Hiện có 19 người xem / 2309696 lần xem
         info@sachvatranh.com       84 (0) 1 222 929 703        
 
CHIẾN THẮNG OANH LIỆT của BẠCH THÁI BƯỞI
Khác với chiến thắng oanh liệt của Ngô Quyền và của Đức Trần Hưng Đạo hồi thế kỷ thứ 10 và thứ 13 trên sông Bạch Đằng, chiến thắng này gặt hái được trên sông Nhị Hà bởi Bạch Thái Bưởi, một thương gia nổi tiếng của Việt Nam hồi đầu thế kỷ này. Chiến thắng này cũng không kém phần vẻ vang và rất đáng làm gương để chúng ta noi theo vào những năm tháng mở cửa này…

Sinh ra trong một gia đình nghèo, Bạch Thái Bưởi xuất thân là một thư ký quèn cho viên công sứ Pháp Bonnet ở Nam Định. Chí tiến thủ đã khiến ông trở thành một nhà thầu cung cấp vật liệu khi người Pháp xây cất cầu Paul Doumer ở Hà Nội. Công việc tiến triển tốt, ông trở thành người có chút vốn liếng.

Vào khoảng năm 1908, 1909, các phương tiện giao thông ở nước ta rất sơ sài, đường xá rất xấu, xe cộ hiếm hoi, thô sơ đến nỗi về hỏa xa, cả miền Bắc chỉ có hai tuyến Hà Nội-Hải Phòng và Hà Nội-Lạng Sơn. Xe đò lúc đó là thứ cũ rích cũ sì, chở đầy cho tới ngọn, người bu đầy xung quanh; còn xe nhỏ thì có thể nói cả Bắc kỳ chỉ có ít chiếc. Do đó chỉ còn sót lại đường thủy. Vốn nhạy bén trong việc thương mại, thương nhân Hoa kiều liền xông ra chiếm lĩnh gần như độc quyền việc khai thác tàu và đò giao thông trên sông Nhị Hà. Trước lúc đó, cũng có một vài chiếc tàu của người Pháp, nhưng sau vì thấy nguồn lợi tương đối nhỏ so với nhiều nguồn lợi khác nên người Pháp bỏ cuộc, để các Hoa thương mặc tình thao túng.

Mặc dầu xa lạ hoàn toàn với vấn đề tàu bè, giao thông trên sông rạch và cũng không hề biết về máy móc, ông Bạch Thái Bưởi vẫn cương quyết sáng lập Công ty Hàng hải Bạch Thái Bưởi để cạnh tranh với Hoa thương. Ông sợ được đàng chân lên đàng đầu, các Hoa thương sẽ dần dần lấn chiếm các nguồn lợi khác của người nước ta.

Vững tin túi tiền nặng trĩu của mình, các Hoa thương không hề nao núng trước sự xuất hiện của Công ty Bạch Thái Bưởi; họ cho rằng chỉ cần một, hai thủ đoạn là công ty của người Việt “liều mạng” này sẽ bị dẹp ngay. Và họ bắt đầu ra tay bằng cách phá giá vé, đang từ bốn hào hạng nhất, ba hào hạng nhì để đi từ Hà Nội xuống Nam Định, họ hạ xuống còn có hào rưỡi và hào hai. Với chiến thuật này, Hoa thương nghĩ sẽ cuốn hết khách của hãng tàu mới, và ông Bưởi chỉ còn nước cuốn chiếu ra về. Nào ngờ, sự việc diễn ra khác hẳn. Không những không nao núng, ông Bưởi còn chơi lại mấy chú Ba bằng cách hạ giá của mình xuống thấp hơn nữa, còn có một hào đồng hạng. Biết đã gặp đối thủ thứ nặng, các Hoa thương vẫn không chịu thua và, vẫn cậy tiền, hạ giá xuống còn có bảy xu, đinh ninh rằng phen này ông Bưởi sẽ phải bó giáp quy hàng. Nhưng rồi họ đã phải ngạc nhiên và bẽ bàng khi thấy ông Bưởi lặng lẽ hạ giá vé xuống còn có năm xu. Mấy chú Ba bèn hạ thêm một xu nữa còn có bốn xu. Lần này, thấy rằng không thể hạ giá xuống thêm, ông Bưởi có ngay sáng kiến cho nhân viên tiếp đãi khách hàng thật trọng hậu, trông nom hành lý tài sản của họ, và mời họ uống trà Tàu trong chuyến đi. Phía bên Hoa thương cũng làm y như vậy và còn mời cả khách đi tàu ăn bánh ngọt. Cuộc giao tranh tiếp diễn, hai bên gần như đồng cân, đồng lạng; lúc này ai có sáng kiến mới và hay thì có thể thắng. Ông Bưởi đã có ngay sáng kiến là kêu gọi lòng yêu nước của đồng bào. Ông cho phổ biến các câu vè quảng cáo như:

“Nhiễu điều phủ lấy giá gương

Người trong một nước phải thương nhau cùng

Cô kia má đỏ hồng hồng

Muốn ra Hà Nội lấy chồng làm quan

Đường đi hiểm trở gian nan

Tàu “Bạch Thái Bưởi” dọn đường rước dâu

Dù cho nước lũ sông sâu

Ai về Nam Định rủ nhau cùng về.”

Ý chí cương quyết và lòng can đảm hiếm có của Bạch Thái Bưởi sớm chiếm được cảm tình của đồng bào. Ai nấy đều quý mến, cảm phục và hết lòng ủng hộ ông. Nhiều đoàn cổ động được ông tổ chức cho đi khắp nơi tuyên truyền cho Công ty Bạch Thái Bưởi. Nhiều câu vè khơi gợi lòng yêu nước, nghĩa đồng bào được đặt thêm và dân chúng cũng tự động rỉ tai nhau tuyên truyền ủng hộ ông. Dần dần, dân chúng bỏ tàu của Hoa thương để chuyển sang đi tàu của ông Bưởi. Những ai còn đi tàu của Hoa thương bị dân chúng chửi mắng là không biết bênh vực quyền lợi của người mình.

Biết đồng tiền của mình không thắng được lòng yêu nước của người Việt Nam, các Hoa thương đành bãi bỏ cuộc phá giá tiền vé và xin trở lại giá cũ. Ông Bạch Thái Bưởi đã thắng, và đồng bào của ông cũng chia sẻ với ông thắng lợi đó.

Những kết quả tốt đẹp đó như thôi thúc ông mạnh tiến hơn. Năm 1912, ông mua thêm nhiều tàu cho chạy tuyến Hải Phòng-Hà Nội. Đoàn tàu của ông đã lên đến gần 30 chiếc, tất cả đều mang những tên lịch sử như Lê Lợi, Trưng Trắc, Hồng Bàng, Tự Đức, Minh Mạng, Bình Chuẩn v.v… Số tàu này được ông mua lại của Công ty Marty d’Abbadie và một công ty hàng hải khác của Pháp. Thấy không còn tranh thương được với Bạch Thái Bưởi, các chủ tàu người Hoa bèn bỏ cuộc và bán lại tàu cho một công ty Pháp, có người bán lại thẳng cho ông Bưởi.

Chí lớn và lòng can đảm của ông Bạch Thái Bưởi đáng là một tấm gương cho những kẻ đến sau là chúng ta, trong những giờ phút đất nước đang mở cửa này.

Vũ Anh Tuấn

(Theo tài liệu của Bạch Thái Chín,

một trong những người con của cụ Bưởi)


Bài đã đăng
TÔI KHÓC EM TÔI
Đôi lời giới thiệu tập thơ "Mong manh thu vàng" của Phạm Thị Minh Hưng
Vài kỷ niệm buồn vui về Bs
SANG HƠN MỸ
HẮN, TÊN THIỆN QUỶ
ĐẠI THI HÀO NGUYỄN DU VÀ TRUYỆN KIỀU
VỀ CUỐN QUÝ THƯ
VỀ CUỐN ĐÔNG DƯƠNG
THAY LỜI GIỚI THIỆU
MỘT ĐỜI VỚI SÁCH
CUỐN ĐẠI CHIẾN THẾ GIỚI 1914-1918
Những tác phẩm sơn mài TUYỆT VỜI
VÀI CHI TIẾT
CUỐN CỔ THƯ 156 NĂM TUỔI VÀ TÔI
ĐỘNG LỰC NÀO KHIẾN TÔI HAM TÌM VÀ GIỚI THIỆU
CUỐN “THỔ PHỈ VÀ PHIẾN LOẠN Ở BẮC KỲ”
ĐẦU NĂM LƯỢM ĐƯỢC VÀNG
LIECHTENSTEIN
Vài điều nên biết về 1 người bạn Pháp
VÀI DÒNG VỀ MỘT CUỐN SÁCH
TÌNH THƯ MỘT BỨC,
VÀI ĐIỀU ĐÁNG GHI NHỚ
VÀI CẢM TƯỞNG SAU KHI THAM DỰ
TÂY CŨNG TAM SAO THẤT BẢN
Vài chi tiết về cuốn sách nhan đề
Cuốn “Ở BẮC KỲ” (AU TONKIN)
Vài chi tiết về kỳ họp ngày 14/11/2009 của CLB Sách Xưa & Nay
Quyển “1001 CUỐN SÁCH BẠN CẦN PHẢI ĐỌC TRƯỚC KHI ĐI XA”
Những chi tiết về cuộc họp ngày 11/4/2009
CLB Sách Xưa và Nay viếng thăm An Tất Viên
CUỐN “NGƯỜI PHÁP TỚI BẮC KỲ” _ 1787-1884
THIÊN DUYÊN VỚI SÁCH CỔ
CÂU CHUYỆN THƠ MỚI THỜI TIỀN CHIẾN
Bộ sách: “MỘT ĐẾ QUỐC THUỘC ĐỊA CỦA PHÁP: ĐÔNG DƯƠNG”
Một số sự việc đáng được nhắc lại
Vài chi tiết về cuốn “SÁCH DẠY HÁT TIẾNG NAM”
Vài chi tiết lý thú về buổi họp ngày 10-2-2007
MỘT SỐ CHI TIẾT VỀ ĐỊA DƯ RẤT CẦN BIẾT VỀ NƯỚC BẠN HOA KỲ
HỒI KÝ 60 NĂM CHƠI SÁCH (Trích đoạn)
Vài dòng về cuốn sách cổ “XỨ BẮC KỲ” (Le Tonkin)
Vài chi tiết về cuốn “MISSIONS DE COCHINCHINE”
Vài chi tiết về cuốn “CUỘC PHIÊU LƯU CỦA THẾ KỶ XX”
Cuốn “Ở ĐÔNG DƯƠNG NAM KỲ, CAO MIÊN, TRUNG KỲ VÀ BẮC KỲ”
Vài chi tiết về cuốn “TỪ BA LÊ TỚI BẮC KỲ”
Cuốn “CHUYỆN ĐÂY, CHUYỆN ĐÓ”
CUỐN “PHONG TỤC VÀ TẬP QUÁN CỦA NGƯỜI ANNAM”
Cuốn NIÊN BIỂU CÁC NỀN VĂN MINH
Vài chi tiết về một cuốn sách KHÔNG PHẢI TÔI “CHƠI” MÀ LÀ TÔI MỚI “LÀM ”
Vài dòng về cuốn sách “MỘT CHIẾN DỊCH Ở BẮC KỲ”
Vài điều lý thú về cuốn "VĂN HỌC DÂN GIAN VIỆT NAM"
Vài chi tiết về một cuốn sách mới xuất bản năm 1992
Giới thiệu 2 cuốn sách mới
Vài chi tiết về bộ sách “CON QUỶ CÀ NHẮC”
CUỐN “GIA ĐỊNH THUNG CHÍ”
CUỐN “CÁC HỘI KÍN TRÊN ĐẤT ANNAM”
VÀI CHI TIẾT VỀ BỘ BÁO KHOA HỌC HUYỀN BÍ
CUỐN ALBUM ĐẶC BIỆT CỦA BÁO ẢNH PHÁP
CUỐN “ĐÔNG DƯƠNG THUỘC PHÁP”
VÀI CHI TIẾT VỀ CUỐN SÁCH NHAN ĐỀ LÀ “XỨ BẮC KỲ”
VÀI ĐIỀU NÊN BIẾT VỀ CUỐN “TỰ ĐIỂN TIỂU SỬ
CUỐN “LỄ TANG CỦA NGƯỜI VIỆT NAM”
HƠN 300 NĂM TRƯỚC
SÁCH QUAN CHẾ
VÀI CHI TIẾT VỀ MỘT BỘ SÁCH RA ĐỜI 6 NĂM
Vài điều cần biết về tờ Gia Định báo
Vài cảm nghĩ về vấn đề sửa bản in
Lịch sử HÀN LÂM VIỆN ở nước ta và ở Pháp quốc
Thú chơi tranh và người thưởng ngoạn tranh ngày nay
Từ Lâu Đài đến Bảo Tàng
Thú chơi sưu tập
Nhân hai cuộc thi “Những cuốn sách vàng lần thứ 3”
Người Việt Nam đầu tiên nhảy dù là ai?
Lịch Sử Bưu Thiếp
TIÊU NGỮ
CÓ NÊN DỰNG LẠI THÁP PISE KHÔNG?
Hai chiếc thuyền rồng ở hồ Némi
Những cuốn sách đã ghé đời tôi và . . . . Ở LẠI
VỀ MỘT CUỐN SÁCH MÀ TÔI MỚI CÓ CƠ DUYÊN MUA ĐƯỢC
TỔNG KẾT 4 NĂM HOẠT ĐỘNG
NHỮNG KỶ LỤC & THÔNG TIN
VỀ MỘT CUỐN SÁCH ĐÔNG DƯƠNG RẤT HAY VÀ QUÝ
VỀ 1 SỐ NHÀ VĂN VIẾT NHIỀU Ở NƯỚC NGOÀI VÀ Ở NƯỚC TA
NÊN DẪN ĐỦ 35 CHỮ TRONG CHÚC THƯ CỦA VICTOR HUGO
NOSTRADAMUS
VÀI CHI TIẾT VỀ MỘT BỘ SÁCH TRƯỚC ĐẠI CÁCH MẠNG PHÁP
VỀ MỘT SỐ ĐIỀU KHÔNG CHÍNH XÁC TRONG BÀI
MỘT CHUYỆN “CHÂU VỀ HIỆP PHỐ”
PHƯƠNG THỨC LÀM VIỆC RẤT KHOA HỌC
VỀ GIÁ TRỊ THỰC TẾ CỦA MỘT SỐ TÁC PHẨM
CÁC “THƯ HIỆP” VÀ NỖI OAN CẦN ĐƯỢC GIẢI BÀY CỦA HỌ
HAI BỘ TRƯỜNG GIANG TIỂU THUYẾT CỦA EUGENE SUE:
Vài chi tiết về một số thư viện
MỘT CHÚT DUYÊN VỚI… SÁCH XƯA
LỄ RA MẮT CÂU LẠC BỘ SÁCH XƯA VÀ NAY
VÀI CHI TIẾT VỀ MỘT CUỐN SÁCH
TAM SAO THẤT BẢN
CUỐN BÚT QUAN HOÀI
BỘ “TAO ĐÀN TẠP CHÍ”
CHUYỆN VỀ CÁC GIỜ KHẮC SÁNG TÁC
­­Một cuốn sách cổ trên 300 năm
TÀI VẼ TRANH KHÔI HÀI CỦA TÚ MỠ
VỀ CUỐN “NGHỆ THUẬT Ở HUẾ” (L’ART À HUE)
VÀI CHI TIẾT VỀ BỘ “TẤN TUỒNG ĐỜI”
Những bộ sách vẫn cùng tôi đồng hành
Tản mạn về sách
Có nên dùng Tây Ba lô làm phụ đạo không?
MỘT CHUYỆN TRẢ THÙ
Chọc giận THẦN TÀI
Thứ duy nhất không mua được bằng tiền
Nỗi đau nho nhỏ của người yêu sách
Bài đọc tại buổi trao giải cuộc thi
Vài chi tiết về cuốn “Connaissance du Vietnam”
Tiểu phẩm hài hước cười ra nước mắt…
Làm thế nào để có một bộ sưu tập KIỀU đầy ấn tượng
Về một cuốn sách rất hay mà tôi mới có cơ duyên tìm lại được
Lược sử BÁO CHÍ VIỆT NAM từ khởi thuỷ tới 1945
Những tác phẩm sơn mài tuyệt vời
Về một trò chơi cần được tổ chức và phổ biến ngay
Tham luận tại Hội nghị Quốc tế
Không phải cứ giỏi ngoại ngữ...
Học giả, học thiệt
Nghĩa của từ "Hat trick"
Một sai lầm cần được đính chính
Vấn đề hôm nay
Ông thầy quái đản của tôi
Trả lại sự công bằng
Hoan chiến: Một thứ chiến tranh mới lạ kỳ thú
Hội chứng sính ngoại ngữ
 
Netadong.com thiết kế