của STÉPHANE DUMOULIN được xuất bản năm 1888 Đây là một cuốn sách mà tôi mua được của gia đình cụ cựu Tổng Trưởng Tài chính Dương Tấn Tài vào năm 1976, hơn một năm sau ngày Giải Phóng. Nó đã ở bên tôi gần 34 năm và mới đây, vì quá yêu thích 11 bức minh họa khắc gỗ của 11 danh họa của trường Mỹ Thuật Đông Dương mà tôi đành phải đem đổi nó cho một anh bạn ở Pháp về có cuốn “Tập Văn Họa kỷ niệm Nguyễn Du” xuất bản năm 1942 bên trong có 11 bức họa nói trên. ở tuổi 25 lần thứ ba, tôi đã không còn thích nó như trước và thấy các bức họa và các bài viết về cụ Nguyễn Du hấp dẫn hơn, tuy nhiên nếu được trả bằng tiền thì chắc chắn tôi cũng vẫn còn muốn giữ nó… Cuốn sách này khổ 20cm x 29cm và dày 396 trang. Sách có chứa đựng rất nhiều (khoảng gần 200 minh họa bằng bút sắt của họa sỹ Dick de Lonlay. Sách còn có một tựa đề phụ là “Thám hiểm sông Mékong” (Exploration du Mékong) và được chia làm 65 chương, nhưng trong bài này tôi sẽ chỉ nêu lên một số chương mà tôi thấy là quan trọng và hấp dẫn đối với công việc nghiên cứu, như là những chương sau đây: Chương 1 : Nói về một cái nhìn sơ bộ và chung chung về Xứ Bắc Kỳ. Chương 2 : Nói về Đỗ Phổ Nghĩa (J.Dupuis) Chương 4 : Nói về chuyến đi thứ nhì của Đỗ Phổ Nghĩa Chương 6 : Nói về Fran ç is Garnier Chương 7 : Nói về Fran ç is Garnier tới Hà Nội Chương 8 : Nói về chiến sự bắt đầu bùng nổ Chương 9 : Nói về việc Quân Pháp chiếm Hưng Yên, Phủ Lý, Hải Dương và Ninh Bình Chương 10 : Nói về cái chết của Fran ç is Garnier Chương 12 : Nói về cái chết của Henri Rivierè Chương 1 5: Nói về Hải Phòng Chương 16 : Nói về chiến sự bùng nổ trở lại Chương 19 : Nói về chùa chiền ở Hà Nội Chương 21 : Nói về bọn quan lại ở Hà Nội Chương 22 : Nói về các tòa án ở Bắc Kỳ Chương 23 : Nói về Thủy Sư Đô Đốc Courbet Chương 24 : Nói về Đi chơi ở Huế Chương 25 : Nói về một cái nhìn chung về Trung Kỳ Chương 26 : Nói về việc tiến đánh thành Sơn Tây Chương 29 : Nói về việc đánh thành Bắc Ninh Chương 33 tới 37 : Nói về nước Tàu và người Tàu Chương 38 : Nói về việc chiếm Hưng Hóa và Tuyên Quang Chương 39 : Nói về Hiệp ước Thiên Tân Chương 45 tới 47 : Nói về hai lần bao vây Tuyên Quang Chương 49 tới 51 : Nói về sửa soạn tiến đánh và chiếm Lạng Sơn Chương 52 : Nói về trận chiến ở Ải Nam Quan Chương 57 và 58 : Nói về sửa soạn tái lập hòa bình và đạt được hòa bình Chương 59 : Nói về cái chết của Đô Đốc Courbet Chương 60 : Nói về Tướng De Courcy Chương 61 : Nói về trận phục kích ở Huế Chương 63 : Nói về việc bình định Xứ Bắc Kỳ Chương 69 : Nói về Toàn Quyền Paul Bert ở Xứ Bắc Kỳ Phần cuốn sách từ trang 353 đến 396 là dành để nói về công việc thám hiểm sông Mékong. Sách có chứa đựng nhiều hình minh họa đẹp và cũng cung cấp một số khá nhiều thông tin phục vụ công việc nghiên cứu của các nhà nghiên cứu lịch sử. Trích Hồi ký 60 năm chơi sách, chương VI Vũ Anh Tuấn
|