “eo hẹp” của người viết thì NÓI VẬY LÀ KHÔNG ĐÚNG vì thực ra có thể nói sách viết về Việt Nam chỉ nở rộ sau KHI PHÁP BẠI TRẬN Ở ĐIỆN BIÊN PHỦ VÀ TRONG CHIẾN TRANH CHỐNG MỸ mà thôi, còn từ 1954 trở về trước thì không thể là HẰNG HÀ SA SỐ mà chỉ có thể giới hạn ở độ 1000 cuốn là tối đa, phần còn lại CHÍNH LÀ NHỮNG BÀI BÁO, NHỮNG THAM LUẬN VV…. CHỨ KHÔNG PHẢI SÁCH. Người viết sẽ tìm hiểu rõ ràng và sẽ chia sẻ với tất cả mọi người yêu sách, vì trên đời này, càng CHÍNH XÁC ĐƯỢC BAO NHIÊU THÌ CÀNG TỐT, còn nếu ĐÃ CHÍNH XÁC LẠI CÒN CHÍNH XÁC HƠN thì thật là tuyệt vời. Người viết dám nói như vậy vì có thể có để tham khảo bộ BIBLIOTHECA INDOSINICA (5 cuốn), bộ BOUDET (3 cuốn) và cuốn Tự Điển được giới thiệu hôm nay, kể cả một cuốn cũng là Thư Mục sách viết về Việt Nam (nhưng phần lớn là sách cổ bằng Hán Nôm) của E. Gaspardone. Sau khi tìm hiểu rõ ràng người viết sẽ có “lập bô” sau này với các độc giả.

Trở lại cuốn Tự Điển được giới thiệu ngày hôm nay thì ngoài việc cho tên Tác Giả, tiểu sử, năm sinh, nơi sinh, các tác phẩm, tác giả quá cố A. Brébion còn cho chúng ta trong cuốn Tự Điển này tên tất cả các Triều Đại, các đời vua ở cả ba nước Việt-Mên-Lào lúc trước được tây thực dân gọi là Các Quốc Gia Liên Kết (Les Etats Associés) trong Liên Hiệp Pháp (L’Union Française), ngoài ra cố tác giả cũng cho chúng ta tên tuổi tất cả các Toàn Quyền, các Khâm Sứ, và các quan chức cao cấp của thời Thuộc Địa. Tuyệt vời hơn nữa là cố tác giả A. Brébion cũng ghi cho chúng ta tất cả tên các Linh Mục Thừa Sai của Dòng Thừa Sai đến từ Paris từ năm 1660 cho tới 1910, gần 700 Linh Mục tất cả và trên một trăm Linh Mục của dòng Dominicain.

Tóm lại đây là một kho báu cho bất cứ ai thích biết về các tác giả Đông Dương thời Thuộc Địa.

Ngoài ra, nhân việc giới thiệu cuốn Tự Điển quý giá này, người viết cũng xin nêu ra dưới đây một nhận xét mà người viết chưa thể hiểu hết tại sao lại như vậy. Đó là: TẤT CẢ CÁC TÁC GIẢ ĐÔNG DƯƠNG ĐỀU KHÔNG ĐƯỢC ĐƯA VÀO CÁC SÁCH VĂN HỌC SỬ VÀ TỰ ĐIỂN VĂN HỌC CỦA PHÁP, kể cả những người quan trọng như Louis AUBARET, Étienne AYMONIER, BONIFACY, Georges COEDÈS, Henri CORDIER, Nicholas CHÉON, Léopold CADIERE, Gustave DUMOUTIER, Gabriel DÉVERIA, Georges DÜRWEL, Anthony LANDES, Henri MAÎTRE, Georges MASPERO, Claudius MADROLLES, Abel des MICHELS vv… cũng không hề được nhắc tới, thực là kỳ lạ…

Trích Hồi Ký 60 năm chơi sách, Chương 6
VŨ ANH TUẤN


Bài đã đăng
TÔI KHÓC EM TÔI
Đôi lời giới thiệu tập thơ "Mong manh thu vàng" của Phạm Thị Minh Hưng
Vài kỷ niệm buồn vui về Bs
SANG HƠN MỸ
HẮN, TÊN THIỆN QUỶ
ĐẠI THI HÀO NGUYỄN DU VÀ TRUYỆN KIỀU
VỀ CUỐN QUÝ THƯ
VỀ CUỐN ĐÔNG DƯƠNG
THAY LỜI GIỚI THIỆU
MỘT ĐỜI VỚI SÁCH
CUỐN ĐẠI CHIẾN THẾ GIỚI 1914-1918
Những tác phẩm sơn mài TUYỆT VỜI
VÀI CHI TIẾT
CUỐN CỔ THƯ 156 NĂM TUỔI VÀ TÔI
ĐỘNG LỰC NÀO KHIẾN TÔI HAM TÌM VÀ GIỚI THIỆU
CUỐN “THỔ PHỈ VÀ PHIẾN LOẠN Ở BẮC KỲ”
ĐẦU NĂM LƯỢM ĐƯỢC VÀNG
LIECHTENSTEIN
Vài điều nên biết về 1 người bạn Pháp
VÀI DÒNG VỀ MỘT CUỐN SÁCH
TÌNH THƯ MỘT BỨC,
VÀI ĐIỀU ĐÁNG GHI NHỚ
VÀI CẢM TƯỞNG SAU KHI THAM DỰ
TÂY CŨNG TAM SAO THẤT BẢN
Vài chi tiết về cuốn sách nhan đề
Cuốn “Ở BẮC KỲ” (AU TONKIN)
Vài chi tiết về kỳ họp ngày 14/11/2009 của CLB Sách Xưa & Nay
Quyển “1001 CUỐN SÁCH BẠN CẦN PHẢI ĐỌC TRƯỚC KHI ĐI XA”
Những chi tiết về cuộc họp ngày 11/4/2009
CLB Sách Xưa và Nay viếng thăm An Tất Viên
CUỐN “NGƯỜI PHÁP TỚI BẮC KỲ” _ 1787-1884
THIÊN DUYÊN VỚI SÁCH CỔ
CÂU CHUYỆN THƠ MỚI THỜI TIỀN CHIẾN
Bộ sách: “MỘT ĐẾ QUỐC THUỘC ĐỊA CỦA PHÁP: ĐÔNG DƯƠNG”
CHIẾN THẮNG OANH LIỆT của BẠCH THÁI BƯỞI
Một số sự việc đáng được nhắc lại
Vài chi tiết về cuốn “SÁCH DẠY HÁT TIẾNG NAM”
Vài chi tiết lý thú về buổi họp ngày 10-2-2007
MỘT SỐ CHI TIẾT VỀ ĐỊA DƯ RẤT CẦN BIẾT VỀ NƯỚC BẠN HOA KỲ
HỒI KÝ 60 NĂM CHƠI SÁCH (Trích đoạn)
Vài dòng về cuốn sách cổ “XỨ BẮC KỲ” (Le Tonkin)
Vài chi tiết về cuốn “MISSIONS DE COCHINCHINE”
Vài chi tiết về cuốn “CUỘC PHIÊU LƯU CỦA THẾ KỶ XX”
Cuốn “Ở ĐÔNG DƯƠNG NAM KỲ, CAO MIÊN, TRUNG KỲ VÀ BẮC KỲ”
Vài chi tiết về cuốn “TỪ BA LÊ TỚI BẮC KỲ”
Cuốn “CHUYỆN ĐÂY, CHUYỆN ĐÓ”
CUỐN “PHONG TỤC VÀ TẬP QUÁN CỦA NGƯỜI ANNAM”
Cuốn NIÊN BIỂU CÁC NỀN VĂN MINH
Vài chi tiết về một cuốn sách KHÔNG PHẢI TÔI “CHƠI” MÀ LÀ TÔI MỚI “LÀM ”
Vài dòng về cuốn sách “MỘT CHIẾN DỊCH Ở BẮC KỲ”
Vài điều lý thú về cuốn "VĂN HỌC DÂN GIAN VIỆT NAM"
Vài chi tiết về một cuốn sách mới xuất bản năm 1992
Giới thiệu 2 cuốn sách mới
Vài chi tiết về bộ sách “CON QUỶ CÀ NHẮC”
CUỐN “GIA ĐỊNH THUNG CHÍ”
CUỐN “CÁC HỘI KÍN TRÊN ĐẤT ANNAM”
VÀI CHI TIẾT VỀ BỘ BÁO KHOA HỌC HUYỀN BÍ
CUỐN ALBUM ĐẶC BIỆT CỦA BÁO ẢNH PHÁP
CUỐN “ĐÔNG DƯƠNG THUỘC PHÁP”
VÀI CHI TIẾT VỀ CUỐN SÁCH NHAN ĐỀ LÀ “XỨ BẮC KỲ”
CUỐN “LỄ TANG CỦA NGƯỜI VIỆT NAM”
HƠN 300 NĂM TRƯỚC
SÁCH QUAN CHẾ
VÀI CHI TIẾT VỀ MỘT BỘ SÁCH RA ĐỜI 6 NĂM
Vài điều cần biết về tờ Gia Định báo
Vài cảm nghĩ về vấn đề sửa bản in
Lịch sử HÀN LÂM VIỆN ở nước ta và ở Pháp quốc
Thú chơi tranh và người thưởng ngoạn tranh ngày nay
Từ Lâu Đài đến Bảo Tàng
Thú chơi sưu tập
Nhân hai cuộc thi “Những cuốn sách vàng lần thứ 3”
Người Việt Nam đầu tiên nhảy dù là ai?
Lịch Sử Bưu Thiếp
TIÊU NGỮ
CÓ NÊN DỰNG LẠI THÁP PISE KHÔNG?
Hai chiếc thuyền rồng ở hồ Némi
Những cuốn sách đã ghé đời tôi và . . . . Ở LẠI
VỀ MỘT CUỐN SÁCH MÀ TÔI MỚI CÓ CƠ DUYÊN MUA ĐƯỢC
TỔNG KẾT 4 NĂM HOẠT ĐỘNG
NHỮNG KỶ LỤC & THÔNG TIN
VỀ MỘT CUỐN SÁCH ĐÔNG DƯƠNG RẤT HAY VÀ QUÝ
VỀ 1 SỐ NHÀ VĂN VIẾT NHIỀU Ở NƯỚC NGOÀI VÀ Ở NƯỚC TA
NÊN DẪN ĐỦ 35 CHỮ TRONG CHÚC THƯ CỦA VICTOR HUGO
NOSTRADAMUS
VÀI CHI TIẾT VỀ MỘT BỘ SÁCH TRƯỚC ĐẠI CÁCH MẠNG PHÁP
VỀ MỘT SỐ ĐIỀU KHÔNG CHÍNH XÁC TRONG BÀI
MỘT CHUYỆN “CHÂU VỀ HIỆP PHỐ”
PHƯƠNG THỨC LÀM VIỆC RẤT KHOA HỌC
VỀ GIÁ TRỊ THỰC TẾ CỦA MỘT SỐ TÁC PHẨM
CÁC “THƯ HIỆP” VÀ NỖI OAN CẦN ĐƯỢC GIẢI BÀY CỦA HỌ
HAI BỘ TRƯỜNG GIANG TIỂU THUYẾT CỦA EUGENE SUE:
Vài chi tiết về một số thư viện
MỘT CHÚT DUYÊN VỚI… SÁCH XƯA
LỄ RA MẮT CÂU LẠC BỘ SÁCH XƯA VÀ NAY
VÀI CHI TIẾT VỀ MỘT CUỐN SÁCH
TAM SAO THẤT BẢN
CUỐN BÚT QUAN HOÀI
BỘ “TAO ĐÀN TẠP CHÍ”
CHUYỆN VỀ CÁC GIỜ KHẮC SÁNG TÁC
­­Một cuốn sách cổ trên 300 năm
TÀI VẼ TRANH KHÔI HÀI CỦA TÚ MỠ
VỀ CUỐN “NGHỆ THUẬT Ở HUẾ” (L’ART À HUE)
VÀI CHI TIẾT VỀ BỘ “TẤN TUỒNG ĐỜI”
Những bộ sách vẫn cùng tôi đồng hành
Tản mạn về sách
Có nên dùng Tây Ba lô làm phụ đạo không?
MỘT CHUYỆN TRẢ THÙ
Chọc giận THẦN TÀI
Thứ duy nhất không mua được bằng tiền
Nỗi đau nho nhỏ của người yêu sách
Bài đọc tại buổi trao giải cuộc thi
Vài chi tiết về cuốn “Connaissance du Vietnam”
Tiểu phẩm hài hước cười ra nước mắt…
Làm thế nào để có một bộ sưu tập KIỀU đầy ấn tượng
Về một cuốn sách rất hay mà tôi mới có cơ duyên tìm lại được
Lược sử BÁO CHÍ VIỆT NAM từ khởi thuỷ tới 1945
Những tác phẩm sơn mài tuyệt vời
Về một trò chơi cần được tổ chức và phổ biến ngay
Tham luận tại Hội nghị Quốc tế
Không phải cứ giỏi ngoại ngữ...
Học giả, học thiệt
Nghĩa của từ "Hat trick"
Một sai lầm cần được đính chính
Vấn đề hôm nay
Ông thầy quái đản của tôi
Trả lại sự công bằng
Hoan chiến: Một thứ chiến tranh mới lạ kỳ thú
Hội chứng sính ngoại ngữ
 
Netadong.com thiết kế