VÀI CHI TIẾT VỀ KỲ HỌP NGÀY 03/02/2018 CỦA CÂU LẠC BỘ SÁCH XƯA & NAY Như thường lệ, để mở đầu phiên họp, Dịch gi ả Vũ Anh Tuấn đã giới thiệu với các thành viên hai quý thư mà ông mới có, một cuốn bằng Pháp văn và một cuốn bằng Anh văn. Cuốn bằng Pháp văn mang tựa đề là  “Các hoạt động của trẻ em Bắc kỳ” (Activités de la société enfantine annamite du Tonkin), được viết bằng Pháp văn bởi một người Việt Nam, cụ Ngô Quý Sơn, một thành viên của Viện Nghiên Cứu về Con Người ở Đông Dương. Cuốn sách được Nhà x uất b ản Đắc Lộ ở Hà Nội in vào năm 1944 (72 năm trước). Cuốn bằng Anh văn mang tựa đề là “Truyện ngắn của Lovecraft” được Nhà x uất b ản “The Library of America” cho ra đời vào năm 2005. Dịch giả Vũ Anh Tuấn đã giới thiệu với các thành viên cuốn “Truyện ngắn của Lovecraft” trước. Cuốn sách dày 840 trang, được in bằng thứ giấy Thánh Kinh (papier Bible) cực đẹp, và nội dung gồm 22 truyện kinh dị của nhà văn người Mỹ Lovecraft (1890-1937) là một nhà văn chết khá trẻ (47 tuổi), và khi còn sinh thời ông nổi tiếng như cồn trong lãnh vực truyện kinh dị, tuy nhiên vào thời điểm đó, những truyện của ông chỉ được đăng trên báo mà chưa hề được in thành sách. Ông đã có một cuộc sống khá chật vật và đã chết trong sự nghèo khổ. Tuy nhiên vào lúc này , ông đã được coi là nhà văn viết truyện kinh dị vĩ đại nhất trên toàn cầu. Dịch giả Vũ Anh Tuấn cho biết gặp được cuốn truyện kinh dị này ông thích quá, vì sách được in quá đẹp, khá dày, vì tới 840 trang. Sau khi mua được sách ông đã đọc lướt qua tên 22 truyện kinh dị trong sách, thấy rằng người mình chưa hề biết tới các truyện kinh dị và tác giả người Mỹ này, cũng như chưa hề có truyện nào được dịch ra tiếng Việt. Tìm hiểu qua về tác giả Lovecraft, ông thấy tự điển Văn Học Mỹ cũng chỉ cho biết Lovecraft hiện được coi là tác giả truyện kinh dị nổi danh nhất trên đời, còn về đời tư của ông, thì chỉ có một điểm kỳ dị duy nhất là “trong suốt cuộc đời, nhà văn này luôn hẹn hò với các giai nhân… nơi các nghĩa trang”! Có được cuốn sách, Dịch giả Vũ Anh Tuấn đã tự hứa với mình là sẽ dành thì giờ đọc những truyện trong sách. Cuốn sách tiếng Pháp, được viết bởi một tác giả người Việt bằng Pháp văn về các trò chơi của trẻ em Bắc kỳ như: Nu na nu nống - Rồng rắn - Thả đỉa - Đánh chuyền - Đánh đáo - Ô quan - Đáo lỗ - Đánh lú - Thả diều vv… là một cuốn sách cực quý. Tất cả các trò chơi bằng tiếng Việt đã được tác giả dịch sang Pháp văn cùng với mọi ghi chú chú giải cần thiết, ngoài ra sách và mỗi trò chơi còn được minh họa bằng những hình vẽ các trò chơi, các cách thức chơi thật tuyệt vời. Phần lớn các trò chơi này ngày nay đã rơi vào quên lãng, nên cuốn sách viết về chúng là một tài liệu siêu quý giá, mà người viết tự hứa sẽ rất trân trọng. Ngoài ra cuốn sách cũng là một vật chứng minh chứng là tác giả, cụ Ngô Quý Sơn, là một người Việt, chứ không phải tác giả là một anh tây mũi lõ mắt xanh nào như vài năm trước đã có chuyện có người nói nhầm là cuốn sách do một người Pháp nào đó viết. Trong khi giới thiệu các hình vẽ đã được đưa lên cho tất cả các thành viên xem. Dịch giả Vũ Anh Tuấn giới thiệu xong, một số thành viên đã chuyền tay nhau xem cuốn sách một cách thích thú. Dịch giả Vũ Anh Tuấn giới thiệu sách xong, thành viên Ho à ng Cúc lên chúc Xuân mới các thành viên bằng 4 câu thơ và ngâm tặng các thành viên bài “Thành phố vào Xuân”. Tiếp lời cô Ho à ng Cúc, anh Phạm Vũ lên nói về Xuân Mậu Tuất và nói về “Nó” (chó) Phú Quốc, vì năm nay là năm Tuất. Sau đó anh giới thiệu một số chi tiết về bài hát lừng danh “Xuân đã về” và tác giả là nhạc sĩ Nguyễn Kỳ. Sau anh Phạm Vũ, thành viên Thùy Hương lên ngâm tặng các thành viên bài thơ Xúc cảm mà cô và ông Xã mới của cô là nhà thơ Hải Âu vừa cùng sáng tác, và hát tặng các thành viên bài “Đón Xuân”. Cô Thùy Hương nói xong, nữ sĩ Lan Hinh, ái nữ cụ Á Nam Trần Tuấn Khải, lên bày tỏ niềm vui của bà được tái ngộ các thành viên sau một thời gian dài vắng mặt, đồng thời bà gửi lời mời tất cả các thành viên tham dự lễ giỗ cụ Á Nam vào ngày 3/3/2018 tại Á Nam Lưu Niệm Đường và hát tặng các thành viên bài Hoa Xuân của Phạm Duy. Sau chị Lan Hinh, anh Nhựt Thanh lên kể cho các thành viên nghe một chuyện thời Tam Quốc liên quan tới chuyện Lưu Bị đi dự tiệc. Tiếp lời anh Nhựt Thanh, cô Thúy Mai lên hát tặng các thành viên bài “Ngày hạnh phúc” của Lam Phương. Sau cô Thúy Mai, anh Thanh Vĩnh lên chúc Tết các thành viên và ngâm một bài thơ khen thành tích của Fifa Việt Nam. Tiếp lời anh Thanh Vĩnh, anh Lê Minh Ch ử lên hát thơ bài thơ mang tựa đề “Cổ động viên Việt Nam”. Anh Chử hát thơ xong, hai anh Lê Nguyên và Phùng Chí Tâm lên song ca tặng các thành viên hai bài “Lẵng hoa em trao bên thềm năm mới” và bài “Bài ca thân ái” ; cả hai ca khúc đều là của anh Lê Nguyên viết. Sau hai anh Lê Nguyên và Phùng Chí Tâm, thành viên Hoài Ly lên ngâm một bài thơ tặng cho Thùy Hương và Hải Âu, đôi uyên ương mà tiệc cưới vừa được tổ chức mấy ngày trước. Tiếp lời Hoài Ly, anh Thanh Phong lên ngâm hai bài thơ vui “Vừa được 78” và “Đón lễ tình nhân” tặng các thành viên. Anh Thanh Phong ngâm thơ xong, anh Minh lên hát tặng các thành viên một bài ca nói về tuổi trẻ. Anh Minh hát xong, cô Hương Mai lên ngâm tặng các thành viên bài “Mơ Xuân”. Sau cô Hương Mai, đôi song ca Lê Nguyên và Phùng Chí Tâm lại lên hát tặng thêm cho các thành viên bài “Em cho”. Đôi song ca hát xong, đến lượt Lệ Ngọc lên hát tặng các thành viên bài “Bến Xuân”. Sau Lệ Ngọc, đến lượt thành viên Tuyết (giảng viên giò gà - yoga) lên hát tặng các thành viên bài “Xuân và tuổi trẻ”. Cô Tuyết hát xong, cô Thanh Xuân lên chúc Tết ngâm tặng các thành viên một bài thơ Xuân. Tiếp lời cô Thanh Xuân, anh Thanh Châu, với tiếng hát át tiếng bom, lên hát tặng các thành viên bài “Đón Xuân”. Sau anh Thanh Châu, anh Quang Bỉnh lên ngâm tặng các thành viên một bài thơ Xuân và một bài ca cổ. Anh Quang Bỉnh hát xong, anh Chử lên hát một bài hát “Chúc Tết” chúc Tết các thành viên. Sau anh Chử, anh Phùng Chí Tâm lên hát tặng các thành viên một bài hát bằng tiếng Nga nhan đề là “Tôi gặp người con gái ấy”. Cuối cùng, vào lúc 11g20, anh Minh kết thúc phiên họp bằng cách hát tặng các thành viên một bài ca bằng ngoại ngữ tên là “Quando, quando, quando”, và tất cả các thành viên vui vẻ nhập tiệc tham dự buổi tiệc Tất Niên. Đây là một buổi tiệc thật vui, thật hào hứng, trong đó các thành viên hát, ngâm thơ, kể chuyện vui loạn xạ từ lúc bắt đầu, cho tới khi kết thúc, tất cả vui vẻ ra về sau khi đã chúc nhau một Mùa Xuân Mới tuyệt và vời… 
VŨ THƯ HỮU
VÀI DÒNG VỀ CUỐN “TRUYỆN NGẮN QUÁI DỊ” CỦA NHIỀU TÁC GIẢ DO NXB VĂN HỌC IN NĂM 1998 Hôm thứ bảy 3/2/2018, sau khi đi họp CLB, và ăn Tất Niên về, lúc đó khoảng 12g rưỡi, thì một bà bạn ở gần nhà ghé thăm, và ngỏ ý nhờ người viết dịch miệng hộ một lá thơ của con rể của bà, một đại gia Mẽo, mới gửi về. Người viết vui vẻ bảo bà lên thư phòng, và dịch xong ngay trong vài phút. Bà xin người viết một Bản Tin số 141 và hỏi “ H ôm nay anh giới thiệu hai quý thư nào vậy?”. Lý do bà hỏi vậy vì bà luôn cho biết mỗi khi có Bản Tin mới, bà luôn đọc bài tường thuật buổi họp đầu tiên vì thích những cuốn quý thư người viết giới thiệu. Mình rút trong bị ra và cho bà xem hai cuốn mới giới thiệu sáng nay. Bà cầm cuốn Truyện ngắn của Lovecraft, khen sách in quá đẹp, và hỏi là sách truyện gì, vì bà không thạo tiếng Em. Người viết giải thích là truyện kinh dị và nói qua cho bà hay về tác giả Mỹ Lovecraft. Bà cười và hỏi “ Ô ng anh thích truyện kinh dị quái dị hả?”, mình gật đầu và nói “ Đ ó cũng là một thể loại hấp dẫn”, bà nói “Ô kê, em có một cuốn loại này, để em về tìm rồi tặng anh đền ơn dịch miệng!”. Mình bảo bà “ M ắc dịch miệng có vài phút có chi quan trọng mà đền với ơn!”. Bà cảm ơn ra về và không quên chúc nhà báo tốc hành chủ nhẹm ngủ trưa ngon. Người viết tưởng bà bạn nói chơi cho vui, ai ngờ hơn một giờ sau bà trở sang, và tặng cuốn “Truyện ngắn quái dị” của nhà xuất bản Văn Học in năm 1998, vừa đúng 20 năm trước. Cầm cuốn sách trong tay, người viết cảm thấy mình thực sự luôn có cơ duyên với các quý thư, vì thực là kỳ lạ khi lúc sáng mình giới thiệu cuốn Truyện ngắn kinh dị của Lovecraft, thì bây giờ, vài giờ sau, lại được tặng cuốn Truyện ngắn quái dị của nhà Văn Học. Và người viết đã bỏ ngay gần một giờ đồng hồ để cưỡi ngựa xem hoa cuốn sách vừa được tặng.  Cuốn sách dày 578 trang, và nội dung gồm 25 truyện ngắn quái dị (với người viết quái dị hay kinh dị cũng sá mè sá mè), và người viết đã đọc qua mục lục và thấy 25 tác giả thuộc các nước Mỹ, Pháp, Anh, Ý, Ba Lan, Trung Quốc, Đức, Tiệp Khắc, Nhật Bản, Thụy Điển và 1 tác giả Việt Nam tên Nguyễn Văn Bình. Chả thấy bóng vía Lovecraft, tác giả truyện kinh dị, quái dị nổi tiếng nhất thế giới đâu cả. Thật đúng như mình đã nghĩ là Việt Nam ta chưa hề biết tới Lovercraft, và chưa hề có truyện nào của tác giả này được dịch ra tiếng Việt chúng ta.
Nhiều năm trước người viết có nhớ là cụ Thế Lữ cũng có viết vài truyện kinh dị, và gần đây thì người viết có nghe nói v ề một tác giả mang bút hiệu Người Khăn Trắng (ý tác giả đó là khăn tang) có viết khá nhiều truyện kinh dị, quái dị, thậm và chí truyện ma vv… Nay, có cuốn Lovercraft trong tay, người viết tự hứa với mình sẽ đọc ngay vài truyện c ủ a tác giả nổi tiếng này xem chúng quái dị, quái đản, kinh dị và ma mị đến mức nào? Một giây cũng là quá khứ nên mình cũng cho luôn bài viết ngắn này vào Hồi k ý 60 năm chơi sách… Trích “Hồi ký 60 năm chơi sách, chương VI” VŨ ANH TUẤN CÓ TẬN THẾ KHÔNG? THỰC PHẨM BẨN (tiếp theo số 141) 32. Báo Công Lý & Xã Hội số 4 ngày 12/01/2016 (btv Trần Xem). Bắt quả tang “thủ phủ” rau muống tưới nhớt, ngâm hóa chất “đầu độc” người tiêu dùng - Tưới nhớt là để diệt rầy : Sáng 11/ 0 1, đại diện CA Tp.HCM cho biết, vào ngày 0 9/ 0 1 vừa qua, tổ công tác của Phòng cảnh sát PC49 CA Tp.HCM đã bắt quả tang người trồng rau muống tại xã Bình Mỹ (huyện Củ Chi) sử dụng nhớt thải để tưới rau muống. Đây là địa phương có diện tích đất trồng rau muống rất lớn, được xem là “thủ phủ” rau muống ở Tp.HCM. “Việc dùng nhớt là gây nguy hại đến nguồn nước, nguồn đất và có nguy cơ gây hại đến sức khỏe người tiêu dùng, thế nhưng họ vẫn sử dụng” (ông Trung bày tỏ). Ngâm rau muống vào hóa chất để làm tươi lâu: Trước đó, tối 0 8/ 0 1, Đoàn kiểm tra liên ngành do Chi cục Bảo vệ thực vật Tp.HCM cũng đã có mặt tại xã Bình Mỹ, huyện Củ Chi để kiểm tra các cơ sở thu gom rau muống. Tại đây phát hiện bà NTH . (tạm trú tại ấp 5) cho ngâm rau muống vào hóa chất. Cơ quan chức năng lập biên bản và thu giữ hai thùng hóa chất màu xanh. Theo bà H., việc ngâm hóa chất nhằm rau tươi lâu và xanh hơn. 33. Lật tẩy “công nghệ” chế biến rượu giả gây độc khiến nhiều người nguy cơ tử vong. Báo Gia Đình & Pháp Luật ngày 0 7/ 0 1/2016 (btv Tố Như): Tại sao các cấp ban ngành “bất lực” để rượu giả tràn lan tổn hại người tiêu dùng - Rượu là thứ đồ uống nguy hiểm nhất trong dịp Tết bởi nhu cầu tăng cao dễ dẫn đến những sai phạm trong sản xuất, phân phối và mua bán. Vào thời điểm này tỉ lệ bệnh nhân nhập viện do ngộ độc rượu thường gia tăng. Nguyên nhân thường đến từ các bữa tiệc liên hoan, tiệc tất niên - nơi rượu được xem là yếu tố “nhân đôi niềm vui” còn chất lượng rượu ra sao thì “vàng thau” lẫn lộn. Đâu đâu cũng tràn lan rượu giả : Thời gian qua, các lực lượng chức năng đã phát hiện rất nhiều vụ sản xuất, vận chuyển, buôn bán rượu lậu, rượu giả với quy mô lớn. Chỉ tính riêng trong tháng 12/2015, lực lượng chức năng của Hà Nội đã bắt giữ hàng chục nghìn chai rượu vi phạm, trong đó có một “lò” sản xuất thủ công ở quận Hà Đông sản xuất rượu bằng công thức “cồn pha với nước”, sử dụng nguyên liệu không rõ xuất xứ, vỏ chai cũng là vỏ mua đi mua lại để bơm rượu vào đem bán. Rượu ngoại giả đóng trong các chai có nhãn mác xịn như Hennessy, Chivas Regal, Johnnie Walker, Remy Martin… thường chỉ là cồn công nghiệp mua khá dễ trên thị trường hoặc trộn men với gạo và tất nhiên là dù men hay cồn cũng không thể thiếu hóa chất làm “phụ gia”! Tính chi li để làm một lượng “dung dịch” đóng vào vỏ chai rượu ngoại. Theo T s. Nguyễn Kim S ơn, Giám đốc Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai, trong số các ca ngộ độc rượu vào cấp cứu dịp cuối năm thì gặp nhiều nhất là những bệnh nhân bị ngộ độc do uống phải rượu pha cồn công nghiệp (methanol)… Sử dụng phải rượu chứa methanol có thể gây hôn mê, tụt huyết áp, mù mắt, trụy mạch, chết người. Đây là chất không được phép sử dụng trong thực phẩm. 34. Măng độc từ ngâm hóa chất. Báo Thanh Niên ngày 17/ 0 1/2016 (btv Công Nguyên - Hoàng Việt): Ngày 16/ 0 1, Đội 3 thuộc Phòng Cảnh sát PC49 Công an Tp.HCM cho biết đơn vị này liên tiếp phát hiện nhiều cơ sở dùng hóa chất tẩy trắng và tạo màu công nghiệp để chế biến măng tươi, chặn đứng hàng tấn măng độc chuẩn bị đưa ra thị trường. Niêm phong hàng tấn măng “độc” : Theo đó, ngày 13/ 0 1, các trinh sát PC49 ập vào kiểm tra cơ sở chế biến tại hẻm 61, QL.1 (P.Tân Thới Nhất, Q.12, Tp.HCM) phát hiện gần 10 tấn măng tươi, trong đó có 300kg măng đang được ngâm trong các thùng hóa chất. Tổn hại dạ dày, gây thủng ruột, phá nát gan …: B s. Nguyễn Xuân Mai, nguyên Viện phó Viện Vệ sinh Y tế Cộng đồng Tp.HCM, cho biết nếu măng chua tại các lò này sử dụng chất tẩy trắng công nghiệp (chuyên dùng để tẩy vải, giấy…), chất nhuộm vàng (dùng trong sản xuất màu, sơn…) để ngâm tẩy trắng măng, làm đẹp, loại măng này sẽ gây tổn hại dạ dày, có thể gây thủng ruột, tổn hại thận, phá nát gan người dùng. 35. Bao giờ xử “tội phạm thịt thối”? Báo Thanh Niên ngày 18/ 0 1/2016 (btv . Công Nguyên, Hải Nam): Trường hợp ông CCĐ (36 tuổi, quê Bến Tre) 8 năm buôn bán vú heo thối từ Trung Quốc về VN, bị bắt nhiều lần nhưng chỉ bị xử phạt hành chính, khiến dư luận bức xúc bởi thịt thối, thực phẩm bẩn ngày càng hoành hành, đe dọa sức khỏe người tiêu dùng. “Trong năm 2015, Chi cục Thú y Tp.HCM đã phát hiện 3.886 trường hợp vận chuyển, buôn bán sản phẩm, phụ phẩm động vật hôi thối, không rõ nguồn gốc, không có giấy chứng nhận kiểm dịch, đã xử phạt tổng cộng 6 tỉ đồng, tiêu hủy 200 tấn thịt các loại. Tuy nhiên, không có trường hợp nào bị truy cứu trách nhiệm hình sự” (Ông Huỳnh Tấn Phát, Phó chi cục trưởng Chi cục Thú y Tp.HCM). 36. Phải bỏ tù những kẻ buôn thực phẩm độc hại. Báo Thanh Niên ngày 18/ 0 1/2016 (Ban CTBĐ tổng hợp): Không thể dung thứ cho những người vì lợi nhuận mà gây tổn hại sức khỏe cho đồng loại; phải xử lý hình sự… là ý kiến của nhiều bạn đọc sau khi đọc bài Măng độc từ ngâm hóa chất đăng trên Thanh Niên ngày 17 0 /1: - “Không thể dung thứ” (Nguyễn Tâm, Gò Vấp, Tp.HCM). - “Giống nòi Việt sẽ ra sao?” (Ngọc Đức, Tân Bình, Tp.HCM). - “Từ dạ dày đến nghĩa trang ngắn lắm! ” (Nguyễn Văn Bảo, Bến Thành, Tp.HCM). 37. Xe chở thịt thối 6 lần vẫn vô can? Báo Thanh Niên ngày 24/ 0 1/2016 (btv . Thanh Niên): Theo Trạm kiểm dịch động vật Thủ Đức (Chi cục Thú y Tp.HCM), từ đầu năm 2015 đến nay đơn vị này đã 6 lần phát hiện, xử phạt tài xế xe khách Mai Lan chở thành công hơn 2 tấn thịt gà thối. 38. Tràn ngập hàng khô Trung Quốc. Báo Thanh Niên ngày 0 1/ 0 2/2016 (btv . Nguyên Nga): Nhiều thực phẩm khô bày bán tràn ngập chợ sỉ lẫn lẻ là hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, đa số được nhập theo đường tiểu ngạch từ Trung Quốc vào VN, nhưng được người bán giới thiệu hàng của VN, hoặc từ Nhật, Hàn… “Các hàng khô trôi nổi không nhãn mác, không xuất xứ, không hạn sử dụng, rất khó kiểm soát được hàm lượng chất bảo quản cho phép sử dụng ở ngưỡng an toàn trong thực phẩm” (T s. Văn Thị Hạnh). Những người sản xuất hàng bán trôi nổi thường cho nấm xông hơi bằng chất lưu huỳnh, sử dụng chất bảo quản diệt mối mọt và không đầu tư làm bao bì hút chân không, cũng không giữ khô dưới 13% độ ẩm... Ăn phải những thực phẩm còn chất lưu huỳnh và hóa chất công nghiệp này rất nguy hại cho sức khỏe. Một chuyên gia dinh dưỡng tại Trung tâm dinh dưỡng Tp.HCM cho biết, với các loại thực phẩm khô nếu đã không phơi sấy kỹ, bảo quản kém rất dễ bị nấm mốc mà mắt thường không thấy được. Ngoài việc mất chất dinh dưỡng, nếu ăn phải các loại nấm khô đã nhiễm nấm mốc, ký sinh trùng... rất dễ mắc các bệnh viêm nhiễm cấp về đường tiêu hóa nguy hiểm. Ngoài ra, theo T s. Văn Thị Hạnh, chuyên gia công nghệ sinh học, một trong những nấm mốc đáng lo ngại nhất trong thực phẩm khô là độc tố aflatoxin, tác nhân dẫn đến bệnh ung thư. “Thực phẩm bị mốc, bất luận đắt đến mức nào cũng nên bỏ đi không nên sử dụng”. 39. Báo Tuổi Trẻ & Đời Sống số 463 ngày 01/02/2016: § Hãi hùng hàng chục kg thịt ôi thiu chuẩn bị biến thành… nhân bánh mỳ: Kiểm tra một cơ sở tại Bình Thủy, Cần Thơ, đoàn kiểm tra đã phát hiện tại cơ sở này có 34,8kg thịt heo đông lạnh và thịt heo đã quay bị ôi thiu, biến đổi màu sắc, mùi vị. Số thịt này đang được chứa trong các thau nhựa, nhìn màu thịt rất kinh dị, miếng thịt thì bầy nhầy… (btv. Thanh Linh, Thể Huyền). § Hàng loạt heo chết, được xẻ thịt tiêu thụ: Ngày 29/01, Phòng Cảnh sát môi trường và Chi cục Thú y tỉnh Bến Tre đã bất ngờ kiểm tra và bắt quả tang LNP (42 tuổi, ngụ xã Tân Thành Bình, Mỏ Cày Bắc) chuẩn bị xẻ thịt 5 con heo chết, đã bốc mùi hôi thối. Kiểm tra khu vực giết mổ tại nhà, cơ quan chức năng phát hiện thêm 375 kg thịt heo trong tình trạng đổi màu, bốc mùi nồng nặc, chuẩn bị phân hủy… Số heo chết chưa kịp xẻ thịt và thịt heo hôi thối tại lò của ông này đã bị lập biên bản, đưa đi tiêu hủy (btv. Dương Minh Phương). § Kinh hoàng rượu được pha từ… nước lã và cồn tấn công người tiêu dùng dịp Tết: Hàng trăm, hàng nghìn lít rượu được sản xuất mỗi ngày, bằng công nghệ “xô chậu, nước lã, nước ao” đang bỏ vào miệng bà con ta trong dịp Tết Bính Thân 2016. Chúng tôi tận mắt chứng kiến máy bơm nước hoen gỉ chạy ro ro ầm ầm, tống nước lã vào các thùng phuy, rồi họ dùng gậy chọc khuấy cho cồn trôi nổi, cồn công nghiệp “sủi tăm” và cứ thế đem bán cho đồng bào mình uống. § Những tiết lộ choáng váng về kỹ nghệ làm “rượu độc” : Họ dùng cả máy bơm to đùng, trước kia là bơm nước sông Cầu lên, bơm nước ao hồ lên, tống vào thùng, khuấy với cồn trôi nổi cực rẻ. Cứ 2 phần nước thì 1 phần cồn. 200 lít nước lã thả vào 100 lít cồn rẻ bèo, thế là sủi tăm, là cay cay, nóng nóng, là thành rượu thơm lừng… hóa chất. Với giá trung bình 10.000 đồng/lít, tí cồn biến thành 300 lít rượu, họ đã thu về 3.000.000 đồng. “Tôi 6 năm làm nghề lái xe tải, xe vài tấn, ngày nào cũng chở rượu từ làng đi vòng qua Văn Điển, về khu vực cầu Tó, Hà Nội, đổ cho lái buôn. Trung bình một phuy 200-300 lít, một săm ô tô chứa rượu là 100 lít. Chúng tôi chở ùn ùn. Tôi chở nát cả mấy đời xe tải. Cả con đê xanh lét toàn phuy rượu cồn. Nói thật, tuy tránh uống rượu cồn, nhưng tôi vẫn phải cỗ bàn, giao đãi khắp nơi. Tôi tin, tôi vẫn cụng ly côm cốp toàn thứ rượu độc hại này, một khi nó được phù phép bằng hương liệu, mùi nếp cẩm, nếp cái hoa vàng, mùi ‘rượu dân tộc’ để trở thành đủ thứ đặc sản khác nhau. Có trời mà biết được. Tôi bỏ nghề vì thấy mình kiếm sống quá thất đức”, một người lái xe tiết lộ (btv. Trần Quân). 40. Gần 2.000 người nhập viện vì ngộ độc rượu trong 3 ngày đầu năm Bính Thân. Báo Đời Sống & Pháp Luật số 10 ngày 15/ 0 2/2016 (btv . Q.N): Theo thống kê của Bộ Y T ế, cả nước đã ghi nhận gần 2.000 trường hợp nhập viện do ngộ độc rượu trong 3 ngày nghỉ Tết. Đây là con số đáng báo động, dù rằng, số lượng người bị ngộ độc rượu có giảm nhẹ so với cùng thời điểm dịp Tết năm trước. (còn tiếp) Lm. Giuse Nguyễn Hữu Triết (Tổng hợp nguồn báo chí và các phương tiện truyền thông) 
Chạm mốc SINH TỬ Có thể nói ngày 13 tháng 12 vừa qua với tôi là một dấu ấn khó quên vì đó là lần đầu tiên tôi thật sự cảm nhận thế nào là ranh giới của Sinh Tử. Thay vì trước đây tôi vẫn nghe nói: “Ranh giới giữa Cái Sống và Cái Chết chỉ cách nhau một hơi thở mong manh”, thì lúc đó chính là tôi đang trải nghiệm, mà nếu không có một vài sự tình cờ phối hợp với nhau thì có lẽ giờ này tôi không còn ngồi đây để ghi lại những dòng ký ức này nữa. Số là cả tuần trước đó, đột nhiên tôi cứ thấy nhức nửa bên đầu. Uống Migrain không có tác dụng. Tôi đến bệnh viện khám, thì bác sĩ cho chụp não, nhưng kết quả là não bình thường. Do vậy tôi nghi ngờ là có Mảng Xơ Vữa như lần trước đã bị. Vì thế, tôi kêu con tôi thu xếp để đưa tôi đi đến Phòng Điều Trị của Thạc Sĩ Bs. Thiên Hoa ở Tân Châu, vì đó là nơi tôi tin tưởng, do có sử dụng máy Laser của PGS Tiến Sĩ Trần Minh Thái mà bản thân tôi đã nhiều lần được chữa nhiều thứ bệnh cũng như tận mắt chứng kiến nhiều bệnh nhân phục hồi nhanh chóng, mà tôi đã có bài viết ghi lại chi tiết đầy đủ đăng trong Bản Tin của CLB SÁCH XƯA & NAY - trong các năm 2008, năm 2012 và năm 2014. Nhưng chưa kịp đi, thì đêm Chủ Nhật, ngày 11/01, do mấy ngày trước bị cảm, mà thời điểm đó tôi uống thuốc Nam để trị Suyễn, mấy tháng qua không thấy lên cơn, vì thế tôi chủ quan không uống thuốc ngừa khi thời tiết thay đổi như nhà sản xuất đã dặn. Thế là giữa khuya tôi đã bị lên một cơn Suyễn nặng hơn bình thường. Cũng nhờ từ lâu tôi có máy xông Suyễn mini ở nhà và thuốc lúc nào cũng dự trữ sẵn, nên tôi tự xông. Sau khi xuống cơn, tôi kêu con tôi sáng sớm mai đưa tôi nhập viện ở Bệnh viện Thị Xã Lagi, định bụng chờ hết cơn suyễn sẽ đi Tân Châu. Tại đây, tôi được cho nằm chung phòng có nhiều giường với nhiều bệnh nhân khác, và cứ tưởng như mọi lần, cứ thấy bị cơn suyễn hơi nặng, tự xông không hết thì vô bệnh viện, Bác sĩ cho chích kháng sinh, cộng với ít thuốc viên, và phối hợp xông suyễn vài hôm rồi lại xuất viện. Thế nhưng, lần nầy thì không phải vậy. Ngày đầu tiên thì không thấy có triệu chứng gì đặc biệt. Đêm sau, nửa khuya, đang ngủ thì tôi giật mình thức giấc vì có nghe tiếng người lục đục, nhìn ra phía ngoài thì thấy y tá đang cứu cấp một bà trong phòng. Tôi dậy, đi toilette rồi trở về giường. Bỗng dưng cơn suyễn nổi lên. Tôi lấy ống xịt suyễn ra xịt hai nhát. Thấy có vẻ không ăn thua, tôi bèn lôi cái máy xông suyễn mini ra và nặn Combivent vô để xông, nhưng có vẻ cũng không giảm chút nào, nên tôi bước đến chỗ giường đang cấp cứu để báo với y tá là tôi đang bị cơn suyễn, xin cho xông thuốc. Ít phút sau thì bình oxy được đẩy tới, y tá đưa cái chụp mũi cho tôi xông thuốc. Nhưng thuốc hết mà cơn suyễn vẫn còn nguyên. Tôi báo với y tá là cơn suyễn chưa thấy thuyên giảm, thì y tá đi gọi bác sĩ đến. Tôi nghĩ có lẽ bệnh viện không còn thuốc nào khác, nên nói với bác sĩ tôi có mang theo 2 hộp Combivent, xin cho lấy ra dùng. Cơn suyễn vẫn dữ dội, Bác sĩ vừa nặn thêm thuốc Combivent cho tôi xông tiếp. Y tá cũng trích máu tôi để thử. Tôi không có bệnh Tiểu Đường mà lúc đó chỉ số đường của tôi đã lên đến số 210. Y tá lấy thuốc khác chích cho tôi và thêm cái máy ra chích vô gân, về sau tôi hỏi thì được biết đó là thuốc chống Sốc. Khi thấy cơn suyễn không hạ, mà tôi hít vào càng lúc càng khó khăn, Bác sĩ lấy thuốc nặn liên tục vô cho tôi xông. Đầu tiên một ống, sau thì mỗi lần 2 ống, cho đến hết cả hộp (10 ống) thì cơn suyễn mới chịu hạ. Lúc đó thì tay tôi run lẩy bẩy, tim đập liên hồi và khô cả cổ họng, tay không đủ sức cầm cái chai nước nhỏ - dù nước đã cạn - để đưa lên uống, mới thấy là giây phút đó tôi vừa bước qua ngưỡng Sinh Tử. Chỉ cần hít không vô nữa là kể như chấm hết cuộc đời. Chưa bao giờ tôi thấy cái chết dễ dàng đến như vậy. Giây phút đó tôi mới thật sự thấy mạng sống con người mong manh làm sao! Cũng phải nói là có lẽ tôi chưa tới số nhờ nhiều cái duyên phối hợp. Trước hết là trước khi nhập viện, tôi đã cẩn thận mua 2 hộp Combivent. Thuốc này là loại mới nhất để trị bệnh suyễn. Và lúc nào, ở nhà hay đi đường tôi đều mang theo cái máy xông suyễn, kể cả vô bệnh viện, vì rút kinh nghiệm có lần nằm ở Bv. Nguyễn Văn Học, phòng nhiều người bệnh mà chỉ có 3 cái máy, phải lần lượt đợi tới phiên mới được dùng, và nó cũng không quá đắt tiền, nên tôi mua cho mình một cái để tự dùng, không phải chờ đợi. Cái máy cũng bền, 10 năm rồi mà vẫn còn dùng được. Nhiều lần nó cũng đã cứu nguy cho tôi, vì khi lên cơn bất chợt, mà nhà xa bệnh viện, đâu kịp chạy đến để nhờ cứu cấp? Tôi còn có một cái khác nữa chạy bằng pin để khi đi đường mang theo, vì bệnh nhiều năm như tôi, những dụng cụ xịt cầm tay không còn tác dụng. Thứ hai là do ổ cắm điện của bệnh viện lỏng lẻo, không sạc pin điện thoại được, nên chiều đó con tôi mang theo ổ cắm có sợi dây dài đến tận giường tôi. Nhờ đó mà lúc lên cơn mới có đủ ổ cắm để cắm hai ba loại máy. Nếu lúc đó không có ổ cắm tôi mang vô thì không biết sẽ cắm điện ở chỗ nào? Và nếu không đủ bình tĩnh để báo với bác sĩ là tôi có thuốc mang theo để lấy ra dùng thì không biết điều gì đã xảy ra! Sáng sớm hôm đó, tôi gọi ngay cho Bs. Thiên Hoa, kể rõ tình hình bệnh và hỏi ý kiến nên tiếp tục điều trị cho dứt rồi xuống, hay đi ngay thì Bs. Thiên Hoa kêu tôi nên nhờ xe cứu thương của bệnh viện và y tá đưa xuống Tân Châu ngay, không chờ thêm. Con tôi vô báo với bác sĩ để xin xuất viện, đồng thời mượn xe cứu thương để đưa đi, nhưng bác sĩ cho biết bệnh viện chỉ có hai xe, không thể đưa đi xa, nên thuê giùm tôi một xe cứu cấp của Bệnh viện 115 và cho một y tá đi theo xe đưa tôi về Tân Châu. Nhờ đi bằng xe cấp cứu có còi hụ, nên xuất phát tại Lagi lúc hơn 1g trưa mà 8g tối đã đến Phòng Điều Trị của Bs. Thiên Hoa, sau khi ghé Hồng Ngự để mọi người ăn tạm hủ tiếu cho đỡ đói. Có lẽ do tác dụng của cả chục ống thuốc đã xông, nên suốt đường đi xuống Tân Châu tôi chỉ xông có 1 lần, và thỉnh thoảng thấy bác sĩ ở Bệnh viện Thị xã Lagi gọi người y tá để hỏi thăm tình hình sức khỏe của tôi. Đến nơi, Bs. Thiên Hoa kêu tôi nghỉ ngơi, sáng hôm sau mới bắt đầu điều trị. Quy trình vẫn như mọi khi, vẫn chạy máy Laser mỗi ngày một lần, vài hôm sau tôi cũng dần dần phục sức nên đi tới lui và hỏi thăm mấy người đang nằm điều trị ở đó để thêm một lần nữa, chứng kiến hiệu quả của việc điều trị tại đây. Đầu tiên là một ông là thầy giáo dạy tiếng Việt tên HIỂN, ở Hố Lương, Campuchia. Theo lời ông kể: Hôm đó ông đang dạy học thì cục phấn đang cầm trên tay đột nhiên rớt xuống! Chưa hiểu tại sao, nên Ông nói với học viên: “Thầy cầm phấn không được thôi để thầy giảng thôi”, nhưng lúc đó ông thấy lưỡi cũng bắt đầu cứng, không nói được. Ông vội lấy xe và chạy về nhà cách đó mấy cây số. Về đến nhà, ông chỉ dựng được cái xe là muốn té, vợ con ông đỡ, đưa ông nằm nghỉ rồi đến nhà thuốc Tây hỏi mua thuốc. Nhưng khi nghe mô tả tình hình bệnh, họ nói bệnh này cần đưa đi bệnh viện ngay, nên vợ con ông đưa ông đến Bệnh Viện Hữu Nghị. Khi đến bệnh viện là ông đã bị liệt nửa người, miệng méo, nhưng nằm đó mà thấy bệnh viện chỉ cho uống thuốc và vô nước biển, không thấy có biện pháp gì khác, nên vợ ông sốt ruột, đi hỏi người quen xem có ai biết chỗ nào chữa tốt hơn không? Có người nói là họ biết có người từng bị tai biến như vậy mà đi Tân Châu điều trị thì hết, nên ông bà xin địa chỉ, rồi xin xuất viện, gọi xe chở xuống đây. Chỉ độ 10 ngày sau thì ông giáo đã hết méo miệng và đứng dậy tập bước đi được. Trường hợp của ông khiến việc tập đi có phần khó khăn, là vì cái chân không bệnh lại có tật, không đứng vững được, nên cũng ảnh hưởng phần nào. Gia đình ông rất vui và cảm động khi mấy học trò của ông từ Campuchia đã vượt đường xa bằng xe gắn máy, mang trái cây đến thăm thầy. Họ trò chuyện với thầy khá lâu mới từ giã để trở về. Ở đó khoảng 1 tháng, ông bà giáo Hiển nói với Bs. Thiên Hoa để về quê ăn Giỗ vài hôm, sẵn gặp mấy đứa em để xin tiền, vì tiền đã cạn, thì tôi nghe Bs. Thiên Hoa nói với họ là “dù có xin được tiền hay không thì anh chị cũng cứ trở lại, tôi sẽ trị cho anh cho tới khỏe lại để anh còn giúp đời”. Một nghĩa cử mà không phải người thầy thuốc nào cũng có thể làm được. Một người nữa, tên Nguyễn Văn Bé, là một thương gia, nhà ở Củ Chi. Ông này vừa trị xong một đợt 21 ngày, đang về nghỉ vài hôm rồi sẽ trở lại. Lúc họ quay lại, bà vợ kể cho tôi nghe: Hôm đó ông xỉu trên giường, rồi bị liệt nửa người luôn. Bà đưa ông vô Bệnh viện Chợ Rẫy, rồi 115. Hai nơi này chỉ cho uống thuốc, rồi kêu về nhà tập Vật Lý Trị Liệu, dặn hết 1 tháng thì trở lại tái khám. Gần 3 tháng trời trong tình trạng như vậy, nên ngày đó bà vợ xui ông thắp hương bàn thờ tổ tiên để xin phù hộ, xin ông bà linh thiêng chỉ dẫn cách thức nào để trị cho sớm hết bệnh. Không biết do cảm ứng hay ông bà linh thiêng, mà hôm sau đột nhiên có người em bà con nhà ở Tân Châu, gần Phòng Điều Trị của Bs. Thiên Hoa, lên tận Củ Chi để kêu bà nên đưa ông xuống đó để trị bệnh này, vì anh ta ở gần nên biết rất nhiều trường hợp Tai Biến, xuống đây đã được chữa khỏi. Ban đầu khi nghe con dâu nói sẽ đưa chồng xuống Tân Châu để trị bệnh thì bà mẹ chồng không đồng ý. Bà nói Sài Gòn biết bao nhiêu bệnh viện tốt, cớ gì phải đi xuống tận Tân Châu xa xôi? Nhưng bà vợ bệnh nhân năn nỉ, cứ để cho bà đưa ông chồng đi thử xem sao, nếu thấy không bớt thì trở về, nên bà mẹ chồng mới đồng ý để con dâu đưa con trai bà đi. Bà vợ kể: Lúc xuống Phòng khám của Thạc Sĩ Bs. Thiên Hoa thì ông ngồi xe lăn, không nói được. Nhưng chỉ khoảng hơn 10 ngày sau là có thể đứng dậy để tập bước đi và tập nói được một số từ. Ông phải tập nói từng tiếng như người nước ngoài học nói tiếng Việt, và chỉ nói theo người hướng dẫn, nhưng cũng không thể nói được 2 tiếng, chỉ lập lại tiếng sau cùng. Ông lại hay quên. Cả tên của vợ con, bản thân bao nhiêu tuổi cũng không nhớ! Bác sĩ, Y tá, và những bệnh nhân nằm chung thường giúp ông bằng cách trò chuyện với ông để ông tập nói cho quen dần, vì não của ông bị tổn thương nên ảnh hưởng tới trí nhớ và tiếng nói. Đợt trị liệu thứ hai khi tôi còn ở đó thì ông Bé đã có thể tự đi bộ cả 100m, từ chỗ ở qua phòng chữa bệnh, hoặc đi uống cà phê, ăn sáng gần đó, dù đi chưa bình thường và phải có người kè đi. Lúc đầu thì ông còn quàng vai đệ tử, sau đó thì ông đã có thể tự đi một mình, dù chân vẫn chưa bước thẳng như bình thường. Lúc mới xuống, gia đình ông thuê khách sạn để ở, mỗi ngày tiền phòng cả mấy trăm ngàn. Nhưng Bs. Thiên Hoa nói bệnh ông do để lâu nên nên thời gian phục hồi cũng sẽ bị chậm đi, nếu ở khách sạn thì quá tốn kém, nên bà cho gia đình ông đến nhà bà để ở cho đỡ bớt chi phí. Mỗi sáng đệ tử đưa ông qua trị bệnh rồi đưa về đó nghỉ ngơi. Hàng ngày, ông được vô Laser, chích thuốc não kết hợp vô nước biển, châm cứu và tập Vật Lý Trị Liệu. Tôi thấy bệnh tình ông tiến bộ thấy rõ. Trước lúc tôi về ông đã nhớ được bản thân bao nhiêu tuổi, tên vợ, tên con. Hỏi chuyện thì ông trả lời được chút ít và nói rõ ràng hơn. Trí nhớ ông cũng dần phục hồi. Khi tôi khoe hình ảnh nấm mối, thì ông nói đất của ông cũng có loại nấm nầy, nhiều lắm. Hỏi ra thì đó là hai mươi mẫu cao su ở Dầu Tiếng. Thấy xe lu đang chạy trước đường, thì ông nói trước đây ông cũng có xe đó, nhưng đã bán để trả nợ Ngân Hàng vì bị bạn bè lừa. Một trường hợp nữa là vợ chồng người Campuchia. Cô vợ tên Liên, cô này nói tiếng Việt như người Việt, vì buôn bán với người Việt ở gần biên giới. Cô đưa chồng đến sau mấy tháng bị tai biến và đưa vòng vòng mấy nơi khác, tốn một số tiền khá lớn, sau cùng mới đến đây. Lúc đến, ông chồng nằm một đống, im lìm, không nghe nói tiếng nào. Nhưng mấy ngày sau ông ta đã gượng ngồi dậy được, nếu dìu đi thì có thể bước được, nên cô mới có thể kè ông vô nhà tắm để tắm. Ông rất mừng, nói với người phụ đỡ giùm là hơn một tháng qua không được tắm nên người rất khó chịu. Bà vợ thì nói là do lúc trước ông không gượng được, nặng quá, nên cô đâu có kè ông nổi, nên chỉ lau mình cho ông thôi. Sau đó thì nghe ông nói chuyện bằng tiếng Campuchia với vợ như bình thường, ông còn trêu cả cô y tá, gọi tên cô bằng tiếng Việt, vì ông có thời gian đi học ở Hà Nội. Trước lúc tôi về mấy hôm thì có thêm một ông gần 60 tuổi, bị tai biến, là bệnh nhân cũ đã từng chữa ở đây. Nhà cũng ở gần khu đó. Con cháu đưa đến nhập viện lúc 8g tối. Khi tới là ông không nói được, không thể ngồi được. Nhưng chỉ bốn hôm sau là vợ ông khoe ông có thể ngồi lên được rồi, mặt mày cũng tươi tỉnh hẳn lên. Tôi thiếu vận động nên hay bị bệnh. Hết lạnh trên đầu, nằm xuống là nghẹt mũi, suyễn, huyết khối ở chân, rồi xơ vữa động mạch, nên từ năm 2008 đến nay, tôi tới lui để nhờ Bs. Thiên Hoa điều trị nhiều lần thành khách hàng thân thiết, mỗi lần xuống Tân Châu điều trị là như trở về nhà người thân! Những y tá ở đây cũng rất thân thiện, bệnh nhân cần gì thì cũng sẵn sàng giúp đỡ, nên bệnh nhân cũng không thấy lạc lõng như ở những bệnh viện lớn. Những người nuôi bệnh cũng sẵn sàng tương trợ nhau, giúp dìu đỡ người bệnh nằm chung, hay mua giùm thức ăn cho người cùng điều trị, nên tạo được sự thân thiện, hòa đồng với nhau. Điều đáng ngạc nhiên là lần đầu tôi đến Phòng điều trị của Bs. Thiên Hoa năm 2008 thì bạn bè đã hỏi “Thành phố bộ hết Bệnh viện, hết Bác sĩ hay sao mà phải đi đến một nơi khỉ ho cò gáy, tận cùng đất nước để trị bệnh?”. Vậy mà 9 năm sau, câu hỏi đó vẫn được đặt ra, cho ô. Nguyễn Văn Bé ở Củ Chi, trong khi đó Công Nghệ Laser đã điều trị, đã giúp cho biết bao nhiêu người khỏi bệnh hàng mấy chục năm rồi! Riêng Phòng Điều Trị của Thạc Sĩ Bs. Thiên Hoa, mỗi năm đã chữa khỏi hàng 7, tám trăm trường hợp Tai Biến, và toàn quốc đã có hơn 300 điểm sử dụng Công Nghệ này. Cách đây 2 năm, con trai lớn của tôi bị bệnh Parkinson, tay trái lúc nào cũng run lẩy bẩy. Đi khám bệnh, các bác sĩ khẳng định là bệnh này không thể chữa khỏi, phải mang suốt đời, nhưng xuống Tân Châu để trị một đợt, sau đó về Thủ Đức trị một đợt nữa, hiện giờ nó chỉ uống thuốc để duy trì thôi. Cái tay đã hết run. Trong khi Tây Y lúng túng trong cách giải quyết hậu quả của Bệnh Đột quỵ, mà đọc bản thống kê về Bệnh Đột quỵ ở nước ta và thế giới thấy mà hết hồn: “Mỗi năm nước ta có hơn 200.000 người đột quỵ. Hơn phân nửa trong số đó tử vong, và 90% số người sống sót phải sống chung với các di chứng về thần kinh và vận động. Ngoài ra, theo các thống kê khác, mặc dù tỷ lệ tử vong từ năm 2003 đến nay có giảm so với trước kia, nhưng số bệnh nhân bị tàn tật do đột quỵ lại có xu hướng tăng mạnh với nhiều di chứng nặng nề như liệt chi, liệt nửa người, viêm phổi, suy giảm trí nhớ, rối loạn tâm thần dạng trầm cảm, loét xương cùng và một số vị trí do bị nằm lâu. Hiện ở VN có khoảng 486.000 người còn sống sau đột quỵ, nhưng chỉ có khoảng 25-30% tự đi lại phục vụ bản thân được, 20-25% đi lại khó khăn cần sự hỗ trợ của người khác, 15-25% phải phụ thuộc hoàn toàn vào sự trợ giúp của người khác. Khoa Cấp cứu Bệnh viện Bạch Mai, mỗi ngày tiếp nhận 30 bệnh nhân đột quỵ. Bệnh viện Y Dược mỗi tháng tiếp nhận từ 100 đến 200 ca đột quỵ. Thế giới hiện có 17 triệu bệnh nhân đột quỵ mỗi năm. Cứ 40 giây lại có 1 bệnh nhân đột quỵ. Mỗi 3 phút có 1 trường hợp tử vong, và tỷ lệ tử vong do đột quỵ hàng năm còn nhiều hơn số ca tử vong do 3 căn bệnh: Aids, Lao và Sốt rét cộng lại. (nguồn Internet) Không biết có dự cảm gì với Bệnh Đột quỵ mà mấy mươi năm về trước, PGS Tiến Sĩ Trần Minh Thái đã sáng chế ra Công Nghệ Laser và đặt trọng tâm vô nó trước, để rồi với tìm tòi, nghiên cứu không ngưng nghỉ, sau đó nó không chỉ là khắc tinh của bệnh Đột quỵ, mà còn hiệu quả trên rất nhiều bệnh khác như Tiểu đường, Cao huyết áp, phục hồi chức năng Gan bị rối loạn, Gút, Đau khớp, trẻ em bị bại não, Suy thận v.v… Nhiều năm qua, hàng mấy ngàn trường hợp Tai Biến đã được chữa khỏi. Thay vì nằm bẹp dí trên chiếc giường bệnh hay gắn bó với chiếc xe lăn suốt đời, thì Công Nghệ Laser đã đưa họ trở về nếp sinh hoạt bình thường. Tiếc thay do không có điều kiện để quảng bá, lại khiêm tốn nằm chung với những Phòng Khám Đông Y, nên làm sao mọi người biết đây là sản phẩm do một Nhà Khoa Học nước ta đã tốt nghiệp, và làm việc ở nước ngoài, nhưng vì muốn phục vụ cho đất nước, quê hương, nên quay về và chế tạo ra nó, và Công Nghệ này đã từng được Hội Đồng Khoa Học Quốc Tế như Úc, Mỹ, Canada, Nhật công nhận vì thành quả điều trị nhanh hơn các máy móc tân tiến cùng loại trên thế giới? Làm sao mọi người biết rằng Công nghệ này đã từng dự triển lãm thành tựu tại Bảo Tàng Miraikan ở Nhật và được nhà nước tặng thưởng Huân Chương Lao Động Hạng 3? Và điều đáng hãnh diện là nước ngoài đã đề nghị mua sáng kiến, nhưng PGS Tiến Sĩ Trần Minh Thái đã từ chối một món tiền khá lớn, hy sinh để dành lại để chữa trị cho dân mình. Chức năng của Laser Bán Dẫn là đưa oxy vào máu, làm cho lưu thông tốt hơn, có thể cải thiện hệ tuần hoàn, nhất là các bệnh về tim mạch, hệ thống hô hấp, tác động vào động mạch não, cung cấp máu cho não, tăng vận chuyển của oxy trong máu, điều chỉnh huyết áp, giảm kết dính tiểu cầu… Rõ ràng bên Tây Y chưa có máy móc nào có chức năng tương đương, nhưng vì không nằm trong hệ thống Bệnh viện nên đa phần bên Tây Y không ai biết đến giá trị của Công nghệ này, chỉ có những người đã được chữa khỏi, thân nhân của họ và những người chung quanh họ biết, nhưng cũng qua tên gọi “Chạy máy” mà thôi. Phòng Vật Lý Trị Liệu của Thạc Sĩ Bs. Thiên Hoa cũng thế. Bề ngoài tuy có vẻ đơn sơ, nhưng nhờ có Công nghệ này mà đã chữa được biết bao nhiêu trường hợp Tai Biến. Người chung quanh và những người ở gần Biên Giới Campuchia đều biết. Nhiều bệnh nhân đi vòng vòng Chợ Rẫy hay những nơi khác, cuối cùng cũng về đây mới chữa khỏi. Có một cán bộ cao cấp của Campuchia được Bs. Thiên Hoa chữa khỏi bệnh, nên sau đó họ cất cả một bệnh viện và mời PGS Tiến Sĩ Trần Minh Thái và Thạc Sĩ Bs. Thiên Hoa lên đó để hướng dẫn cho các bác sĩ ở đó sử dụng Công Nghệ này. Trong khi đó, đối với ngành Y ở Thành Phố HCM và nhiều nơi khác trong nước ta thì hoàn toàn không hề hay biết. Người bệnh lại càng không nghe nói đến, chỉ được viết trong Chuyên Đề của Báo Khoa Học Phổ Thông nhiều năm về trước mà tôi tình cờ đọc được. Thật rất đáng tiếc. Dù không được giới truyền thông lưu tâm, nhưng Công Nghệ Laser đã và đang phát triển khá mạnh. Năm 2013, Trường Đại học Bách Khoa đã hướng dẫn thành công 1 luận án Tiến Sĩ, 2 nghiên cứu sinh thực hiện luận án Tiến Sĩ, 37 luận văn Thạc Sĩ, 59 luận văn tốt nghiệp Đại Học. Đó là lực lượng có kiến thức chuyên môn tốt, họ có thể kết hợp Công Nghệ Laser với Tây Y và Vật Lý Trị Liệu, Châm Cứu, tấn công cùng lúc nhiều mặt để người bệnh chóng phục hồi. Điều đó hiện các bệnh viện lớn ở thành phố chưa thể làm được, chỉ dừng ở mức cứu cho người bệnh không bị biến chứng thêm thôi. Việc phục hồi thì giao cho bên Vật Lý Trị Liệu, mà Vật Lý Trị Liệu thì chỉ tập những động tác bên ngoài, không thể nào giải quyết tổn thương ở não được, do đó hiệu quả rất chậm, di chứng kéo dài, vừa tốn tiền bạc lại tốn thời gian chịu đựng, đau khổ của người bệnh. Tôi đã được Công Nghệ Laser chữa trị nhiều lần, hiệu quả thấy rõ. Bệnh lạnh trên đầu và nghẹt mũi thì từ lần chữa trị đầu tiên đến nay không có tái phát. Có lần chân tôi bị Huyết Khối không thể bước đi được, ở nhà thì phải vịn vách tường khi bước đi cho đỡ đau. Lúc xuống Tân Châu phải vịn vai con tôi để bước đi. Vậy mà chỉ sau 1 đêm đã có thể tự đi, dù cũng còn sượng sượng, nhưng không cần phải vịn vai ai hay phải vịn tường nữa. Vài ngày sau đã có thể đi mua báo hay thức ăn gần đó. Sau một đợt chữa trị thì chân đã đi bình thường, không còn đau nhức, đi siêu âm thì cục huyết khối đã tan. Xơ vữa động mạch cũng khỏi sau 1 liệu trình. Lần nào đi trị bệnh ở Phòng Khám của Bs. Thiên Hoa tôi cũng chứng kiến nhiều trường hợp bệnh phục hồi rất nhanh. Như lần đó, buổi trưa thì thấy có xe Cứu Cấp đưa bệnh nhân xuống. Ông này đau nhức đến nỗi không thể tự thay áo được, bà vợ phải làm giúp. Vậy mà chỉ qua 1 lần “chạy máy Laser” và châm cứu chiều đó, sáng sớm tôi đã thấy ông ra trước ghế đá ngoài sân để ngồi, tỉnh táo hẳn, nên tôi tưởng đó là bệnh nhân mới đến. Hỏi ra mới biết ông chính là người tới bằng xe Cấp Cứu trưa hôm qua. Ông kể, 3 ngày trước ông đau nhức không chịu nổi. Đã đưa lên thành phố để trị mà không bớt. Về nhà nhức cả ngày đêm không ngủ được, nên phải nhờ xe cấp cứu đưa xuống đây. Thế rồi chỉ mấy ngày sau thì ông xuất viện, vì không còn đau nhức nữa. Về bệnh Tai Biến thì lần nào xuống cũng chứng kiến bệnh nhân phục hồi rất nhanh. Biết rằng đây là Công Nghệ đáp ứng rất tốt, khắc tinh cho bệnh Tai Biến, nên tôi muốn phổ biến cho nhiều người biết, là ngoài bệnh viện lớn của thành phố và nhiều tỉnh thành trong cả nước, mà việc điều trị nhiều bệnh theo Tây Y thì khỏi phải bàn, vì tính hiệu quả của nó. Nhưng riêng đối với di chứng của Bệnh Tai Biến thì Tây Y chưa có thuốc nào để phục hồi, trong khi đó thì ở những Phòng chữa trị do các Lương Y hay các Y, Bác sĩ, Thạc sĩ được đào tạo từ Trường Đại học Bách Khoa Tp. Hồ Chí Minh lại giải quyết tốt cho vấn đề tưởng như y học bó tay này. Và một số bệnh khác, lẽ ra phải phẫu thuật, cắt bỏ những bộ phận bị bệnh, thì Công Nghệ này có thể triệu tiêu được bệnh mà vẫn bảo tồn tính năng và các bộ phận bị bệnh. Đó là điều rất tốt cho bệnh nhân. Không phải việc chữa trị thành công dựa vào “phước chủ may thầy”, mà đây là một Công Nghệ tiên tiến so với các nước trên thế giới. Nhưng vì muốn cho dân mình đỡ tốn kém tiền bạc mà chủ nhân của Công Nghệ này thấy rằng chỉ có thể bằng con đường ở chung với những Phòng Khám Đông Y mới có thể đưa nó đến gần với đại chúng, với bệnh nhân ở mọi miền đất nước. Thay vì tập trung ở vài Bệnh viện cao cấp, tiền giường nằm thôi mỗi ngày có thể lên đến hàng triệu đồng, đa phần dân mình không kham nổi, thì ở những Phòng Khám có vẻ bình dân này, đội ngũ Lương Y, Bác sĩ, Thạc sĩ với chuyên môn cao, cộng với sự hỗ trợ của Công Nghệ Laser, dù không có cơ sở hoành tráng, bề thế, mà lại giúp người bệnh phục hồi rất nhanh với chi phí điều trị không đáng kể. Điều đó ngoài sức tưởng tượng của nhiều người, vì nghịch lý đối với cơ chế thị trường, bởi mọi người vẫn quan niệm “Tiền nào của nấy”, Công Nghệ cao phải ở những Bệnh viện cao cấp. Việc điều trị phải đắt tiền mới hiệu quả! Bệnh nhân được khỏi bệnh, trở về với sinh hoạt bình thường không chỉ là niềm vui của bản thân họ và gia đình, mà các nhà Khoa Học cũng rất mừng khi thấy thành quả tâm huyết, tìm óc của mình được phục vụ rộng rãi cho mọi người với giá cả bình dân mà mọi giới đều có thể chia sẻ. Đó là điều mong mỏi của nhà Khoa Học đầu ngành khi chấp nhận thiệt thòi không nhượng sáng chế cho nước ngoài, mà dành lại để phục vụ cho dân tộc mình. Chưa ngừng ở đó, với lòng yêu nước, yêu dân tộc, Nhà khoa học và các cộng sự đã dành cả đời để không ngừng nghiên cứu, cải tiến, tìm cách chế ngự thêm những thứ bệnh khác vì niềm đam mê phục vụ con người thôi thúc. Làm sao cho mọi người được khỏe mạnh, nâng cao chất lượng cuộc sống, cuộc đời vơi đi Bệnh Khổ, là mong ước của các vị. Bản thân tôi, sau một lần đối diện với cái chết, tôi càng ý thức hơn bao giờ hết giá trị của cuộc sống và rất tri ân những nhà Khoa Học, những Bác sĩ, Lương Y, đã vì con người mà luôn trăn trở cố tìm ra những phương thức để giữ lại mạng sống, sức khỏe cho con người. Với tôi đó mới thật sự là những “Bồ Tát bất thối vi bạn lữ” vậy. 
Tháng 01/2018 Tâm Nguyện
Phụ Bản I SỰ TÙY TIỆN CỦA CÁC DỊCH GIẢ Công việc dịch văn học ở các nước đều trải qua những giai đoạn phát triển khác nhau. Vào thời kỳ khởi thủy của công việc này thường mỗi người làm theo một cách, không có những nguyên tắc thống nhất. Vì thế cho đến nay người ta còn nhắc lại nhiều việc làm tùy tiện của những người dịch sách từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác. Chẳng hạn, khi ở Pháp bắt đầu dịch các sách của Anh, thì nguyên tắc coi như một bản mẫu thêu, căn cứ vào đó người dịch cứ việc thêu thùa tùy theo ý thích của mình. Anh ta có toàn quyền thay đổi, rút ngắn nguyên bản, vứt bỏ những gì anh ta cho là thừa, hoặc ngược lại kéo dài thêm, viết thêm những cái mà tác giả không có ý gợi đến. Trong bản dịch tiểu thuyết của Hen-ry Fielding. Tom Jones đứa trẻ vô thừa nhận xuất hiện năm 1770, có thêm cả “chương mười tám”, trong đó lời lẽ là của dịch giả! Do việc làm tùy tiện của người dịch nên đôi khi nguyên tác biến đổi đến không nhận ra. Về bản dịch trường ca nổi tiếng của E-du-a Jung Lời than vãn hay những suy tư đêm trường về cuộc sống, cái chết và sự bất tử, dịch giả Le-tu-ri-ê cho biết ông ta nhìn nguyên tác như nhà kiến trúc sư nhìn các viên đá tuy đã được đẽo gọt, song chưa xếp vào đúng vị trí. Ông ta lựa chọn, sắp đặt một cách tốt nhất, để những viên đá nào hợp nhau nằm cạnh bên nhau; từ chín “đêm” ông ta kéo dài thành hai mươi tư “đêm”, trong khi đó lại tuyên bố cố gắng dịch đúng từng chữ từng chữ một (!) Ô-tơ-rô dịch Virgile sang tiếng Pháp đưa thêm vào rất nhiều câu thơ tự ông sáng tác và tuyên bố ở lời nói đầu: “Tôi không đơn giản dịch Ê-nê-ít như nó vốn có, mà thực hiện việc xuất bản trường ca như tác giả của nó hẳn muốn thấy nếu như ông ta sống được lâu hơn và kịp hoàn thiện tác phẩm của mình…”! Những chuyện tương tự như thế tưởng đã đi vào dĩ vãng. Trải qua bao nhiêu năm tháng, dần dần đã hình thành những nguyên tắc nhất định trong công việc dịch văn học, và nói chung có lẽ người ta đã thống nhất với nhau về tiêu chuẩn đánh giá bản dịch: chí ít phải “tín” và “nhã”. Trong thực tế văn học ở nước ta mấy năm nay cũng xuất hiện trở lại ngày một lắm chuyện tùy tiện của các dịch giả, làm nhiều người phải sửng sốt: nguyên tác bị đổi tên (làm người duyệt cho phép cũng phải nhầm, cho phép quyển sách cùng ra một lúc với hai tên khác nhau, còn người mua tưởng hai sách khác nhau mua về té ra vẫn là mua một cuốn); nguyên tác bị cắt xén (điều này trong hoàn cảnh giấy mực đắt đỏ… có thể tắt ở một chừng mực nhất định); dịch sai ý của tác giả (có thể là do không cẩn thận, có thể là do non kém, nhưng cũng có dịch giả tuyên bố đấy là “sáng tạo” của người dịch). Ghê gớm hơn cả là người ta chỉ lấy cốt của nguyên tác rồi thay tên nhân vật, địa danh, phóng tác thành văn chương của mình. Nghe nói trên thị trường hiện có tới mấy cuốn sách của một tác giả ăn khách nước ngoài, được một “cây bút” cho ra đời với cái vỏ hoàn toàn như “sáng tác” của dịch giả ấy. Có nên để tình trạng tùy tiện như vậy tiếp diễn mãi hay không? Mong các nhà nghiên cứu phê bình văn học có tiếng nói cụ thể về các hiện tượng trên. THÚY TOÀN ĐẦU XUÂN ĐI LỄ CHÙA HƯƠNG 
1. Chùa Hương ở tỉnh Hà Tây Trong không khí đón chào Xuân mới trên đất nước thân yêu, chúng ta cùng nhau viếng động Hương Tích tức Hương Sơn - Hà Tây (nay thuộc Hà Nội). Động Hương Tích như là con rồng chúa đang há miệng vờn ngọc . Năm 1770, Chúa Trịnh Sâm từng tham quan động và đặt tên cho động là “Nam Thiên đệ nhất động” tức động đẹp nhất trời Nam. Chùa Hương là một trong những danh thắng nổi tiếng nằm trong khu di tích danh thắng Hương Sơn, thuộc địa phận huyện Mỹ Đức. Từ Hà Nội đi ô tô qua quận Hà Đông, tới Vân Đình, đến Bến Đục thì dừng xe để chuyển sang đi thuyền trên dòng suối Yến chừng 3km rồi đi bộ vào chùa. Ai không muốn ngồi thuyền, có đường bộ xuyên qua rừng mơ. Khoảng cách Hà Nội - chùa Hương là 70km. Phong cảnh Hương Sơn rất hấp dẫn: núi cao, rừng thẳm, suối dài được kết hợp hài hòa, như có sự xếp đặt tài tình giữa một vùng đồng bằng với những cánh đồng lúa xanh mơn mởn. Lễ hội chùa Hương hàng năm diễn ra từ ngày 6 tháng giêng đến 15 tháng 3 âm lịch. Trong dịp Lễ hội, hàng chục vạn người đến lễ chùa thăm cảnh đẹp của núi non, hang động, cầu may, cầu phúc. Các ngôi chùa nằm rải rác trên nhiều địa hình của rừng núi Hương Tích. Người Việt Nam và du khách muôn phương ham thích đi chùa Hương để lễ Phật và được hòa mình với thiên nhiên hùng vĩ. Chùa Hương là cách nói trong dân gian, trên thực tế Chùa Hương hay Hương Sơn là cả một quần thể văn hóa - tôn giáo Việt Nam, gồm hàng chục ngôi chùa thờ Phật, vài ngôi đền thờ thần, các ngôi đình, thờ tín ngưỡng nông nghiệp. Trung tâm Chùa Hương nằm ở xã Hương Sơn , huyện Mỹ Đức , Hà Nội , nằm ven bờ phải sông Đáy và cụm đền chùa tại vùng này chính là Chùa Hương nằm trong động Hương Tích hay còn gọi là Chùa Trong . Lịch sử: Ngôi chùa được xây dựng với quy mô chính vào khoảng cuối thế kỷ 17, bị hủy hoại trong kháng chiến chống Pháp năm 1947, sau đó được phục dựng lại năm 1988 do Thượng tọa Thích Viên Thành dưới sự chỉ dạy của cố Hòa thượng Thích Thanh Chân. Thượng tọ a Thích Minh Hiền (1961) trụ trì từ 2002 đến hiện nay. Hành trình tham quan chùa Hương Hà Tây: Để tham quan các chùa ở Hương Sơn, người hành hương thường đi theo các tuyến đường khác nhau. Tuyến đi chính là đi từ Bến Đục, nằm bên bờ sông Đáy . Đây là cửa ngõ vào khu danh lam thắng cảnh, thuyền đò chen chúc. Từ Bến Đục, khách đi bộ gần 1km sẽ đến Bến Yến để lên thuyền xuôi theo một dòng suối có tên là Suối Yến đến Bến Trò (Bến Thiên Trù). Ngoài ra, có thể đi theo con đường bộ ven chân núi (nhưng ngày nay đã không đi được nữa). Trên đường từ Bến Yến vào Bến Trò, người ta có thể dừng chân tại Đền Trình (có nghĩa là nơi “trình diện” với thần linh trước khi đến cõi Phật) trên núi Ngũ Nhạc. Đây là đền thờ một vị thần núi. Đền còn có tên Quan Lớn, thờ một bộ tướng của vua Hùng . Trên dòng Suối Yến có cây cầu gỗ tên là Cầu Hội. Từ chân cầu đi vào bên trái có thể đi vào ngôi chùa Thanh Sơn trong một động núi. Từ Bến Trò đi bộ lên Chùa Trò, tức chùa Thiên Trù (có nghĩa là Bếp Trời - do Chu Mạnh Trinh xây dựng), còn được gọi là Chùa Ngoài. Từ bến vào chùa có một nhà bia, trong có tấm bia “Thiên Trù tự bi ký” dựng năm Chính Hòa thứ 7, ghi lại những hoạt động tu sửa chùa Thiên Trù và chùa Hương Tích của nhà sư Viên Quang . Giữa sân chùa có một đỉnh đồng cao 3 m . Cạnh sân chùa có hồ bán nguyệt và vườn tháp. Trong vườn tháp có ngôi tháp Viên Công chứa hài cốt Thiền sư Viên Quang , người có công trùng tu chùa Hương sau nhiền năm hoang phế, được dựng từ thế kỷ 17. Tháp xây gạch trần màu đỏ, cao 4 tầng, tầng thứ 2 và 3 có mái cong với các đầu đao. Ở chùa Thiên Trù còn có quả chuông đúc năm Cảnh Thịnh thứ 2 ( 1793 ) thời nhà Tây Sơn . Người đi quyên góp đúc quả chuông này là nhà sư Hải Viên . Ở đây còn có Thiên Thủy tháp là một mỏm đá mọc ngược thành một cây tháp thiên tạo, nước mưa trên núi theo tháp chảy xuống. Năm 1986 , chùa Thiên Trù đã được phục dựng lại gác chuông và đến năm 1989 thì xây xong nhà Tam Bảo hai tầng theo kiểu chữ “Đinh”. Đầu năm 1994 , chùa đã xây dựng lại Nam Thiên Môn (cửa trời Nam) theo nguyên mẫu. Giữa đường từ chùa Thiên Trù đến chùa Hương là chùa Giải Oan. Ở đây có giếng nước trong vắt gọi là “Thiên nhiên thanh trì” hay còn gọi là giếng Long Tuyền. Trước chùa có suối chín nguồn gọi là suối Giải Oan. Gần chùa là động Tuyết Kinh và am Phật Tích, nơi có tảng đá tương truyền lưu dấu chân Quan Âm Bồ-Tát. Cách đó không bao xa, du khách bước chân đến núi Chấn Song để thăm viếng đền Cửa Võng thờ Mẫu Thượng Ngàn . Từ chùa Thiên Trù, theo đường núi quanh co đi khoảng 2 km thì đến chùa Hương còn gọi là chùa Trong. Từ chùa Thiên Trù còn có lối rẽ qua rừng mơ, đến chùa Hinh Bồng. Ngoài ra còn có thể đi theo Suối Tuyết vào đền Mẫu Hạ rồi đến núi Thuyền Rồng, núi Con Phượng, hòn Đầu Sư Tử, vách đá Kỳ Sơn Tú Thủy và sau đó đến bến Tuyết Sơn vào chùa Bảo Đài. Trong chùa còn giữ được một pho tượng Cửu Long bằng đồng rất đẹp. Từ chùa Bảo Đài, theo một con đường phẳng đến chùa Tuyết trong Ngọc Long động. Chùa Tuyết do một bà quận chúa thời Trịnh dựng vào năm 1694 . Ở đây còn có phù điêu chân dung bà tạc vào vách động. Nơi đây, vào năm 1770 , Trịnh Sâm có làm bài thơ “Đăng Tuyết sơn hữu hứng”. Một tuyến đường nữa theo một nhánh của Suối Yến, qua núi Ông Sư Bà Vãi, cập bến Long Vân, leo núi thăm chùa Cây Khế, và hang Sũng Sàm, một di chỉ văn hóa Hòa Bình . Hội chùa Hương Sơn là hội chùa kéo dài nhất ở Việt Nam trong suốt ba tháng sau Tết Nguyên Đán . Ngày mùng 6 tết âm lịch hàng năm là ngày khai hội. Hiện giờ mọi công tác chuẩn bị cho mùa lễ hội đang diễn ra rất tất bật... 2. Chùa Hương Tích ở tỉnh Hà Tĩnh Theo truyền thuyết, chùa là nơi thờ công chúa Diệu Thiện con vua Trang Vương nước Sở. Chùa tọa lạc trên đỉnh núi Hồng Lĩnh thuộc xã Thiên Lộc huyện Can Lộc tỉnh Hà Tĩnh là một ngôi chùa có từ thế kỷ 13. Tuy nhiên, chùa ban đầu đã bị hỏa hoạn làm cháy trụi vào năm 1885. Kiến trúc chùa hiện này được Đào Tấn cho xây vào năm 1901. Năm 2003, chùa được trùng tu. Hội chùa diễn ra vào ngày 18 tháng 2 âm lịch. Cứ 3 năm lại tổ chức hội lớn một lần. Chùa thờ Phật Quan Âm và có cả một am thờ Mẫu. Chùa Hương Tích ở Hà Tây thật ra chỉ là một “phiên bản” đầy ý nghĩa của chùa Hương Tích trên núi Hồng Lĩnh. Theo cuốn Hương Sơn thiên trù thiền phả, một vị hòa thượng được lệnh của chúa Trịnh (sau khi đi tuần thú) xác định địa điểm và cho xây dựng chùa Hương Tích ở Hà Tây từ đời Lê Huy Tông dưới niên hiệu Chính Hòa (1680 - 1704). Trong khi theo sách Hương Sơn báu quyển, chùa Hương ở Hà Tĩnh là một động cao và khuất, thường có mây mù bao phủ. Vậy vì sao lại có thêm một chùa Hương “phiên bản” ở phía Bắc ? Câu trả lời là vào thời Lê - Trịnh, các vua Lê - chúa Trịnh phần lớn có quê ở xứ Thanh (xem Hoàng Lê nhất thống chí của Ngô gia văn phái) nên các phi tần, mỹ nữ đa số được chọn tuyển ở miền Hoan Châu. Hằng năm các cung phi, cung nữ Thanh - Nghệ thường trẩy hội chùa Hương trên núi Hồng Lĩnh vào ngày 18-2 âm lịch bằng đường thủy qua cửa Hội Thống (gần Cửa Lò bây giờ). Mỗi lần những “người đẹp” đi xa như vậy khiến chúa Trịnh rất phân vân (tuy đã bố trí lính vệ phục dịch dọc đường), do đó chúa Trịnh mới gọi một vị hòa thượng xác định địa điểm ở miền rừng núi Hà Sơn Bình để xây chùa Hương Tích thứ hai mà thờ vọng để các “người đẹp” đi trẩy hội gần hơn (theo dẫn giải của ông Bùi Văn Nguyên, nguyên tổng thư ký Hội Văn nghệ dân gian VN). Như vậy nhờ “sáng kiến” của chúa Trịnh mà Việt Nam có hai chùa Hương Tích. 3. Chùa Hương - Núi Hương - Bàu Hương (tỉnh Phú Yên). Thuộc địa bàn ba xã Hòa Mỹ Đông, Hòa Mỹ Tây và Hòa Phong được xem là bộ ba danh thắng tạo nên một quần thể hùng vĩ với non xanh nước biếc, sơn thủy hữu tình, có sự kết hợp hài hòa giữa phong cảnh thiên nhiên với công trình nhân tạo mang lại nhiều giá trị về văn hóa tinh thần cho người dân địa phương. Chùa Hương Hà Tây và Văn học: 
Chùa Hương là nguồn gợi hứng cho nhiều tác phẩm thi ca Việt Nam. - Bài “Chùa Hương” của Nguyễn Nhược Pháp , làm vào thế kỷ 20. Bài này đã được ít nhất 2 nhạc sĩ phổ nhạc là Trần Văn Khê và Trung Đức. Nguyễn Nhược Pháp ( 1914 - 1938 ) sinh tại Hà Nội , ông là con dịch giả, học giả Nguyễn Văn Vĩnh . Ông học tại trường Albert Sarraut và đỗ tú tài. Ông làm thơ từ sớm và đã từng viết cho các báo. Nhân dịp Hội Chùa Hương năm 1934, Nguyễn Nhược Pháp cùng nhà thơ Nguyễn Vỹ và hai người bạn nữ sinh Hà thành đi trẩy hội. Đến rừng mơ, hai Thi nhân gặp một bà mẹ cùng cô gái độ tuổi trăng tròn vừa bước lên những bậc đá vừa niệm Phật “ Nam Mô Cứu Khổ Cứu Nạn Đại Từ Đại Bi Quan Thế Âm Bồ Tát”. Vẻ đẹp chân quê và khuôn mặt thánh thiện của cô gái đã hớp hồn hai chàng thi sĩ khiến họ say mê ngắm nhìn mà quên đi hai cô bạn gái cùng đi. Nguyễn Nhược Pháp lại gần hỏi: “Tại sao trông thấy chúng tôi cô lại không niệm Phật nữa?”. Cô gái bối rối, thẹn thùng... Hai người bạn gái gọi hai chàng thi sĩ để đi tiếp nhưng họ đâu còn nghe thấy gì ngoài tiếng niệm Phật của cô gái còn vương vất đâu đây! Đêm đó, Nguyễn Nhược Pháp trằn trọc không nguôi. Hình ảnh cô gái chân quê đi chùa Hương khiến chàng trai xúc động viết lên những vần thơ có sắc màu rực rỡ, hình ảnh tươi vui, tất cả cảnh tượng sống động của mùa trẩy hội chùa Hương ngày xưa hiện lên trên từng câu, từng chữ:
Hôm nay đi chùa Hương, Hoa cỏ mờ hơi sương Cùng thầy me em dậy, Em vấn đầu soi gương.
Khăn nhỏ, đuôi gà cao; Em đeo dải yếm đào; Quần lĩnh, áo the mới; Tay cầm nón quai thao... (khá dài với 134 câu 4 chữ) Bài thơ có tựa: Cô gái Chùa Hương khi in vào tập Ngày Xưa thì hai chữ Cô gái bị bỏ đi, chỉ còn Chùa Hương. - Bài hát nói: HƯƠNG SƠN PHONG CẢNH của Chu Mạnh Trinh . Chu Mạnh Trinh (1862 - 1905) người tỉnh Hưng Yên. Từ nhỏ, ông nổi tiếng thông minh, có tài văn phú. Khi 19 tuổi đỗ Tú tài. Sau đó ông sang thụ giáo Phó bảng Phạm Hy Lượng và được thầy gả con gái cho. Đến 25 tuổi, ông đỗ Giải nguyên trường Hương khoa thi Bính Tuất (1885). Khoa thi Hội năm Nhâm Thìn (1892), ông đậu Tiến sĩ cùng khoa với Vũ Phạm Hàm. Mưỡu: Đàn thông phách suối vang lừng, Cá khe lắng kệ, chim rừng nghe Kinh. Hát nói: Bầu trời, cảnh bụt, Thú Hương Sơn ao ước bấy lâu nay. Kìa non non, nước nước, mây mây Đệ nhất động hỏi là đây có phải? Thỏ thẻ rừng Mai chim cúng trái Lững lờ khe Yến cá nghe kinh. Thoảng bên tai một tiếng chày kình Khách tang hải giật mình trong giấc mộng. Này suối Giải Oan, này chùa Cửa Võng Này am Phật Tích, này động Tuyết Quynh. Nhác trông lên, ai khéo vẽ hình: Đá ngũ sắc long lanh như gấm dệt. Thăm thẳm một hang lồng bóng nguyệt Chập chờn mấy lối uốn thang mây. Chừng giang sơn còn đợi ai đây Hay tạo hóa khéo ra tay sắp đặt? Lần tràng hạt niệm “Nam mô Phật” Cửa từ bi công đức biết là bao. Càng trông, phong cảnh càng yêu! - Bài hát nói: HƯƠNG SƠN PHONG CẢNH của Vũ Phạm Hàm Vũ Phạm Hàm ( 1864 - 1906 ) là Nhất giáp Tam nguyên trong ba kỳ thi triều nhà Nguyễn (lúc ông 29 tuổi). Trong lịch sử Việt Nam chỉ có vài Tam nguyên là Đệ nhất giáp, gồm có Phạm Đôn Lễ , Vũ Dương , Lê Quý Đôn ( triều Hậu Lê ) và ông Vũ Phạm Hàm gốc họ Phạm Vũ Đây bài hát nói dài nhất (78 câu) - bài thơ Nôm duy nhất của Tam nguyên Vũ Phạm Hàm. Mưỡu: Hựu hà tất bồng châu doanh hải (Cứ gì nơi Bồng châu - nơi Tiên ở - mới có cảnh đẹp) Tiểu sơn lâm mà có đại kỳ quan Hát nói: Người tai mắt, chốn nhân gian Ai chẳng đến Hương Sơn thì cũng tục Kể từ lúc bước lên đò Đục Liếc mắt trông đà mãn mục vân sơn Lần theo một giải thanh tuyền... Nào ngư phủ nhập Đào nguyên âu cũng thế Mặt trời gác bóng cây xế xế Tản vân in đáy nước rành rành Chim trời mấy chiếc lênh đênh Cây mai thụ rập rềnh năm bảy lá Chú tiều tử ruổi rong bến đá Lũ ngư ông quẩy cá qua cầu Cỏ cây san sát một màu Núi trước núi sau mình ở giữa Đoàn mục thụ bóng chiều vừa ngả Dắt trâu về lả tả đầu ghềnh… (bài này đủ gồm 78 câu) (In lại theo bản của Trần Trung Viên: Văn Đàn báo giám, NXB Văn Học Hà Nội, 1998) - LỜI BÌNH “HƯƠNG SƠN PHONG CẢNH” CỦA THI SĨ XUÂN DIỆU (Trích trong “Chùa Hương - Tập thơ” cùa tỉnh Hà Sơn Bình, 1985) Mặt trời gác bóng cây xê xế Tản vân in đáy nước rành rành Chim trời mấy chiếc lênh đênh Cây mai thụ rập rềnh năm bảy lá... Đó là VŨ PHẠM HÀM, mà theo ý tôi, là người có những câu thơ hay nhất về cảnh HƯƠNG SƠN. Cái xúc cảm chi phối cả bài thơ, là cảm giác ‘lâng lâng’; mấy câu trên đây nói mây nổi ở dưới nước, chim nổi ở trong không khí, lá mơ bơi ở giữa không gian (do vì gió thổi); xuống dưới lại nói thêm cái ‘lâng lâng’: Gót in là biếc xanh xanh Lòng trần tục bỗng không, thanh thản nhẹ. Dưới nữa cũng ‘lâng lâng’: Cây xanh xanh mà đá cũng xanh xanh Xuống một núi lại trèo quanh một núi... Gần về cuối vẫn ‘lâng lâng’: Trong bụi dặm đàn chim thỏ thẻ Dưới rừng xanh mấy chị tìm mơ Lá vàng man mác ngẩn ngơ... Lá rập rềnh, lá man mác, rõ là lá ở trên khoảng trời thanh nhẹ: ở đây thực cũng như mộng, rõ ràng mở mắt còn ngờ chiêm bao, cho nên hỏi: “Cao chót vót mấy tòa cổ sái - Ấy chi chi nọ trái Thiên Trù”. Rồi lại hỏi: “Lá vàng man mác ngẩn ngơ - Tam quan đã mờ mờ đâu đó phải”. Những đoạn hay của bài thơ VŨ PHẠM HÀM đến bây giờ vẫn còn rất trẻ. Câu kết bài thơ: “Ai ơi chẳng đến cũng hèn”. Vô tình Tác giả nói một hoàn cảnh, một tâm lý của xã hội rằng: trong xã hội cũ, số người ngại khó, cho là đường đi chùa Hương gian nan vất vả quá (!) chẳng phải là ít đâu. LỜI KẾT Nước ta có 3 Chùa Hương: Chùa Hương Tích Hà Tây thật ra chỉ là một “phiên bản” đầy ý nghĩa của chùa Hương Tích trên núi Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh). Tỉnh Phú Yên cũng có một chùa Hương nữa. Ngoài bài thơ dài nhất “Chùa Hương” của Nguyễn Nhược Pháp, sáng tác thế kỷ 20, thì trước đó vào thế kỷ 19, văn học nước nhà xuất hiện 2 bài hát nói “Hương Sơn phong cảnh ca” độc đáo của hai vị Thám hoa và Tiến sĩ triều Nguyễn. Thật là hy hữu là trong cùng khoa thi 4 (năm 1892) của vị vua yêu nước Thành Thái, đã xuất hiện Tam nguyên Thám hoa Vũ Phạm Hàm và Tiến sĩ Chu Mạnh Trinh với hai bài thơ nôm tả cảnh Hương Sơn sáng giá nhất trong nền thơ ca Việt Nam. Xuân Diệu khen bài hát nói dài nhất của Vũ Phạm Hàm là hay nhất về Hương Sơn. Đầu xuân đi lễ chùa Hương: Hàng năm, mỗi độ xuân về hoa mơ nở trắng núi rừng Hương Sơn, hàng triệu phật tử cùng tao nhân mặc khách khắp 4 phương lại nô nức trẩy hội chùa Hương - Hà Tây. Hành trình về một miền đất Phật - nơi Bồ Tát Quan Thế Âm ứng hiện tu hành, để dâng lên Người một lời nguyện cầu, một nén tâm hương, hoặc thả hồn bay bổng hòa quyện với thiên nhiên ở một vùng rừng núi còn in dấu Phật. PHẠM VŨ (Tham khảo: Sách báo - Internet) NHƯ NƯỚC TRONG NGUỒN (tiếp theo số 141 và hết) 2. Khách khứa rần rần mà tôi ngồi chình ình một đống không nhúc nhích cục cựa, dính khắn như bị đinh đóng xuống ghế, hai tay bấu lấy cái tay ghế đai như thể buông ra sẽ bị bay bổng khỏi cõi đời nầy. Không thể nào hình dung được có cái ngày hôm nay. Tôi là chàng rể, chàng chớ không phải thằng, tôi mới c ự thằng nào đó kêu tôi là thằng rể, thô tục, bình dân quá mất cái trang nghiêm đi, con Bông đẹp đẽ khôn ngoan kia là cô dâu. Quá xa muôn trùng nỗi ước mơ tội nghiệp của tôi hai ba năm trời dằn g dặc từ ngày biết lớn. Ngoài trí tưởng tượng phong phú chuyện trời ơi đất hỡi nầy nọ xảy ra trong xóm của tất cả người chung quanh vốn thính ta i nhạy miệng thiên hạ sự. Từ lâu rồi tôi chỉ đứng xớ rớ trước cửa nhà thèm thuồng, với cảm tưởng rung động ở từng sợi gân trong thân thể, ngó theo lũ con gái nhún nha nhún nhẩy, để rồi sau đó nằm cong queo trong một góc giường nhắm mắt vẽ lại hình ảnh trong trí hết đứa nầy tới đứa khác. Thường thường tới đứa thứ hai thì tôi mệt lả, tim đập thình thịch như trống chầu, ngủ thiếp đi lúc nào không hay, nhiều khi thức giấc bàn tay trái vẫn còn ướt mẹp đương nằm giữa hai bắp vế, thoảng hôi một mùi là lạ. Con Bông, con Nhàn và biết bao nhiêu đứa trang lứa khác đã đi qua đời tôi bằng trí tưởng tượng bệnh hoạn đó. Tôi cũng biết mình tự dối về một điều không có, như một gã nhà nghèo hãnh diện vì mỗi đêm đều nằm chiêm bao thấy mình lên xe xuống ngựa, xiêm y lụa là, vợ con đẹp đẽ khôn ngoan. Con Bông, con Nhàn , hay con gì gì khác … chỉ thân thiết với tôi khi là sản phẩm của ước mơ, của tưởng tượng. Chỉ hiện diện đối với tôi trong một khoảnh khắc ngắn ngủi nào đó thôi. Sau đó là thực tế với một khoảng cách vừa thấy được nhưng vừa vô hình giữa chúng nó với tôi. Cầm tinh là một ngôi sao xấu mọc dưới vòm trời trong, tôi như gà chạy mặt không dám đối đầu giáp mặt nói chuyện tay đôi tới câu thứ hai với bất kỳ một đứa con gái nào, huống hồ là cặp bồ mèo mỡ để được ôm ấp nó trum trủm trong lòng như thằng anh tôi hay bất kỳ một đứa con trai nào khác. Vậy mà bây giờ và về sau nầy, mãi mãi cho tới ngày tôi già cúp thùng thiếc chết xuống lỗ, con Bông là người đàn bà thuộc về tôi, ăn ở trong nhà tôi, chung đụng với tôi hằng bữa, sửa soạn cơm nước và săn sóc tôi. Tôi toàn quyền nựng nịu, hôn hít, chọc ghẹo, rầy la. Tôi toàn quyền dẫn nó đi xóm giềng, tiệc tùng, giỗ chạp. Tôi toàn quyền cấm cản không cho nó đi chỗ nào mà tôi không muốn. Tôi được sự hãnh diện ngất trời là như vầy mà cũng có vợ, mà vợ lại quá lịch sự người ngộ đứa, được ớn. Biết bao nhiêu thằng hơn hẳn tôi tò vè, trái chín lại chẳng vô tay, tôi nằm dưới gốc, sung lại rụng ngay chóc vô miệng. Ai cũng cho tôi có phước ông bà để lại. Có người nịnh nọt nói trước mặt má tôi rằng tôi nhờ cái đức của mẹ. Không tốn một lời chọc ghẹo, không mất một câu tra u chuốt, tôi ngon lành chiến thắng ẵm trọn một đó a mẫu đơn băng trinh, một nhành thược dược đang mơ màng thụy vũ... Tôi ngồi đây đã hèn lâu mà không ai nói gì tới. Cô dâu Bông ở trong phòng hợp cẩn lâu cãi rồi mà ngặ t những người dẫn nó đáng lẽ đứng lại trước cửa phòng, mắc gì không biết bước đại vô, tới bây giờ vẫn chưa chịu trở ra. Đàn g gái cầm đầu là bà má vợ tôi, trước khi thú t thít đội khăn ra về hồi chiều đã lễ phép xin ba má tôi được để vài người ở lại với con Bông cho “có bầu bạn” phút chót cho nó khỏi sợ lạ nhà. Tôi thấy cặp mắt ba tôi lõ lớn bằng cỡ cái khu tô, mặt có sắc giận, ngó má tôi. Má tôi lập bập trong miệng tiếng gì không rõ rồi gật đầu nhè nhẹ mà coi bộ bất mãn lắm. Từ đó ba má tôi cũng trầm ngâm ít nói ít cười. Bà ngoại tôi thì hết dòm tôi lại liếc vô buồng hợp cẩn. Chắc bà lấy làm lạ tại sao đàn g gái lại ám quẻ giờ chót. Tôi thì không có ý kiến gì, ngồi không buồn tình nghĩ mông lung thiên địa cho qua buổi. Đâu để coi, trong buồng bây giờ ngoài bà già dì của con Bông còn có hai cô dâu phụ, ba con nhỏ bạn của nó ở xóm tuốt ngoài rìa cù lao. Mấy đứa này đứa nào đứa nấy đều bị tôi “tưởng tượng” một vài lần khi ban ngày nhỏng nhảnh đi ngang qua nhà tôi, cười cười nói nói, cái quần lãnh đen láng o dòm không thôi đã thấy mát rượi lòng, cái áo nút bóp căng thịt, cặp mắt bén ngót như dao cạo... Tụi nó đóng đô trong đó trái thủ tục như vậy thì chắc như cua gạch cũng có chuyện gì trục trặc. Chắc là con Bông yêu sách không chịu làm dâu mà đòi ra riêng liền hay gì gì đó. Con nhỏ nầy cầu cao lắm. Thằng anh tôi năm ngoái không biết lấy tin từ đâu nói con Bông tuyên bố chẳng thà ế chồng chớ không chịu làm dâu nhà nào hết. Ai thương cưới thì phải cho ra riêng ngay từ đầu. Dâu con khó lòng. Đụng chạm. Chắc là vụ nầy đây. Ai chớ con nhỏ nầy dám nửa chừng tung hê hết, cởi trả vòng vàng trở về nhà. Vái trời đừng có chuyện nầy, không thôi có mà lấy thúng đội hết cả lũ nhà tôi. Lâu thiệt, chắc là họ th uy ết phục nó dữ lắm. Ở đời đâu có cái gì đạt được mà không tốn công? Tôi dư sức ngồi chờ. Bao nhiêu năm nay tôi quanh quẩn kiểu gà què bên cối xay trong nhà, bữa nay ngồi thêm vài giờ nữa đâu có gì phải ngán? Dư sức chơi! Trên bàn thờ, bộ chưn đèn bóng n hoáng, sáp nhiễu từ hai cây đèn cầy bự xộn mà cái dĩa ngang không còn chứa nổi , sáp chảy bò lần xuống nắp bàn... Buồn tình tôi ngó mông ra cánh cửa mở rộng, chỗ vách mới được cắt ra gắn cửa để cho nhà được thoáng hơn trong bữa tiệc cưới đầy khách khứa. Bên kia ông Hương giáo Hải đương ngồi chồm hổm chống nước lụt trước mái hiên, tay cầm chặt xị đế. Chuyện lạ lùng chưa từng có trong cái đời “giữ mình đàng hoàng của một người có vai vế thứ bực trong làng trong xã”. Bà Hương giáo đi ra đi vô từ trong nhà tới hàng ba, mặt quạu đeo, liếc xéo về chỗ tôi ngồi coi bộ bực bội lắm. Thình lình bà ta cất giọng, tiếng chửi ca hát véo von, bay tự do trong không trung, đánh bạt đi những tiếng nói tiếng cười của số thực khách còn vớt vát giờ chót vài ba câu chuyện, sẵn dịp thuốc hút thả dàn, bánh trái ê hề, ăn uống có người mời mọc. “Trời cao xanh thẳm (tối hù chớ xanh thẳm gì bà nội), chim hát véo von, nước chảy róc rách... đéo mẹ tổ nó giẻ rách nhà tao nó cũng hốt cũng thồn. Bà nội cha cả giòng cả họ nhà nó cái... con tao nó cũng cán cũng dọng. Nó dụ dỗ con tao lên rừng lên động, lên núi lên non, lên búa lên chợ, đem con tao đi bán đi đợ lấy tiền nuôi cả phồn cả lũ nhà nó...Trời xanh xuống đây mà ngó, cái phường sống bằng... Tôi thích nghe bà ta chửi bao nhiêu năm nay. Nhưng thiệt tình lần nầy tôi ngán tới bản họng. Đã lùng-bùng lỗ tai thì chớ , lại thêm mắc cở đỏ mặt. Chửi khả dĩ còn tha thứ, chửi tục lớn tiếng trước bao nhiêu người thì không thể nào chấp nhận được. Làm tôi thất vọng, bà Hương đã phụ lòng tôi. Từ lâu có bao giờ tôi nghĩ đượ c chuyện mấy tiếng đó cùng với bao nhiêu là tiếng thanh bay xếp hàng theo vần điệu nhịp nhàng nhảy múa ra khỏi miệng bà? Lạ là bà ta chửi ngay trước mặt chồng, trước mặt một ông Hương giáo điềm nhiên uống rượu như thị thiềng việc làm của vợ. Nhà ở cách nhau búng nhẹ cái tàn thuốc cũng tới, bên nầy địt bên kia cũng nghe - nói theo kiểu mấy bà trời ơi đất hỡi - tôi biết chắc mấy chục năm nay bà Hương kỵ chuyện đó như kỵ gội đầu ngày rằm, mùng một. Vậy thì nguyên nhân phải là một biến cố lớn lắm. Nhị vàng bông trắng lá xanh. Thiên tiên thấp thoáng bên mành. Phải duyên thì gả để dành làm chi? Con bây tham sắc vô nghì. Dẫn đi v ùi dập còn gì con tao. đéo mẹ tổ cả dòng cả lũ nhà bây, tao kiện tao thưa tới Bắc Đ ẩu, Nam Tào... Tôi hiểu rồi. Bà ta chửi cha mẹ tôi. Má tôi tên Sắc, ba tôi tên Nghĩa, bả xách mé kiểu nầy con nít còn ẵm ngửa cũng biết. Con kia cuốn gói đi mất biệt, thằng nọ ôm vàng vòng của mẹ lót tót theo sau. Chém cha họ cũng chung xuồng chung nóp, vui thú tình tang thiên thai mây nước động đào! Và ở đây cả nhà tôi bị nghe chửi bằng giọng xóc óc tục tĩu ghê mình sởn gáy trong ngày đám cưới. Động trời thiệt. Cái số tôi vậy không hà. Thiên hạ vui đâu không biết để cái khổ cho mình đeo vô cổ. Nhưng mà nhờ vậy tôi mới khám phá ra được một chơn lý mới. Ngày xưa tôi thích nghe những câu chửi văn hoa thơ phú đó. Tôi náo nức rạo rực ngóng mỏ vảnh tai uống cho đã không chừa một tiếng nào kể cả những lên bổng xuống trầm của âm điệu từ khi bà mới cất giọng mà o đầu. Bây giờ những câu nầy biến hoá thành hằng hà sa số đinh dài một tấc đóng vô lỗ tai tôi, xốn xang tới óc, xót xa tới tim ruột. Mới biết hồi đó mình ghiền chửi ước nghe, biết đâu rằng khi vần điệu ngọt ngào kia cất lên là cả một gia đình sầu não, ưu phiền, bực tức.Cái lạ lùng của cặp vợ chồng già nầy bữa nay ám ảnh tôi không dứt được để nghĩ tới chuyện khác. Chuyện tôi ngồi trân trân ở đây như Khương Thượng chờ thời nè. Sao bà Hương chửi tùm lum tà la dơ dáy trước mặt chồng không kiêng nể? Sao ông Hương ngồi chồm hổm chống nước lụt trước hàng ba uống rượu tu bằng xị kiểu như tay tổ hũ chìm Bảy Sự? Phải có lý do. Con người ta hết sợ bị khinh khi, lỏng buông tay khấu cho tiếng đời dị nghị sao cũng được khi ở trong tình trạng cực đại của sự tức tối và buồn thương con? Có thể lắm! Con Nhàn bị dụ khị, chắc đã mang bầu nên phải ra đi không đám cưới hỏi. Ông bà Hương danh tiếng mấy chục năm nay cả cù lao nầy ai cũng biết, vậy mà không được ăn miếng trầu, không được làm sui làm gia với người. Thiếm Bảy Sự cốt ở đợ nghèo lút đầu lút cổ, lại thêm mang của nợ ông chồng bịnh hoạn rề rề, nhà đốt đèn kiếm đỏ con mắt cũng không ra một món đồ gì nên thân mà ngồi sui với ông cò mi Quận, mình đứng ngang hàng với con gái bà Hội đồng... Cũng có thể bà Hương chửi vì thấy trước cái hậu vận bấp bênh của con gái mình. Mấy người lẻo mép thế nào mà chẳng thọc mạch hay đánh dây thép lạt dừa lời tuyên bố của ba tôi từ thằng con hào hoa nhứt xóm của ổng? Hào hoa bằng của tiền cha mẹ, quen thói công tử luống xương, không có công ăn chuyện làm lại lăn thân xứ người thì chỉ có nước bán vợ đợ con thôi. Một nhúm vàng đó cầm hơi được bao lâu đối với tay từng chụm bạc chục trong trà đình tửu quán, đốt bạc trăm trong những đêm miệt mài đỏ đen? Số con Nhàn đúng là cầm tinh con rệp. Mạt từ đường. Bìm bịp kêu nước lớn em ơi! Em theo nó rồi dính khắn cái phận hẩm hiu. Ông Hương thì bây giờ ngồi bẹp xuống đất rồi. Đương ngó qua phía nhà tôi. Bên đó đèn dầu tiêm dẹp rất sáng mà cặp mắt ông ta còn sáng hơn. Cái sáng đo đỏ không thần sắc coi như ma nhập. Ngồi ở đây xa chớ ở bên đó chắc ớn thấy mồ tổ. Tôi sợ mấy người uống rượu mà cặp mắt đỏ chạch như vậy; không ai biết được họ làm cái giống gì sắp tới! Gây gổ, cãi lẩy hay xách dao rượt thiên hạ chạy vắt giò lên cần cổ cũng không biết chừng. May mà không chứng cớ, chớ nếu không ổng qua đây liều mạng bắt đền con thì còn rắc rối hơn. Tôi biết tánh ông Hương, giữ tiếng nhưng cốt lựu đạn nhiều khi cũng ló ra ngoài. Bà Hương bây giờ ngồi khuất trong cánh cửa n hưng tiếng chửi vẫn lưu hành trong không gian về tứ phương tám hướng. Có một vài ngọn đèn dầu được thắp lên chấp chới ở mấy căn nhà lụp xụp đằng cuối xóm. Tiếng chửi tốc họ dậy hay họ muốn đốt lửa lên để nghe cho rõ? Tôi thì ngán như ăn cơm nếp nát, hết còn hứng thú gì để nghe nữa. Má tôi ngồi xầm xì với bà ngoại ở một cái bàn tròn đánh vẹt ni màu cánh kiến ngoài rạp che trước sân, coi bộ hơi áy náy. C hắc chắn mọi người đã hiểu đối tượng của tiếng chửi và cha mẹ tôi đang nuốt xuống những giọt đắng ngậm ngùi con dại cái mang mặc dầu cha tôi là một thứ cắc kè lửa của Quận, hương quản hương chủ trong v ùng đều ngán. Tự nhiên tôi trực nhớ trở về chuyện mình được cưới con Bông. Tôi khó lòng hỏi vợ, ai cũng thấy rõ bông điều đó. Con Bông nó lại đẹp đẽ, giỏi giắn. Rồi nó sẽ đứng ra cai quản cái sự nghiệp nầy. Ba má tôi sẽ chia phần lớn gia tài cho tôi nếu ổng bả thấy con vợ tôi có thể quán xuyến được. Cha mẹ nào cũng thương con, luôn luôn tính trước công chuyện cho con. Nhưng má tôi đâu cần phải vói cao chi tới một đứa nổi tiếng để cực thân bà? Hỏi đại con Bính con gái cai lục lộ Ôn thì chuyện dễ gấp mười lần. Họ ừ cả hai tay. Dì Ba của nó cà rà với tôi về vụ nầy hoài, nói xa xa gần gần là dẫn mối để kiếm cái đầu heo chớ thiệt ra là kiếm chỗ khá cho cháu mình. Tôi thì con nào lại không gật? Có vợ là được rồi miễn không có chuyện ít môi miếng , không có chưn đứng như tôi. Chuyện cưới con Bông cho tôi, đàng gái ừ lâu ớn rồi bà ngoại mới chịu rỉ răng. Sợ chuyện gì không biết mà giữ kín bưng ! Tới chừng hay được chuyện , má tôi phải tam bộ nhứt bái qua bển lo chừng từng chút một công việc tổ chức đám hỏi, lễ chạm mặt... mọi thứ gì nhứt nhứt điều phải bỏ ra, tôi vừa thương vừa tội nghiệp bà già nên cằn nhằn quá mức. Làm chi cho rình rang đình đám cực thân! Má tôi hiền từ chống chế là bề nào cũng cưới hỏi, làm một cái cho đáng một cái, “nhứt cử tam tứ tiện” . Má tôi đối với ai cũng vậy, ít nói, ít giải thích. Con gái ông Hội đồng mà! Bây giờ tuy luống tuổi một chút nhưng phong cách ngày xưa cũ vẫn phưởng phất trong thói ăn nếp ở chưa tan biến hết. Bà lại là người quán xuyến, văn bà i võ trận , nên tính đâu ra đó. Tam tứ tiện để tôi vừa có vợ ngộ bà vừa có dâu đủ khả năng bảo toàn cái cơ ngơi đồ sộ do ông bà để lại. Phải chi biết trước vụ thằng anh tôi dây dưa rồi “tính kế” với con Nhàn thì bà cũng đã giải quyết luôn rồi, tụi nó khỏi cần dắ t đíu nhau đi làm chi cho khổ thân, mà bà cũng khỏi buồn rầu ngồi nghe chửi. Con cái làm tội làm tình cha mẹ thiệt, bắt cha mẹ phải chịu đựng, phải giải quyết những khó khăn của mình … Ngồi coi bộ lâu rồi đa! Bực mình quá tôi muốn đổ cộc làm trận làm thượng rồi tới đâu tới nhưng ngó tới bộ mặt vừa đằng đằng sát khí vừa chừ bự của ông già tôi, ngồi lạc lõng trong một cái bàn chung quanh không có ai, đâm nguội ngang. Một lần nữa, không biết là lần thứ mấy chục, tôi rót một ly nước đưa lên môi hớp từ hớp nhỏ. 3. Hồi nãy, đâu chừng cả tiếng đồng hồ trước, lúc còn chạng vạng tối, ai đó nói đã tới giờ hợp cẩn , bây giờ đỏ đèn cùng khắp, mấy cây đuốc dầu chai tụi tá điền của bà ngoại gắn chung quanh nhà đương bập bùng; ếch nhái đã rền rang ba hồi bảy chặp mà cũng chẳng thấy người lớn nào ra lịnh cho tôi đóng tuồng đóng trò gì hết trơn hết trọi. Trong đời mới có lần nầy là một, ai mà biết phải làm cái giống gì? Tôi men men lại chỗ buồng, đứng vịn cửa làm bộ ngơ ngáo ngó mấy chùm bông bụi lá kết chữ tân hôn, loan phòng khi mấy con nhỏ cản đả n ở trong đó từ từ ké né bước ra khỏi phòng , mắt lấm la lấm lét ngó tôi, sửa soạn ra về. Có tiếng thút thít bên trong và tiếng xầm xì to nhỏ đứt nối. Không ai ngạc nhiên mấy cái chuyện đó. Con gái về nhà chồng trăm đứa như một, nức nở đứt nối kiểu thiếu nữ vu quy nhựt. Nhưng mà kìa! Sao nghe rủ n chí anh hùng quá. Ri rỉ nhỏ to than van như một cây nước đá cục bị nắng lên từ từ tan thành nước hay đương bị con dao cưa khứa khứa khóc than cho phận mình. Cũng có thể nói đó là tiếng khóc của một con sứa bị dạt nằm phơi mình trên bờ cát nóng , tỉ tê cho số phận. Đó không là giọng buồn bỡ ngỡ cho tương lai, đó, hiện thân của tuyệt mạng, của cắt thịt lóc da, dồn trấu. Đó, tiếng than của Tô nương hoàng hậu trước khi gươm Lục Yểm được mở bầu thoát ra. Đó, tiếng than của oan hồn trở về trần thế nỉ non với thân nhân. Tôi nóng nảy ruột gan như ai đó để dưới bàng quang mình cái lò lửa thợ rèn. Lâu lắc rị mọ cái bà già trầu dì nó. Cà rờ quá ai chịu cho thấu! Tới bây giờ mà cũng chưa chịu chun ra. Tôi muốn xô cửa vô đuổi bà ta đi. Phải vuốt tóc an ủi nó, rồi nó muốn gì tôi cũng chìu cũng gật. Tôi bất kể là từ trước tới nay hai đứa chưa bao giờ nói với nhau câu nào. Tôi không sợ nó cự lại làm cho sọc dưa ngày vui nhứt của đời tôi. Bất chấp. “Nín đi... Sao dại quá... Chình ình ra đó... đừng dể ngươi quá...”. “Chẳng thà mang tiếng... Chồng con gì đâu chán chết... Với lại kỳ lắm... Nghĩ lại rồi... Không được... Ai đời...” . Mấy tiếng cuối câu tôi nghe nhưng có đều nhỏ quá nghe không rõ. “Nói bậy. Cơ nghiệp nầy rồi mầy sướng thân... Rửa mày rửa mặt... Bè chuối thả trôi sông... Làng xã hăm he... Củi thô dễ nấu... Lá rụng về cội... Ba má mầy chịu ơn người ta… ”. Im lặng một lúc thiệt lâu và tiếng thút thít tức tưởi cũng bớt nhiều. Không gian ngưng động, ngay cả tiếng máy hát lập lại lập đi bài Dạy Con Về Nhà Chồng do Cô Tư Sạn g ca từ sớm tới giờ cũng ngừng. Lặng trang. Chỉ còn tiếng đập thình thịch gấp gáp của tim tôi. “ Thôi được, vì con... Nhưng ảnh phải hứa thương... Sau nầy vợ chồng ăn ở được không cũng tùy ảnh... T iếng nặng tiếng nhẹ mích lòng ”. Tôi bỏ ra ngoài ngồi lại chỗ cũ. Tay tôi ướt nhẹp mồ hôi, dòm lại chỗ tay cầm cái nạng cũng ướt mèm. Tôi lại rót ly nước đầy lần nữa. Uống hết ly nước mà tay tôi vẫn còn run, bên tai vẫn còn văng vẳng tiếng cái nạng chống lịch kịch trên nền gạch tàu mới lót lại để làm đám cưới. Ruột gan đau từng hồi. Trong thâm tâm nó vẫn chê tôi. Mặc dầu nó đã hư. Ông bà mình nói của rẻ là của thúi, đúng thiệt. Bên đó chịu gả nhờ nhà tôi khá giả đã đành mà còn vì cái vụ nầy đây... Hèn chi... Rằng em nay đã đàn bà, mâm trầu hũ rượu đều là của hôi. Không thì đời nào! Đứa con gái bị đậu mùa còn chê rậm rì thằng con trai cà khuynh , mặt em rỗ có ngày lì, tay anh cán dá ông nội em trì cũng hổng ra , huống chi con Bông lịch sự quá đỗi, nếu chưa bị chấm mút, chưa bị xé rách màn g , làm sao ba má nó chịu bắt gả cho tôi? Vậy mà cả tháng nay tôi không thấu cái chơn lý sờ sờ đó. Giọng khóc thê thảm nãy giờ của nó vì lưu ly nửa nước nửa dầu, nửa thương cha mẹ nửa sầu căn duơn, tiến thoái lưỡng nan chớ không gì khác. Mà tại sao má tôi lại chủ trương cái vụ lùm xùm nầy chi cho thêm rắc rối? Kỳ thiệt. Ruồi bay qua còn biết đực cái, con Bông bị bóc vỏ, mang chuột tàu trong bụng má tôi phải biết chớ. Tôi vói lấy một cái nạng chống xuống đất đưa cằm dựa lên miếng cao su lót đầu nạng để thở. Chán quá rồi. Tôi nghe mùi mồ hôi nách của mình, khăm khẳm quen thuộc. Ngoài kia ánh lửa đuốc bập bùng ma trơi. Trước mặt tôi một bầy con nít, nhiều đứa ở tuốt ngoài cồn lâu lâu mới gặp, tò mò tọc mạch đứng ngó chết trân chú rể kỳ khôi đứng còn không vững. Một đứa con gái độ mười hai, mười ba xốc nách thằng em đâu độ chừng sáu bảy tháng. Thằng nhỏ mặt mày xổ sữa dễ thương cách gì! Nó đưa tay quơ quơ như chào mừng tôi. Tôi mỉm cười nheo mắt méo miệng trửng giỡn với nó. Nghĩ cho cùng thì huề. Hai đàng đều có tì vết, một đàng mắt lé một đàng sứt môi. Bù qua sớt lại. Thôi được, có còn hơn không. Cuộc mua bán không lời không lỗ, tôi chấp nhận. Cũ người mới ta. Ai cười tôi chịu, thiên hạ bỏ mình lượm về chùi rửa lại xài. Tôi nhớ tới biết bao nhiêu lần trong đêm tối tôi tưởng tượng cái vóc dáng liền lạc chắc cứng của con Bông. Phải hành động như một thanh niên hào phóng rộng lượng. Phải hiểu nếu từng hưởng được gì trong quá khứ thì đối với hiện tại sự từng hưởng đó đã trở thành ảo giác, cho rằng có cũng được, cho rằng không cũng xong. Ngược lại, hưởng bằng tưởng tượng trong quá khứ như tôi cũng có thể coi như có thiệt. Nhứt là cái thiệt đó đương hiện diện bên tôi và mãi mãi từ nay. Được chứ sao không? Huống chi mấy cái tiếng ảnh, vợ chồng... của con Bông ngọt lịm như vậy biểu gì mà tôi không ừ, đòi hỏi gì mà tôi không chấp nhận? Những tiếng đó có thần lực biến đổi tôi tức thời thành người khác. Từ vị trí một người xa lạ dửng dưng tôi đã “vợ chồng thành một ” với con Bông , tôi thành nỗi vui buồn của nó, nó thành một niềm thân thiết không thể tách rời của tôi. Tôi bây giờ đây đã thành chỗ nương dựa và tin cẩn của nó. Hỏi còn chờ gì nữa chớ? Tôi mạnh dạn đứng dậy nhảy ào tới cửa phòng, kêu ngọt tên con Bông như một cách thế nói chấp nhận lời nó yêu cầu. Tôi cũng tính nói thêm con em là con anh, mình sẽ cùng lo cho nó, nhưng lụp chụp chưa kịp hả họng thì đã lảo đảo té, may mà chụp kịp được cánh cửa, không thì đã chỏng gọng. Lúc đó tôi mới biết phận mình bất toàn. Mới ý thức được nguyên tắc dựa nhau mà sống. Nhưng cũng lúc đó những âm thanh tình ái mà tôi vừa mới ngân vang bên chính tai mình “cái ý thức tạo rỡ ràng cho người tình” chảy mạnh trong tim tôi, cả hai ý thức đó bằng cách nào không biết, tức thời đỡ tôi đứng thẳng dậy, rạng rỡ, vui vẻ, tự nhiên như người bình thường. Và trời ơi! Con Bông vẫn còn thùng thình trong cái áo cô dâu, cái bụng dưới một chút xíu gợn u như người mới ăn cơm no, mặt còn hoen ngấn nước mắt , hớt hải, xót xa vén màn bước ra, thiệt mau chớ không phải lựng khựng kiểu con gái mới về nhà chồng, dang hai tay sẵn sàng đỡ tôi đứng dậy. Rồi bàn tay tiên nga mát rượi của nó để lên lưng tôi, qua mấy lớp áo nặng nề hình thức của đám cưới tôi vẫn nghe hơi ấm chạy tràn trề reo vui trong tim, hỏi có sao không anh, bộ anh quên cây nạng hả? Tôi ngó vợ mà cảm giác máu chảy rần rần trên mặt không làm sao trả lời được. Chúng tôi đứng kề nhau như vậy hèn lâu. Hàng đuốc chai ngoài ngõ cháy bùng lên sáng tỏ hơn hồi nãy thập bội, vài cây còn nổ lách tách bắn tung tóe những đóm lửa nhỏ pháo bông chào mừng hai đứa tôi trong khi từng đoàn châu chấu dế nhũi đương trình diễn chào mừng bằng điệu nhạc luân vũ thiêu thân. Con Bông chúm chím cười xẻn lẻn. Tôi biết hai đứa tôi đã chí tâm hòa đời mình với nhau kể từ giây phút đó. Thôi “cá trong giỏ là cá mình”, tôi không còn thấy gì phải thắc mắc bầu của ai làm gì cho mất công mất linh, cứ chấp nhận thực trạng với cõi lòng rộng mở như vậy mới mong hưởng trọn niềm vui sau nầy. Tiếc tiếc cho cái thằng mắc toi nào đó đang tay đạp đổ hạnh phúc của mình khi quất ngựa chuối truy phong. Tôi, tôi sẽ vui với những gì nó đang tâm bỏ lại không phải vì cái hình hài của con Bông tôi từng ao ước mà chính vì cử chỉ chăm sóc lo lắng của nó vừa rồi. Từ đây tôi thật sự trút bỏ xuống đất niềm bất hạnh của đời mình bằng sự giúp sức của bàn tay âu yếm đó. Tôi đẩy nhẹ con Bông trở vô buồng, nó quay lưng đi, kiểu quy phục, nương dựa. Đưa tay tiếp cặp nạng do má tôi trao tới, tôi bắt thóp được nụ cười của bà , một nụ cười của người đương lo âu phập phòng bỗng biết được mình thoát nạn, một nụ cười biểu đồng tình một chuyện gì đó không được tốt lắm , cái kiểu bà làm lơ hồi đó khi biết tôi làm ngang giựt con dế lửa của con một người tá điền hay khi khổng khi không tôi dở chứng thoi thằng nào đó một thoi thiếu điều sặ c máu mũi rồi đứng cười. Một luồng ánh sáng chói chang như lằn sét đánh trước khi trời gầm bừng lên trong óc tôi, nối kết lại tất cả các dữ kiện từ lâu tưởng chừng không có gì liên lạc: thằng Quang với con Nhàn rủ nhau ra đi mặc dầu dàn cảnh trước sau để che mắt thiên hạ, ông bà Hương giáo Hải quá thất vọng đến nỗi không cần giữ gìn phong cách của mình cố tạo bấy lâu nay, cha mẹ tôi ngấm ngầm xào xáo rồi chịu nhịn nhục nghe chửi bới xỏ xiên cuối cùng dẹp bỏ tự ái chấp nhận làm sui hạ mình với người từng là kẻ ăn người làm, con Bông có bầu và câu nói của bà dì nó lá rụng về cội, ba tôi nhứt quyết từ thằng Quang, câu nói úp úp mở mở của bà già nhứt cử tam tứ tiện... Tôi biết hết. Tôi biết má tôi xẩu mình biết bao nhiêu đêm để lo tính kế vẹn toàn cho cả trăm cả ngàn chuyện trái nghịch nhau như vậy. Mẹ! Lòng mẹ bao la như bầu trời; lai láng như nước trong nguồn, vô tận tuyệt, tới bây giờ con mới cảm nhận được một cách cụ thể. Tôi ngó mẹ bằng cặp mắt cảm ơn như hồi còn nhỏ khi té được bà ẵm lên ôm ấp trong lòng nựng nịu. Bà già tôi nở nụ cười thiệt hiền, thiệt bao dung, cặp mắt rực lên một trời thương mến. 4. Tôi khoát màn bước hẳn hoi vô phòng hợp cẩn. Cặp mắt hột nhãn chờ đợi tôi nói một câu gì. Bàn tay tự t i n của người chồng vỗ vỗ nhẹ lên bả vai con vợ mình. Căn duơn nầy ai bứt cho rời, ông tơ ổng buộ c dẫu lên trời cũng theo . Tôi sung sướng ngụp lặn trong hai niềm vui đương vây chặt, quên lửng phần số đen đủi từng đeo đẳng triền miên, quên lửng cái nạng như cục đá tảng cột trên lưng người tù khổ dịch, từ trước nhẫn nay. San Marcos, Texas, March 1997 NGUYỄN VĂN SÂM Nhân kỷ niệm ngày Quốc tế Phụ nữ 8.3 NHỮNG TẾT RIÊNG CỦA PHỤ NỮ KỲ HOA Tết Thiếu nữ Tết Thiếu nữ ở Nhật Bản còn gọi là Tết Con gái. Cứ đầu tháng 3 hằng năm, khi hoa anh đào nở rộ cùng mùa xuân ngập tràn xứ sở, các cô gái trẻ trang điểm thật đẹp và đón mừng ngày tết vui của riêng họ. Tết Phụ nữ Tết Phụ nữ của Nepal vào tháng 4 hằng năm, kéo dài liên tục 3 ngày liền. Những ngày đó, thủ đô Kathmandu rợp trời khăn áo phụ nữ đi trẩy hội. Sau khi ăn bữa cơm thịnh soạn của gia đình do người chồng tự mua sắm và nấu nướng, mọi người đều hát vang bài ca ngợi thần thánh. Một số phụ nữ ngày thường hay bị chồng đánh mắng thì tới các đền miếu “tuyệt thực” mãi cho đến lúc người chồng tới thề trước thần linh là sẽ chẳng bao giờ còn dám hành động như thế nữa, mới chịu thôi “tuyệt thực” để trở về nhà. Tết Mẫu thân Chủ nhật tuần thứ hai của tháng 5 hằng năm là ngày Tết Mẫu thân (Mother’s Day) ở Mỹ và Canada. Vào ngày đó, mọi người trong nhà đều phải làm những việc để cho các bà mẹ được vui lòng nhất, đồng thời có quà quý mang đến chúc mừng để biểu thị lòng biết ơn và kính trọng mẹ của mình. Ngày 12 tháng 8 hằng năm là ngày Tết Mẫu thân của Thái Lan. Hai tháng trước đó, Ủy ban tuyển chọn các bà mẹ ưu tú đã bắt đầu công việc của mình. Tất cả các bà mẹ có đạo đức tốt, có cách dạy con ngoan, có nghề nghiệp chính đáng, có cơ thể khỏe mạnh và có nhiều cống hiến cho xã hội đều có thể đăng ký dự thi. Vào tháng tết này, mọi cơ quan, trường học đều tổ chức những hoạt động sôi nổi để chúc mừng các bà mẹ và cũng để nhắc nhở mọi người không được quên công lao nuôi dãy của các bà mẹ. Thời điểm này cũng là mùa nở rộ hoa nhài ở Thái Lan - nó cũng được coi là mùa của “hoa mẫu thân”, mùa hoa tết của Tết Mẫu thân. Còn tại Nhật Bản, Tết Mẫu thân vào chủ nhật tuần thứ ba của tháng 10 hằng năm. Những người có mẹ đang còn khỏe mạnh thì chọn hoa hồng, những người có mẹ đã mất thì chọn hoa trắng đến biếu tặng mẹ mình. Tết Mẹ Ngày 29 tháng 5 hằng năm là ngày Tết Mẹ ở Cộng hòa Trung Phi. Trong ngày đó, các bà mẹ đều ăn mặc sang trọng, tay bế hoặc dắt con. Tại thủ đô Bangui tổ chức cuộc mít tinh trọng thể. Nguyên thủ quốc gia và mọi quan chức chính quyền đều tham gia những cuộc tuần hành, hội họp của các bà mẹ để chúc mừng. Tết Bà mẹ Từ ngày 23 tháng 8 đến ngày 13 tháng 9 hằng năm là Tết Bà mẹ của thành phố Hamburg ở Đức. Vào những ngày này, nhiều đoàn nghệ thuật của tổ chức phụ nữ lần lượt biểu diễn tại các nhà hát trong toàn thành phố những tiết mục phản ánh sự bình đẳng nam nữ. Tết Chào đón ánh sáng Ngày 13 tháng 12 hằng năm là Tết Chào đón ánh sáng của Thụy Điển, còn gọi là Ngày Lucia. Tương truyền, Lucia vốn là phu nhân của một vị quan thời Đế chế La Mã, sống vào khoảng thế kỷ II Công nguyên. Bà là tín đồ đạo Cơ Đốc, nhưng lại bị nhà cầm quyền La Mã coi là kẻ thù của đạo này, nên bị chọc thủng đôi mắt. Trong mù lòa tăm tối, bà vẫn cố công theo đuổi tìm lại bằng được ánh sáng, chứ không chịu khuất phục. Cuối cùng, đến một ngày, bà cũng đã thấy lại được ánh sáng. Từ đó về sau, cứ tới ngày ấy là các bà chủ gia đình ở Thụy Điển đều muốn thắp nến lên, dọn cơm cho cả nhà ăn vào lúc trời còn tờ mờ sáng. Vào ngày 13 tháng 12, thủ đô Stockholm còn tổ chức thi chọn “Tiểu thư Lucia”. Khi lễ hội tuyển chọn kết thúc, cả nước đều ngưng việc để chúc mừng. Tiểu thư Lucia ăn mặc chỉnh tề, trên mũ có thắp nến, cưỡi ngựa, đi vây quanh là đội danh dự nữ nhi đồng quần áo toàn màu trắng toát, rầm rộ và trang trọng diễu hành qua các đường phố. Tết Nữ hoàng bổ củi Tết Nữ hoàng bổ củi được tổ chức ở Pháp. Vài ngày tết này, trên các quảng trường chất đầy những khúc gỗ to nhỏ, dài ngắn khác nhau, phụ nữ nào tham gia cuộc vui thì cầm lấy một cái búa dẹt để bổ củi. Các chàng trai bên cạnh tới vây quanh cô gái mà mình ưa thích, đưa củi giúp cô bổ được nhanh hơn, nhiều hơn. Qua nhiều vòng thi đấu, tuyển lựa, người giành thắng lợi cuối cùng được chọn làm “Nữ hoàng bổ củi”. Tết Phụ nữ vui hết mình Tại vùng Leipzig ở Đức có Tết Phụ nữ vui hết mình. Vào ngày đó, người phụ nữ được có quyền cao nhất, được tổ chức và tham gia tất cả các cuộc vui, mọi nam nhi phải tỏ ra cực kỳ kính trọng phụ nữ. Phụ nữ của thành phố Poink còn có nghi thức đặc biệt là những cô thợ giặt quần áo mặc áo choàng chững chạc, tự tin đi đòi “sở hữu”, “chiếm lĩnh” tòa nhà của chính quyền thành phố. Thị trưởng thành phố hôm đó đích thân trịnh trọng đem tặng họ chiếc chìa khóa tượng trưng cho quyền lực của thành phố này. 
B.Đ. st 
Phụ Bản II XUÂN ĐANG MÙA Tuổi thêm tuổi
Có gì đâu mà sốt
Ngày thêm ngày
Vẫn lẽ tự nhiên thôi
Chuyện cuộc đời
Vẫn đấy những dòng trôi
Hay và dở
Buồn vui và mất được Con số này đi qua
Con số kia lại đến
Cũng như người
Người đến lại người đi
Có hay chăng
Đọng lại được những gì
Câu mặn ngọt
Hay nỗi niềm đắng đót Mỗi khúc đoạn đường đời
Mỗi nhẩn nha ngẫm nghiệm
Dại khôn ư ?
Chỉ ước lệ thôi mà
Vay rồi trả
Luật muôn đời nhân quả
Thoát được đâu
Vòng xoáy những chung riêng Hôm nay ư ?
Chua xót những muộn phiền
Ngày mai đến
Lại vui bầy chim hót
Những âm vang
Khóc hờn hay buồn tủi
Cũng sẽ rồi
Một thoáng hóa vô vi Mùa nối mùa
Mùa nói những gì đây
Hồn thinh lặng
Hồn nghe đầy xao xác
Thế rồi thôi
Ngày mai ngày sẽ khác
Xuân đang mùa
Rồi sẽ hạ thu đông
Trời vẫn lộng
Những ập òa mây trắng. ĐÀM LAN 
Xuân Vui Hội Ngộ Hoa lá vườn xuân ngóng đợi ai
Vàng xanh đỏ tím cúc lan mai
Dã quỳ sắc thắm nương theo gió
Rực rỡ hương hoa níu gót hài
Hội ngộ thân tình bao thắm thiết
Tình xuân ấm áp nắng ban mai
Câu thơ tiếng nhạc vương thương nhớ
Kỷ niệm đong đầy năm tháng phai... Phạm Thị Minh-Hưng SANG XUÂN Tìm đâu chiếc lá úa vàng rơi Thu buồn sương lạnh đã qua rồi Nàng băng tuyết nhẹ nhàng từ tạ Tiễn đông sầu đón nắng reo vui * Trên cành lá mới lộc xanh chồi Sương mai ve vuốt nụ xinh tươi Hoa mơn mởn hé cười - e ấp Khoe màu-hương-sắc ngất ngây đời. * Tiếng suối reo - chim hót lưng trời Cánh bướm đùa vui hoa thắm tươi Em ngồi bên suối ươm tình mộng Trời đã sang Xuân thắm giấc nồng... Phạm Thị Minh-Hưng Bơ vơ Trời xanh diễm tuyệt Chim hót ra thơ Đẹp như truyền thuyết Đời là giấc mơ * Tâm hồn băng tuyết Dĩ vãng xa mờ Ngời ngời ánh nguyệt Tương lai mong chờ * Tình yêu bất diệt Nhạc lắng đường tơ Tiếng lòng tha thiết Thế mà bơ vơ. NGÀN PHƯƠNG Âm thầm X in giá lạnh đừng len vào mạch máu Tuyết sương đừng phủ kín trái tim xanh Xuân đừng tàn phai vội, nhạc duyên lành Ngân điệp khúc vẽ vời ru viễn ảnh N ắng ngà ngọc chớp mi sầu bất hạnh Những con thuyền chở nhớ vượt trùng dương Ngàn mây tuôn phiêu bạt bước tha hương Buồn da diết tuổi đời loang sắc tím. NGÀN PHƯƠNG XUÂN NHẬT HỮU CẢM Nguyệt sắc vi vi dạ hướng lan
Đông phong đắc địa khởi xuân hàn
Phiên không liễu như niêm sao các
Giấc mộng lương quân bấc hoa lan
Bi vật nhuận tòng thiên ngoại vũ
Kinh tâm hồng thoát tích thời nhan
Khử sầu lai hữu tam bội tửu
Phủ kiếm du du ức cố san. TRẦN QUANG KHẢI Phóng dịch: XUÂN NHẬT HỮU CẢM Đêm xuân ẩn khuất cảnh trăng tàn
Lạnh lẽo đong đưa gió tiết hàn
Liễu rũ chùm chùm vương gác vẳng
Say nồng giấc ngủ trúc mơn man
Mưa xa gió thổi bừng tươi mát
Tỉnh giấc đời mình chẳng thấy xuân
Não nuột quên sầu ba cốc rượu
U hoài thanh kiếm nhớ giang san.
HUỲNH THIÊN KIM BỘI TÌNH KHÚC HOA SEN THẮM Sài Gòn rực sáng long lanh Bao mùa mưa nắng thắm tình Sài Gòn tình khúc tươi xinh Sen thắm rộn ràng bình minh Xuân hồng trong những trái tim Hân hoan đắm say rộn bước Rồng vàng rực rỡ bay lên Đây xuân trai tài gái sắc Múa ca yêu đời hồn nhiên Biết bao ân tình rạng rỡ Hào quang tỏa sáng lung linh Sài Gòn tình ca yêu dấu Tao đàn mùa xuân hương sen Về đây cùng hoa sen thắm Cây đời hạnh phúc cõi tiên. PHÙNG CHÍ TÂM 
Bài họa: CUỘC CHƠI TUỔI XẾ CHIỀU 1 Năm mươi tám tuổi bắt đầu mơ Sân khấu, thi đàn rộn trúc, tơ Thi phú văn chương thêm tỏ rạng Tri âm, tri kỷ chẳng lu mờ Công danh lận đận tiền theo gió Cuộc sống xô bồ ta có thơ Cạn chén trà xanh vui tán chuyện Dở, hay, hay, dở nước đi cờ. HOÀNG CÚC CUỘC CHƠI TUỔI XẾ CHIỀU 2 Xuân đến, xuân đi năm tám mơ Nhện còn vương mãi mấy đường tơ Ngâm nga vui hát cho khuây khỏa Xướng họa giao lưu khỏi mịt mờ Cuộc sống từng qua bao bão tố Đường đời còn lại những vần thơ Dở, hay chỉ để cùng trao đổi Chủ yếu là chơi giữ trận cờ. HOÀNG CÚC THƠ TẾT Tiếng pháo giao thừa rất dễ yêu Cảnh nghèo thiếu thốn vẫn theo chìu “Bánh chưng chất chặt chừng ba chiếc Rượu thuốc ngâm đầy độ nửa siêu”* Đón tết thân bằng nhiều lộc cả Mừng xuân chỉ tớ ít tiền tiêu Ai vui xin nhớ lời trên dạy Hạnh hưởng bao nhiêu, khổ bấy nhiêu. LANG NGUYÊN * 2 câu có sẵn của Nguyễn Công Trứ MƯA XUÂN Mây đùn che khuất bầu trời Lớp rêu mưa lạnh tuyệt vời xanh non Mịt mù trận gió thổi dồn Lờ mờ bay tới một con chim trời Lầu cao nước chảy vẳng rơi Dưới con rạch nhỏ nước trôi rộn ràng Hỏi thăm qua lối tây nam Nhìn mai nở rộ sắc vàng đầu xuân. LANG NGUYÊN Sinh Nhật NGÀN PHƯƠNG I Sinh nhật Xuân Nhàn một tháng ba Ngàn Phương bút hiệu đẹp như hoa Tuổi xuân đã cứng màu tươi thắm Dáng hạ vẫn mềm vẻ thướt tha Nét bút thơ ca xem tuyệt diệu Tâm tình bạn hữu thích hiền hòa Phong lưu cốt cách đằm thắm mãi Độ lượng chan hòa bản Thánh ca. Thanh Châu Sinh Nhật NGÀN PHƯƠNG II Một tháng Ba sinh nhật Ngàn Phương Tâm tánh hiền hòa rất dễ thương Cuộc sống chứa chan niềm hạnh phúc Tháng năm rạng rỡ nét hoa hường Tài năng xướng họa trường thi phú Đạo đức lưu truyền nếp kỷ cương Cốt cách phong lưu nhà quý phái Thành công mỹ mãn chốn văn chương. Thanh Châu ĐÓN XUÂN Mặt trời ló dạng rọi vào sân Chim én lượn bay ngõ mấy lần Gà gáy ó o vang vọng lại Om sòm chó sủa tiếng đi chân Nồi măng kho thịt hầm tia nhỏ Mẹ gói bánh chưng, tét mỡ nhân Hớn hở cháu con khoe áo mới Mai đào đua nở địa đùa lân. QUANG BỈNH THƠ XUÂN CUNG CHÚC TÂN XUÂN PHƯỚC LỘC THỌ AN KHANG THỊNH VƯỢNG nở mai đào TẤN TÀI TẤN LỢI gia đình lộc NGŨ PHÚC LÂM MÔN tiên tổ vào GIA ĐẠO BÌNH AN con cháu khỏe PHÁT TÀI HƯỞNG LỘC vui mừng nhau BÁCH NIÊN GIAI LÃO theo bành tổ NĂM MỚI CHÚC MỪNG vạn sự hào. QUANG BỈNH UYÊN ƯƠNG MÙA XUÂN Mến tặng hai bạn ÂU+HƯƠNG Xuân nầy có đôi uyên ương Chung tay xây mộng bình thường bên nhau Ngoài kia cây trái ngọt ngào Nắng mai rạng rỡ đón chào tân niên Hải Âu như cánh chim hiền Một ngày tìm thấy bến thuyền Thùy Hương Xinh tươi cô gái (đất) thần kinh Dáng thơm yểu điệu đẹp tình miền Trung Chàng đi thiếp đã theo cùng Thề nguyền trọn kiếp thủy chung với chàng Phải chăng người đẹp nhân gian Đã tìm được bóng tình lang đó mà Thùy Hương ơi, mãi không xa Ngàn năm vẫn một duyên ta ước nguyền Nhé em! HOÀI LY 
14-2, NGÀY TÌNH NHÂN TẶNG NGƯỜI… Tuổi TÝ: “Chuột sa vào hũ nếp” Ta sa vào đời nhau Biến cay đắng, lao đao Thành ngọt ngào, rúc rích… Tuổi DẦN: Như Chúa Sơn Lâm đó Khắc khoải vọng rừng sâu Một ngày ta xa nhau Khắc khoải thương và nhớ. Tuổi TỴ: Loài rắn bò dưới đất Hay cắn trộm chân người Chúng mình dễ thương nhất Chỉ hôn trộm nhau thôi! Tuổi DẬU: Gà đánh thức mặt trời Bắt đầu bình minh mới Người đánh thức tim tôi Bắt đầu cuộc tình cuối… GIÁNG NGỌC CHÀO MỪNG VALENTINE (Ngày tình yêu 14-2) Ngày mười bốn tháng hai lại đến Valentine đến hẹn lại lên Yến oanh hòa điệu vang rền Ước mơ gõ nhịp ru êm giấc đời Niềm tin lớn rạng ngời chiếu sáng Khúc xuân tình kết bạn duyên ta Hồn say cảnh nước non nhà Muôn hồng nghìn tía đậm đà sắc hương Phớt tỉnh lẽ vô thường nghiệt ngã Qua bốn mùa xuân hạ thu đông Hòa chung nhập đập tiếng lòng Lạc quan suôn sẻ thoáng thông đường tình Luôn rực rỡ tươi xinh vườn mộng Sống an lành chỉ cộng không trừ Tuyệt vời hạnh phúc tưởng như Tương lai đổi mới từ từ đi lên. THANH VĨNH MỪNG XUÂN MẬU TUẤT Chúc thọ Ông Bà, được sống lâu Mừng xuân Mậu Tuất, mẹ cha giàu Năm nay thế giới, hưng an thịnh Mới đặng huy hoàng, khắp Á Âu Vạn phúc phồn vinh, luôn thắng lợi Sự tài phát đạt, toại mong cầu Bình tâm phụ tử, tăng quyền chức An phận phu thê, biệt phủ - lầu. PHƯỚC HẢI ƯỚC MƠ Tôi ước Trời ban phép nhiệm mầu Nói ra tất cả nghĩa cao sâu Cho người hiểu biết điều nhân cách Cho kẻ bất lương phải cúi đầu Tôi ước Trời ban phép nhiệm mầu Hòa bình bốn biển cả năm châu Hạnh nhân, hỏa tiễn, bom khinh khí Nguyên tử triệt tiêu hết thảm sầu. PHƯỚC HẢI 03.02.2018 HẠNH PHÚC Trăm năm hạnh phúc là đây Âu Hương từ bỏ tháng ngày lẻ loi Ngàn hoa khoe sắc tuyệt vời Say tình chào vẫy gọi mời thế nhân Rượu hồng nâng cốc thanh tân Cùng nhau chúc tụng muôn phần hoan ca Nghĩa tình nồng thắm thiết tha Âu Hương mãi mãi như là keo sơn. THÙY HƯƠNG - HẢI ÂU XÚC CẢM Ghi nhớ tấm lòng Thi Huynh-Thi Tỷ đã thành tâm chúc mừng ngày Tuyên Hôn 14/01/2018 của HOÀNG HẢI ÂU-VŨ THÙY HƯƠNG Hôm nay phong cảnh hữu tình Muôn hoa khoe sắc cung nghinh gọi mời Thi Huynh - Thi Tỷ khắp nơi Về chung chén rượu trao lời yêu thương Âu-Hương qua cảnh đoạn trường Từ đây hạnh phúc thiên đường đắm say Âu-Hương nhớ mãi hôm nay Nghĩa tình lưu dấu tràn đầy Sắc Xuân Bao lời bày tỏ tri ân Âu-Hương tạc dạ Nghĩa Nhân trọn đời. Saigon 14/01/2018 HẢI ÂU - THÙY HƯƠNG SAU NGÀY TẾT Có em sau ngày Tết Năm mới lại bắt đầu Vần thơ xuân đậm nét Viết vào trái tim nhau * Đào lại thêm chồi nụ Mai lại thắm vàng hơn Tờ lịch không còn đỏ Mà nắng cứ như son * Ly rượu mừng đã cạn Lại sóng sánh dâng đầy Cho tình người tình bạn Cùng ý xuân nồng say * Có em sau ngày tết Tháng Giêng bừng sắc hoa Hương lửa xuân chưa hết Sưởi ấm mãi lòng ta. Sau Tết con Ngựa 2002 LÊ NGUYÊN CHIẾC BÁNH CHƯNG NGON NHẤT  Có phải chiếc bánh chưng ngon nhất
Là chiếc bánh anh được em cho Chẳng nhẽ không ăn để dành giữ cất Tết qua rồi tết lại như mơ Tấm lá dong nào từ mãi rừng xa Hạt gạo nếp nào từng đồng quê đất Bắc Mang cả hương xuân trời đất Cho bàn tay em gói buộc tha thiết tha Hương vị bánh đậm đà thơm thảo Bánh đã ngon người gói bánh càng ngon Tay trao bánh lại ngon thơm lần nữa Để chiếc bánh chưng bỗng hóa tâm hồn. Tết con Rồng 2012 LÊ NGUYÊN
ĐÓN NGUYÊN TIÊU Xuân đến xem chừng tóc bạc thêm Nguyên tiêu treo võng ngủ ngoài hiên Ôm vầng trăng mộng rơi trên gối Thương cánh đào mai rụng trước thềm Thánh thót đàn gieo cung diễm tuyệt Dặt dìu sáo trổi khúc thần tiên Hồn ta bay bổng như sương khói Theo tiếng chuông ngân đến cửa Thiền ! THANH PHONG ĐÓN LỄ TÌNH NHÂN Ngậm ngùi chào đón Lễ Tình Nhân Súng đạn lâu năm gỉ sét dần Leo dốc chưa xa dừng mỏi gối Vượt đèo mới tí đã run chân Trề môi níu áo: “Em không chịu” Xụ mặt xua tay: “Mỗ cóc cần” Đón lễ ai vui, mình heo hắt Như cành hoa úa bỏ ngoài sân ! THANH PHONG TRĂNG NĂM MỚI Ngày đầu năm, thử tay khai bút
Có đâu ngờ, bút đói nhăn răng
Lời viết ra như chó sủa trăng
Cố nhấm nhẳn, chỉ tuyền tưa giấy ! Đêm đầu năm cà phê ngầy ngậy
Giấc hững hờ và ý mông lung
Mực cứ khô, chấm mãi bút quằn
Lòng vốn cạn, mắt quầng đói ngủ… Chuông bính boong, đếm mà bỡ ngỡ
Mới một hai tiếng gõ đã sầu
Đã vẳng nghe quang gánh va nhau
Của ai đó cần tiền hơn chữ ! Tờ mờ trăng, mây giăng mụ mị
Ánh ngà ngà trên giấy băn khoăn
Đột nhiên thức tỉnh cõi hồn
Mặc trăng xúi bút dệt buồn thêu vui… LAM TRẦN NHỚ KỶ NIỆM XƯA Ôi ! Thời đó sao vô tư trong sáng thế Lo việc chung như thể việc của mình Vì nhân dân, vì tổ quốc dù có phải hy sinh Đâu lo để có tiền tài, địa vị. * Cuộc sống lý tưởng sao mà giản dị Cả gia tài chỉ trong chiếc ba lô Nào quần áo, tăng, võng, chăn màn Nào súng đạn, đồ ăn… như một chiếc xe thồ * Nhớ kỷ niệm ngày đầu giải phóng Đi trên đường vai khoác ba lô Bỗng chiếc xe ô tô ké sát người Bác tài mỉm cười : mời chú lên xe * Nhớ chuỗi ngày kỷ niệm xưa Mỗi gương mặt thân thương Gắn bó bên nhau trên chiến trường Cùng vui chung cái vui hoàn thành nhiệm vụ * Không như ai đó ngày nay Bằng cấp, lý luận đầy mình Mà việc làm chẳng có chút văn minh Con chó nói còn biết nghe Với nhân dân, với đồng đội sao cứ ba que hết tình. * Nay người mất người còn Bạn đã hy sinh cho đất nước trường tồn Tất cả vì chiến thắng, chẳng nghĩ thiệt hơn Sống mãi trong tôi vẻ đẹp cao cả một tâm hồn. LÊ MINH CHỬ ĐÀNH Đành chôn vào đáy tim Mối tình ta dang dở ! Nếu vẫn còn thương nhớ Người ơi, xin chớ tìm !... Tp.Hồ Chí Minh, 24-11-2010 VŨ ĐÌNH HUY RESIGNING OURSELVES Resigning to bury in the depth of our hearts Our broken off love ! Were you to still regret me Please don’t try to look for me, oh Dearest !... HochiMinh city, 24-11-2010 VŨ ĐÌNH HUY - Translated by VŨ ANH TUẤN GÁI BẮC NINH “Trúc xinh trúc mọc đầu đình Em xinh, em đứng một mình cũng xinh”* * Gió về, trúc lại rung rinh Em đi, duyên thắm vô tình lại quên ? * Bắc Ninh : gái đảm, ngoan, hiền Khiến trai tài giỏi trăm miền ngẩn ngơ ! Biết em băng giá, hững hờ Mà sao anh vẫn thẫn thờ, mộng mơ ?... Tp.Hồ Chí Minh, 08-12-2010 VŨ ĐÌNH HUY * Ca dao Việt Nam THE GIRL FROM BẮC NINH  “The beautiful bamboo-like phyllostachys grows at the temple’s front place
Being so beautiful, even when standing all alone, You’re always beautiful”* * The wind flew back, the bamboo-like phyllostachys was quivering again You went away, and are you unintentionally forgetting our deep love ? * In Bắc Ninh : girls are capable, good and gentle Causing talented young men from hundreds of regions to turn astounded ! Knowing that you’re cold and indifferent, But, I don’t know why, I’m always bewildered and dreamy?... HochiMinh city, 08-12-2010 VŨ ĐÌNH HUY - Translated by VŨ ANH TUẤN * Vietnamese folk-song 
Phụ Bản III MÓN NGON TẾT CỦA MÁ Kính tặng Má tôi Đối với tôi, má tôi là một phụ nữ đẹp, thông minh và khéo léo. Tuy không được học hành nhiều nhưng má tôi có óc quan sát rất tinh tế và tỉ mỉ, đặc biệt bà nấu ăn rất ngon, nhất là các món ăn ngày tết thì thật “tuyệt cú mèo”. Ba má tôi có tám người con, trong đó có bốn cô con gái thì hai người giữa là giống má từ vóc dáng đến tài năng, còn lại hai tên đầu và út thì trái lại, nhất là tôi - Minh Trúc - thì vụng về tề gia nội trợ nhất hạng. Món ngon của má tôi được cả nhà yêu thích trong ba ngày Tết là vịt tiềm ngũ quả ngoài cá kho, thịt kho trứng nước dừa, củ kiệu chua ngon tuyệt. Năm nào củng vậy, trừ những thời gian đầu sau giải phóng còn nhiều khó khăn, cứ đến khoảng 28, 29 tháng chạp Âm lịch là má tôi tất bật kê ra tất cả các thức ăn, vật phẩm, gia vị cần thiết cho những ngày đầu năm mới rồi tất tả đi chợ để mua sắm đầy đủ chưa kể việc phân công các cậu em trai tôi chuẩn bị rửa nhà cửa, quét tường vôi, sơn cửa nẻo thật sáng sủa, tươm tất. Đúng là một nội tướng! Trở lại món ngon của má với thực đơn “vịt tiềm” thì gồm có: hai con vịt mái cỡ 1,5kg, và gia vị kèm theo: táo đỏ, hột sen, bạch quả, củ năng, đậu phộng, củ cà rốt, tỉa hoa, xắt lát làm màu để trong nước dùng của món tiềm là nước dừa tươi. Má tôi kỹ tính nên không nấu vịt làm sẵn mà sử dụng vịt sống nên phải trưng dụng tất cả con trai, con gái, dâu rễ trong gia đình từ khâu cắt cổ, nhổ lông thì các ông con trai đảm nhận, các bà con gái thì lột vỏ bạch quả, luộc đậu phộng, hột sen, ngâm táo đỏ, nấm đông cô, gọt củ năng, củ sắn. Ôi thôi, thật quá nhiều công đoạn đi. Má tôi không quên nhắc phải đâm gừng với rượu trắng để xát bên trong lẫn ngoài con vịt để không bị hôi lông. Thế là các em tôi làm y theo lời má dặn, hì hục đánh vật nhổ lông măng với hai con vịt. Lúc ấy, tôi và cô em út Phương Thùy đang cặm cụi lột vỏ lụa hột bạch quả, đậu phộng, thấy vậy, tôi bèn lên tiếng trêu trọc mấy đứa em: “Nè, mấy cậu con trai nhổ lông vịt thì hổng được than là sao lông mọc lên nhiều quá nghen, nếu không thì “nó” búng ra thêm nữa, nhổ đến mai không xong đó”. Các em tôi nghe đến đây, thì cậu em út An Hòa trợn mắt định phản đối không tin, nhưng tôi đã đưa ngón tay lên môi, suỵt một tiếng nói: Im. Cả bọn cùng cười ngất, làm má tôi đang kho thịt, cá trong bếp nghe tiếng cười liền đi ra nghe cậu chuyện cũng cười lớn rồi nói: - Chị Hai mấy đứa nói theo bà nội nói lề vậy đó mà. Chỉ mới một món ăn mà cả nhà tôi đã rộn rịp hẳn lên, thật là “Vui như tết”. Xong khâu vặt lông, thì đến giai đoạn thoa đều rượu gừng lên khắp mình vịt rồi độ nửa tiếng sau mới rửa sạch lại, để ráo nước rồi mới ướp. Má tôi nói đây là khâu quan trọng nhất, vì có ướp kỹ, thật thấm gia vị thì thịt vịt mới thơm ngon. Đến lượt tôi đâm tỏi, hành tím khô do em gái Phương Thùy lột vỏ xong đưa qua. Mấy mươi năm trước, chưa có máy nghiền hành tỏi nên phải đâm trong cái cối và chày bằng cây đến mỏi cả tay, và khi xong xuôi, nhìn lại thì hai chị em mắt đỏ hoe, “ràn rụa giọt lệ” mà không bị ai đánh đòn hết. Rồi đến má tôi tiến hành ướp vịt với hành tỏi thật nhiều, xát kỹ cả trong lẫn ngoài bằng bột ngũ vị hương và nước tương ngon, nửa tiếng sau, bắc chảo gang lớn lần lượt chiên vịt cho vàng đều. Xong má tôi lại bắt nồi nước dừa tươi lên bếp chờ sôi, nêm ít muối, bỏ vịt vào nấu lửa nhỏ, nước sôi lại, thịt chín vớt bọt cho nước dùng trong, bỏ các quả khô vào… cuối cùng là táo đỏ, đường phèn, thêm nước sôi nêm nếm lại vừa khẩu vị cả nhà là xong món “tuyệt chiêu” của má. Sẽ còn thiếu sót nếu tôi không kể đến món ăn kèm theo vịt tiềm là mì trứng hoặc bún khô, lại thêm cải ngọt luộc, rắc thêm hành phi mỡ lên trên và chan nước “lèo” có ngũ quả, nêm nước tương giấm tiều (giấm của người Hoa), có thịt vịt xé trộn lẫn. Hai đùi vịt ngon dành cho ba má tôi, còn lại thì mọi người “bắt thăm”. Ai hên thì hưởng trọn, hì hì! Vậy là món tuyệt vời này dành cho bữa ăn, sáng mùng một Tết hằng năm sau khi cả nhà tôi “tứ đại đồng đường” tề tựu đông đủ để chúc tết ba má lúc ba tôi còn sinh tiền, còn từ sau năm 2008 là má tôi, theo truyền thống của gia đình. Điều yêu thích nhất của má tôi là nhìn thấy tất cả con cháu nội ngoại, cả cháu cố cùng sum họp một nhà, cả gia đình cùng được nhận lì xì từ má, tôi và các em cùng nhau lì xì lại cho má và các con cháu. Các cháu dâng rượu chúc tuổi bà nội, ngoại, cha mẹ, rồi theo thông lệ cả nhà cùng chụp ảnh kỷ niệm trước bàn thờ Chúa và bàn thờ tổ tiên hoặc tập họp chụp ảnh ở Đài Đức Mẹ ngoài sân nhà. Kế tiếp, cùng nhau dùng bữa sáng, loáng một cái là nồi vịt tiềm ngũ quả của má tôi hết sạch chỉ còn sót lại mấy mẩu xương bé tí. Vậy là má tôi cười, vui ra mặt, luôn miệng nói: - Ăn đi các con, cháu ăn ngon miệng nha. Vui nhất là ba bữa Tết, dầu cho cực nhọc mệt mỏi ra sao, mà mỗi món ăn của má nấu hoặc làm ra được mấy chị em chúng tôi “thanh toán sạch sẽ” thì đó là niềm hạnh phúc. Năm nay, má tôi đã 91 tuổi sức khỏe còn khang kiện song chân yếu, đi lại khó khăn nên việc bếp núc, tiệc tùng đều truyền lại và giao hết cho hai cô con gái rượu Trúc Mai, Minh Phương để tiếp nối truyền thống nhà. Có những năm công việc làm vịt, nấu tiềm theo cách của người Hoa nhiều khi tốn thì giờ nên các em tôi đổi sang “gà tiềm” nhưng má và tôi cùng có chung nhận định là gà tiềm không ngon và đậm đà bằng vịt, vì thịt gà lạt và không cho mùi thơm đặc trưng như món vịt. Quả đúng vậy, thế là đâu lại hoàn đó, món truyền thống của má dành cho gia đình lại trở lại “vịt tiềm ngũ quả”. Các em tôi hay đặt biệt hiệu cho má “Minh Hường can cook” từ khi xuất hiện ông Yan Can Cook trên truyền hình, những lúc ấy, tôi thấy má quay mặt đi dấu nụ cười hạnh phúc. Ôi, má tuyệt vời của tôi! HOÀI LY 
Chuyện khó tin nhưng có thật Linh hồn nhẹ nhàng khi ‘thoát xác’ Cuối tháng 4/1987, người ta chở bà Mary Houghton, 68 tuổi vào bệnh viện Boston vì chứng đau tim. Bệnh nhân ngưng thở lúc 6 giờ tối, mọi cứu chữa đều vô hiệu và bác sĩ tuyên bố bệnh nhân đã chết. Xác bà được tạm đặt trong một căn phòng riêng chờ thân nhân đến làm giấy tờ tẩm liệm. Khoảng 11 giờ đêm, bà Houghton tỉnh lại bấm chuông gọi y tá. Bác sĩ trực đến khám và xác nhận bà lão đã hồi sinh. Trường hợp bệnh nhân tắt thở vài giờ sau lại sống dậy không có gì lạ lùng với y giới nhưng bà Houghton đã nhớ lại những diễn tiến sau khi chết và kể lại như sau: “Tôi đang ngồi ở nhà đọc báo thì thấy choáng váng, xây xẩm mặt mày và tự nhiên hôn mê. Khi tỉnh dậy tôi cảm thấy nhẹ nhàng, thanh thoát, chung quanh tôi là một lớp sương khói dày đặc khiến tôi bỡ ngỡ không biết mình đang ở đâu. Tôi lên tiếng gọi nhưng vô hiệu. Tôi mò mẫm đi trong lớp sương mù đó được một lúc thì nhận thức rằng có lẽ mình đã chết. Tôi biết mình mắc chứng đau tim đã lâu, bác sĩ nói rằng tôi chẳng còn sống được bao lâu nữa nên tôi không lấy thế làm buồn. Ðiều bất ngờ là khi vừa chấp nhận điều này thì tôi thấy mình đang đứng ngay bên cạnh giường quan sát thân thể của tôi nằm bất động trên đó. Sau một lúc xúc động tôi cố gắng trấn tĩnh và tự chủ rằng mình sống như thế cũng là đủ rồi. Trong khi xúc động thì luồng ánh sáng bao quanh tôi trở nên đen tối, khó chịu, tôi có cảm giác như bị lôi kéo vào một vũng bùn nhầy nhụa, hôi hám. Tôi bèn lên tiếng cầu nguyện thì thấy trong mình dễ chịu lạ thường, lớp ánh sáng bao quanh dần dần trở nên quang đãng hơn. Một lúc sau tôi thấy thân thể nhẹ hẫng như có thể bay bổng lên được. Tôi bèn để cho nó tự nhiên và thấy mình lơ lửng trên không nhìn xuống phía dưới. Lúc ở trên cao nhìn xuống, tôi thấy có một chùm chìa khoá màu đỏ của ai để trên nóc tủ thuốc. Tôi thầm nghĩ ai lại để chìa khoá ở đó làm chi? Ðang suy nghĩ vẩn vơ thì tôi thấy mình đã đi xuyên qua trần nhà để lên lầu trên và thấy hai người y tá đang xem một trận đấu bóng rổ trên ti-vi, trận đấu vừa kết thúc khi đội Los Angeles Lakers thắng Boston Celtics, và một người y tá đánh cuộc thua phải trả cho bạn đồng nghiệp 20 mỹ kim. Tôi thong thả đi dọc theo hành lang bệnh viện và gặp rất nhiều người như tôi cũng đang lướt đi, không ai nói với ai lời nào. Ða số có vẻ vội vã, có người hoảng hốt là đàng khác. Tôi thấy một thanh niên đang đứng cạnh xác mình một cách đau khổ, tôi lên tiếng an ủi nhưng có lẽ anh không nghe được lời khuyên bảo của tôi. Vì một lý do gì không rõ, tôi hiểu ngay sự bận tâm của anh ta vì đã không hoàn tất được một số việc. Anh ta cố sức chui lại vào cái xác đã lạnh cứng nhưng vô hiệu. Anh đâm ra hoảng hốt khiến tôi cũng mất bình tĩnh theo nên tôi đành bỏ anh ta ở đó mà đi chỗ khác. Tôi nghĩ đến các con của tôi và lập tức thấy mình đang đứng trước mặt đứa con gái lớn. Con gái tôi đang khóc. Tôi muốn ôm lấy nó nhưng tiếng khóc của nó làm tôi thấy khó chịu. Mỗi khi trong người khó chịu thì lớp ánh sáng bao quanh tôi lại chuyển sang một màu đen tối, nhầy nhụa khiến tôi sợ hãi. Tôi cố gắng trấn tĩnh tâm hồn và nghĩ đến hai đứa con trai thì thấy mình đang đứng ngay bên cạnh chúng. Hai đứa đang bàn việc chôn cất cho tôi. Thằng Michael phàn nàn về việc tôi đã không chịu mua bảo hiểm nhân thọ… Cả hai chỉ nghĩ đến số tiền mà chúng sẽ phải chi ra hơn là nhớ thương đến mẹ của chúng. Tôi không hiểu tại sao tôi lại có thể đọc rõ tư tưởng của các con tôi như vậy. Càng đứng đó tôi càng bực bội vì hai đứa cứ cãi nhau mãi về việc chôn cất và việc phân chia gia tài nên tôi lại bỏ đi. Tôi không biết sẽ đi đâu. Tôi chẳng có thân nhân hay bạn bè nào cả. Ðến lúc đó tôi mới bắt đầu nghĩ lại cuộc đời của mình. Hình như tôi đã sống một cách ích kỷ, không giao thiệp với ai và cũng không có ai là bạn thân thiết. Cả một quá khứ bỗng hiện ra trước mắt tôi như người đang xem phim chiếu bóng. Tôi thấy rất rõ những quyết định của mình, những lỗi lầm mà tôi đã tạo ra. Những việc mà tôi nghĩ là tầm thường, không đáng kể đều hiện ra rõ rệt và phản ảnh tâm trạng của tôi khi đó; vì sao tôi đã hành động như vậy; tại sao tôi lại làm việc đó... Hơn bao giờ hết tôi thấy mọi sự việc một cách khách quan vô tư chứ không chủ quan như trước. Tôi không hiểu tại sao mình lại có thể bình tĩnh nhận xét như thế được. Tôi bắt đầu cầu nguyện và tự nhiên thấy lớp ánh sáng bao quanh bỗng sáng chói một cách lạ lùng. Tôi thầm nghĩ phải chăng tôi có thể hành động khác khi xưa khi biết rõ những nguyên nhân, hậu quả việc làm của mình. Tất cả có thể quy về một điều duy nhất: Tôi là một người quá tự hào về mình, quá hãnh diện về những giá trị viển vông, tạm bợ mà không hề biết rằng những điều đó hoàn toàn vô giá trị khi người ta từ bỏ cõi sống này. Chính vì tự hào mà tôi đã khoác lên mình những mặc cảm tự tôn, coi thường người khác, bất chấp dư luận và nghĩ rằng tôi luôn luôn có lý trong mọi công việc. Hậu quả là tôi có một đời sống khô khan, không bạn bè thân thiết, ai ai cũng muốn xa lánh tôi, ngay cả những đứa con của tôi nữa. Phải chăng tôi có thể chuộc lại những điều đã làm? Chưa bao giờ tôi lại có ý nghĩ lạ lùng như vậy. Lần đầu tiên tôi hối hận một cách chân thành và tự nhiên tôi lên tiếng cầu nguyện. Tự nhiên tai tôi bỗng ù đi, luồng ánh sáng bao quanh tôi trở nên sáng chói một cách lạ lùng, tôi thấy bình tĩnh như có một sự an ủi lớn lao nào đó vừa đến với tôi, và tôi cương quyết rằng tôi sẽ chuộc lại những lỗi lầm khi xưa. Tôi chắp tay cầu nguyện Thượng Ðế hãy cho tôi một cơ hội nữa và luồng ánh sáng chung quanh tôi tự nhiên sáng chói một cách mãnh liệt khiến tôi phải nhắm mắt lại và bất chợt tôi nghe được các âm thanh quen thuộc. Tôi thấy mình đang nằm trên giường bệnh viện... Tôi đã tỉnh lại”. Lời khai của bà Houghton đã được bác sĩ Elizabeth Kubler Ross kiểm chứng rất kỹ. Hai nhân viên trực trong bệnh viện xác nhận họ có đánh cuộc với nhau về trận bóng rổ, kết quả trận banh xảy ra đúng như lời bà Houghton đã thuật lại. Hai đứa con trai của bà Houghton cũng xác nhận họ đã cãi nhau về việc bảo hiểm và tiền chôn cất. Ðiều bất ngờ là một bác sĩ trực đánh mất chùm chìa khoá xe hơi màu đỏ từ mấy tuần trước, nhờ lời khai của bà Houghton mà ông nhớ rằng trong lúc vội vã, ông đã ném đại nó lên nóc tủ thuốc. Chiếc tủ này rất cao, gần chạm đến trần nhà, một người đứng dưới đất không thể nhìn thấy nó được nên mặc dù tìm kiếm mãi mà vẫn không ai thấy... trừ khi họ đứng trên trần nhà nhìn xuống. ĐÀO MINH DIỆU XUÂN st. COI MẮT - Sao? Con định nói gì với bố đấy? - À! À… - Hôm nay sao mày lại ấp úng với bố mãi vậy…? - Chúa nhật này bố mẹ có rảnh không ạ? - Ơ! Cái thằng này! Mày cứ làm như tao phải đi hỏi cưới cho mày vậy! - Dạ… dạ…, mà đúng vậy bố ơi! Ông Dũng giật mình nghe thằng Hoàng nói thế! Mà ông cũng mừng nữa, vì nó đã gần 30 rồi còn gì! Chỗ nào nó cũng chê, dù họ hàng giới thiệu cho nó toàn chỗ… ngon, mà nó chẳng ưng đám nào. - Vậy nhà nhỏ đó ở đâu? - Dạ, ở Hóc Môn ạ… - Gia đình nó ra sao… Vậy là Hoàng khai với bố mọi điều về Thúy và gia đình của cô. Bố mẹ cô, người ta cứ gọi là ông bà Tư, rất hiền và cũng có của ăn của để. Ông Dũng nghe vậy mừng lắm, vì dù gì sau này con trai ông cũng có chỗ mà… dựa! Hai ông bà nghĩ thôi thì để Chúa nhật này thằng Hoàng sẽ dẫn 2 ông bà về Hóc Môn thăm gia đình con Thúy xem sao. Ông bà hơi nhặng xị với nhau về món quà mà họ sẽ biếu “đàng gái”! Bà thì muốn cặp gà mái tơ! Ông cãi, nhà quê có đầy gà thì biếu gà là lãng nhách! Ông ra lệnh cho bà mua biếu cặp champagne đồ ngoại cho sang. Hơi nhăn nhó một chút nhưng bà cũng chiều ông, làm thằng Hoàng mừng ra mặt, cứ như đám cưới tới nơi rồi! … Chà, cái nhà đẹp ghê. Ông Dũng nghĩ thế khi đứng trước căn nhà lộng lẫy. Giá nhà này mà ở thành phố thì biết bao nhiêu là tiền! Thúy thấy bố mẹ Hoàng đến, liền báo cho ông bà Tư. Tuy cổng đã rộng mở, nhưng ông bà cũng thân chinh ra tận nơi để đón khách vào. Ông Dũng trịnh trọng cầm cặp rượu bọc giấy kính đỏ, định tự tay mình trao cho ông thông gia tương lai, cho rõ sự tôn trọng của gia đình ông với bố mẹ Thúy… - Mời ông bà vào tệ xá ạ! Ông Tư thân ái lên tiếng. - Vâng ạ! Chẳng hiểu sao, ông Dũng giật nẩy người rồi ông đánh rơi cặp rượu xuống lối đi lát đá, bể tan tành! Rồi ông bà Tư cũng kịp nhận ra phía bên kia, nhanh như ký ức của ông Dũng về chuyện ngày xưa. Có gì đâu: Hồi xưa, ông Dũng và ông Tư là hàng xóm. Ông Tư khá giàu có, tính tình lại rộng rãi. Vả lại, ở gần nhà nhau nên đôi bên khá thân thiết. Ông bà Tư thấy chẳng có rắc rối gì khi ông Dũng hỏi vay của mình số tiền tuy khá lớn để họ mua một căn nhà giá hời. Ông Dũng hứa sẽ trả đầy đủ tiền vay, lại còn chia phần lời nếu bán lại được căn nhà ấy! Vậy rồi, tiền đi thì dễ, mà về thì khó quá! Cho vay thì cười cười nói nói, nhưng sau đó, ông Dũng gần như biệt tích! Bà Tư dẫu có sang nhà để đòi… khéo, thì câu trả lời của bà hàng xóm tốt bụng ấy luôn là: - Thật! Tôi chẳng hề biết vụ này nữa! Có thấy ổng nói gì với tôi đâu mà chị… lèng èng! Hoặc: - À! ổng đi đâu cả tháng nay tôi không còn thấy mặt, nữa là… bà! Rồi, một hôm đẹp trời, ông bà Tư phát giác ra cái nhà khốn nạn ấy dọn đi đâu mất tiêu, đồ đạc trong căn nhà thuê mướn ấy chẳng còn cái gì có giá trị. Chính ông bà Tư vì chán ngán cái sự đời mà phiêu bạt đi nơi khác sinh sống, sau bao tháng ngày cố công tìm chim đã xa bay. Mà có tìm thấy cánh chim xưa, thì chẳng có dù chỉ là tờ giấy lộn làm bằng chứng cho cái sự cả tin của mình… Vậy mà, bữa nay, “bọn nó” lại vác cái xác tới coi mắt con gái mình… LAM TRẦN 03.4.2015 ĐỪNG Ỷ LẠI VÀO NGƯỜI KHÁC Sái Mạo muốn giết Lưu Bị nên mở tiệc mời các quan ở Tương Dương đến dự để thừa dịp giết. Lưu Biểu bịnh nên nhờ Lưu Bị tiếp khách. Lưu Bị nghi ngờ nên đem việc nói lỡ lời ra với Quan Công, Trương Phi và Triệu Vân. Triệu Vân là vị tướng nổi danh thời bấy giờ đem ba trăm quân theo bảo vệ Lưu Bị. Sái Mạo cho hai trăm quân phục trong thành chực giết Lưu Bị và cho quân vây kín ba cửa thành chỉ còn cửa Tây có suối Đàn Khê chắn ngang khó có thể vượt được. Thấy có Triệu Vân theo bảo vệ Lưu Bị, Mạo đặt một tiệc bên ngoài để đãi các quan võ và mời Triệu Vân ra dự. Vân không chịu dự, Mạo khẩn khoản mời, Lưu Bị ơ hờ bảo Triệu Vân ra ngoài dự. Y Tịch mời rượu tới Lưu Bị, đưa mắt nhìn và nói khẽ: “Xin ông thay áo!”. Lưu Bị hiểu ý có việc gì đó bèn đi ra nhà tiêu, Y Tịch mời vội cho giáp vòng rồi ra nhà tiêu báo là Sái Mạo định giết ông, ba cửa thành đã vây kín chỉ còn cửa Tây thôi. Lưu Bị vội vàng lên ngựa nhắm cửa Tây chạy miết. Nghe người ngựa xôn xao, Triệu Vân vào xem không thấy Lưu Bị, hỏi và đem ba trăm quân rượt theo. Lưu Bị chạy tới suối Đàn Khê, thấy Sái Mạo đuổi phía sau, ông quất ngựa xuống suối luôn, ngựa quỵ hai chưn trước. Lưu Bị giơ roi hô lớn: “Đích Lư! Đích Lư! Nay mi hại ta rồi!”. Con ngựa rún mình nhảy vọt qua khỏi suối. Sái Mạo rượt tới nơi, kêu Lưu Bị trở lại và sửa soạn cung tên chực bắn, Lưu Bị vội chạy đi. Lúc nầy Triệu Vân mới đuổi tới nơi. Hỏi thì Sái Mạo nói không biết, y đem quân trở về. Triệu Vân tìm kiếm khắp nơi không thấy Lưu Bị, định đem quân trở về tìm hỏi Sái Mạo nhưng lại nghĩ Lưu Huyền Đức đã chạy rồi hẳn không có trong thành mà hỏi vô ích, có khi bị phục binh đánh úp thì phiền nên trở về. Triệu Vân đi theo bảo vệ cho Lưu Bị nhưng bị kế lừa mà không bảo vệ được. Do đó, khi làm bất cứ việc gì, ta phải tự lực là chính, người ngoài giúp được thì tốt, không thì thôi cớ không nên ỷ y mà mang hại. Khánh Hội - Quận 4 Saigòn ngày 14-9-2017 PHẠM HIẾU NGHĨA 
QUY LUẬT CUỘC ĐỜI Hàng ngày, chúng ta đều bận rộn với học hành, công việc mà quên mất rằng cuộc sống vẫn đang trôi qua ngoài kia, với những quy luật khắc nghiệt của nó. Sáu thời điểm sau là lúc bạn hiểu thấu những quy luật này! 1. Khi gặp hoạn nạn Ngày thường, xung quanh ta là biết bao nhiêu anh em, bạn bè, ai cũng cười cười nói nói, thân thiết như chung một nhà. Đến khi ta gặp chuyện không may, có người nhiệt tình giúp đỡ, có người khoanh tay đứng nhìn, nhưng cũng không thiếu kẻ mượn gió bẻ măng. Bởi vậy, chỉ trong hoạn nạn, ta mới phân biệt được lòng người ngay giả, biết được ai là người quân tử, ai là kẻ tiểu nhân. Có như vậy, ta mới hiểu, thế nào là “chọn bạn mà chơi”. 2. Khi lâm bệnh nặng Chỉ khi nào ốm đau liệt giường, ta mới thấm thía hết tầm quan trọng của sức khỏe. Sức khỏe là tài sản quý giá nhất của con người, những thứ khác đều chỉ đáng xếp sau. Nếu không có sức khỏe thì giàu sang, phú quý cũng đều là vô nghĩa. Chính vì thế, chỉ khi thoát cơn bạo bệnh, con người mới học được cách trân trọng sức khỏe, cũng như coi nhẹ của cải vật chất - những thứ mà ngày thường ta vẫn điên cuồng theo đuổi. 3. Khi bị mất chức quyền Khi ta ở đỉnh cao danh vọng, chức trọng quyền cao thì luôn được săn đón bởi biết bao nhiêu người. Nhưng một khi quyền lực đã không còn trong tay thì cục diện hoàn toàn thay đổi. Những kẻ xu nịnh trước kia, nay nhìn thấy ta cũng coi như không quen biết. Những người tưởng chừng như anh em thân thiết bỗng cũng hóa xa lạ, lạnh lùng. Vì thế, dù có được công danh, bạn cũng đừng nên vội đắc ý trước những lời ngợi ca, tâng bốc. Hãy học cách sống khiêm nhường để không bị sự tự cao che mờ mắt, khiến ta trở nên ích kỷ và thiển cận. 4. Khi đã về hưu Nhiều người sau khi về hưu mới có thời gian ngồi ngẫm nghĩ lại cuộc đời mình. Tham gia công tác nhiều năm, vì ham chức ham quyền mà cấp trên chèn ép cấp dưới, vì muốn thăng quan tiến chức mà đồng nghiệp đấu đá lẫn nhau. Thế nhưng, những thứ đạt được cũng chỉ là vật ngoài thân, người mất đi rồi cũng chẳng mang theo được. Dù là lãnh đạo hay nhân viên, cấp trên hay cấp dưới, đến cuối cùng chẳng phải cũng đều về hưu sao? Sớm biết chẳng có gì khác nhau thì trước đây hà tất phải tranh đấu? Hãy làm tốt việc của mình, đối xử chân thành với người khác, đó mới là việc nên làm. 5. Khi rơi vào cảnh ngục tù Con người có thể ngộ ra điều gì khi bị giam giữ trong bốn bức tường nhà ngục? Đó chính là “ác giả ác báo”. Luật pháp không phải trò đùa, người làm việc xấu sẽ phải đền tội, chỉ là quả báo đến sớm hay muộn mà thôi. Nếu một người không chịu tu thân dưỡng tính, chỉ chuyên hãm hại người khác để tư lợi cá nhân thì sẽ có ngày chịu sự trừng phạt. Giam giữ - hình phạt tưởng chừng như nhẹ nhàng nhất cũng chính là cách tước đoạt đi thứ quý giá nhất của con người, đó là sự tự do. 6. Khi sắp trút hơi thở cuối cùng Trớ trêu thay, lâm chung là lúc con người trở nên thông suốt nhất. Cuộc đời này quá ngắn mà cũng quá dài. Mọi ân oán tình thù đều chỉ như mây khói, ta hà tất phải cố chấp với chúng mà không học cách buông bỏ? Khi đã hiểu được đạo lý ấy cũng là lúc con người có thể nhắm mắt xuôi tay, ra đi thanh thản. 
Kim Sơn st.
Ngày Xuân được lì xì bằng sách NHỮNG ĐIỀU KỲ DIỆU CỦA LỘ ĐỨC I  Của nhiều tác giả Công Giáo (Pháp), bản dịch của Lm. Ignatio Hồ Văn Xuân.
Gồm 150 câu chuyện về phép lạ rất cảm động, kể lại biết bao ơn lành Chúa đã tuôn đổ xuống trên con cái mình. Để năm 2018 sẽ là kỷ niệm 160 năm Đức Mẹ hiện ra tại Lộ Đức (1858 - 11.2.2018). Đây là một công trình độc đáo của một nhóm các nhà văn Công giáo bên Pháp (NXB Fleurus - Mame, Paris, 2008), cho phép in thành 2 tập. Tập I do NXB Tôn Giáo in, khổ 16x19cm phát hành quý IV/2017 dày 512 trang với rất nhiều hình ảnh, được bày bán tại các nhà sách Công Giáo.  NHỮNG TRIẾT GIA THIÊN CHÚA GIÁO
THẾ KỶ HAI MƯƠI Lm. Jos. Nguyễn Hữu Triết chủ nhiệm CLB đã lì xì Tất Niên cho các thành viên tham dự mỗi người một cuốn do tác giả Phan Quang Định biên dịch và tổng hợp. Sách được NXB Hồng Đức in khổ 16x24cm, phát hành quý I/2014. Cuốn này dày 658 trang xếp tên tác giả theo thứ tự ABC… nên rất thuận tiện cho những người cần nghiên cứu. Đặc biệt từ trang 615-649 nói về “Những nhà tư tưởng Thiên Chúa Giáo xuất sắc của Việt Nam”: Lm. Thiên Phong Bửu Dưỡng, Lm. Giáo sư Đaminh Kim Đỉnh, Lm. Đaminh Trần Thái Đỉnh, Lm. Phaolô Cao Văn Luận, Đức Ông Gioan Maria Trần Văn Hiến Minh, Lm. Lê Tôn Nghiêm.  100 lẻ 1 bài thơ tình
Tác giả Lê Nguyên thành viên CLB Sách Xưa & Nay. Do Hội Nhà Văn xuất bản. Khổ 15.5x23.5cm, phát hành quý I/2018 dày 144 trang với hơn 101 bài thơ tình. Trong số 142 của CLB đã đăng 2 bài: Sau ngày Tết & Chiếc bánh chưng ngon nhất. KỶ YẾU 60 NĂM THÀNH LẬP GIÁO XỨ PHÁT DIỆM (1955-2015) & 50 NĂM XÂY DỰNG THÁNH ĐƯỜNG(1967-2017) Do Nxb. Tôn Giáo ấn hành quý IV/2017. Khổ 20x27cm. Sách dày 220 trang in màu rất đẹp nói về sự hình thành và phát triển của Giáo xứ Phát Diệm - Phú Nhuận. Sách tặng không bán. HÀ MẠNH ĐOÀN 
Phụ Bản IV BÊN KIA ĐỒI VẪN XANH - Đây phòng của anh đây, điện nước đầy đủ nha, có chi cần thì cứ gọi tui hỉ. - Dạ dạ, cảm ơn anh, như vầy cũng tạm được rồi. - Ở khu này phòng ốc tầm tầm vầy thôi hà, giá thuê chừng đó lấy đâu đầu tư cho nhiều. - Dạ tôi biết mà, cảm ơn anh nhiều nha. Ông chủ nhà trọ còn nấn ná vài giây mới quay bước, Hữu Thân thả rơi cái túi xách trên nền nhà làm sủi lên một lớp bụi mỏng. Đưa mắt bao quát ngôi nhà, chỉ bốn bức tường không sơn phết, loang lổ những vệt nước ố, mái tôn có vài chỗ cho tia sáng lọt qua, chắc chắn mùa mưa phải vài cái nồi chậu hứng nước rồi, hai khung cửa sổ đủ cho gió lùa trong không gian vài chục mét vuông. Một phạm vi nhỏ cho sinh hoạt thông thường, đằng sau tấm màn đã cũ với những hình hoa loằng nhoằng là một chiếc giường nhỏ cho một người nằm, bên cạnh là một chiếc tủ gỗ, thế cũng đã là quá tốt quá tốt so với những ngày qua rồi. Hữu Thân mở cái túi xách lấy ra một chiếc áo ka ki màu xanh đậm đã khá cũ, cầm chiếc áo phẩy mạnh trên chiếc chiếu trải ở cái giường, thoang thoảng những hạt bụi tung vào không trung. Xong, anh máng chiếc áo lên một cái đinh trên tường, mở chiếc tủ gỗ, có một cái gối, cơn mỏi mệt đã được xả giãn bằng một giấc ngủ đến nhanh. - Anh có biết đâu cần người lao động chỉ giùm tôi. - Anh định làm gì? - Lao động phổ thông thôi anh à, tôi bằng cấp ngành nghề không có, có việc chi kiếm sống qua ngày là được rồi. - Vậy á, vậy anh ra chỗ khu chợ đầu mối đi, ở đó thì không thiếu việc đâu. Chỉ sợ không có sức. - Thế thì quá tốt rồi. Mai tôi đi luôn ra đấy xem. - Coi anh cũng không khỏe mạnh gì lắm, làm gì cũng liệu sức nghen. - Dạ tôi biết mà. Sau cuộc nói chuyện với người chủ nhà trọ, Hữu Thân thấy phấn chấn lên một chút. Tia hy vọng đã rõ ràng phía trước, một sự khởi đầu tạm gọi là suôn sẻ. Khu chợ đầu mối la liệt các chủng loại cây con củ quả. Tiếng hô hào khuân vác lên vai xuống vựa ồn ã ngay từ nửa khuya. Nó như một thành phố không ngủ, tất tất bật bật xe lớn xe nhỏ xe đẩy xe kéo, những tiếng hò hự kêu la thúc giục tạo thành một loại hỗn âm náo động cả một vùng. Trong ánh đèn vàng chập chờn loang loáng những dáng hình chuyển động với rất nhiều hình thế cứ như một bộ phim ma hành động kỳ bí vậy. Đứng quan sát một lúc lâu, Hữu Thân vẫn chùng chình chưa dám bước tới một điểm chuyển hàng nào. Bởi cảm giác những cái bao to phồng những cái cần xế nặng chịch những cái thùng cac-ton to đùng kia sẽ đè anh bẹp dúm. Tự lượng sức mình Hữu Thân không dám đánh cược sức khỏe nhất lại là lúc này. Một chiếc xe tải đang lùi đuôi vào một khoảng trống như đã dành sẵn, một tốp phụ nữ ùa ra khi tài xế nhảy xuống mở cửa sau xe. Đó là một xe vận chuyển trái cây đóng trong từng chiếc thùng vừa gọn. Hữu Thân vừa dợm vài bước chân về hướng cái xe ấy bất chợt anh khựng lại, một chút cẩn trọng cộng một thức giác vừa bật ra trong đầu. Anh đưa mắt nhìn quanh như tìm kiếm, nhưng trong một khung cảnh nhộn nhã ầm ào này thì đâu là điều anh cần tìm? Hữu Thân rảo bước len qua những người và hàng hóa, ánh mắt không ngừng lia ngang quét dọc. Hình như kia, có vẻ là nơi anh đang tìm đến. Một người đàn ông có hàm râu rậm, gương mặt hiện rõ qua quai hàm rộng vuông và ánh mắt khá sắc, một phong thái thủ lĩnh và quyền lực. Ông ta ngồi dựa choãi chân trên một cái ghế xếp, mắt nhìn bao quát hầu hết những hoạt động của khu chợ. Hữu Thân dến gần bên cất tiếng chào: - Chào anh ạ. Người đàn ông khẽ nhướng mắt lên nhìn thoáng chút ngạc nhiên. Và một câu hỏi lành lạnh: - Có việc gì? - Dạ, em muốn hỏi anh em muốn tìm việc làm ở đây có phải xin phép ai không ạ? Cái nhìn lần này chăm chú hơn, xét nét hơn, đúng như Hữu Thân đã dự đoán, có một thứ quyền lực và trật tự ngầm nơi đây. Thứ trải nghiệm này không bỗng dưng mà anh có. Cánh tay trần có hình xăm một con chim lớn quài ra phía sau đẩy một cái ghế rồi hất hàm. Hữu Thân ngồi xuống biết mình đã hỏi đúng chỗ. - Ở đâu tới? - Dạ em… em ở xa… - Xa là đâu? Giọng nói lạnh và hàm chứa thêm một phần đe dọa qua chất giọng hơi gằn. Hữu Thân nhìn xuống đất ấp úng: - Dạ em… dạ em… ở ngoài Bắc ạ. Ánh mắt sắc cạnh ấy như đọc được một cái gì đằng sau câu trả lời lúng túng và thái độ như lo lắng của Hữu Thân. - Làm được gì? Câu hỏi bớt phần gắt làm Hữu Thân vội vã nhìn lên đầy hy vọng. - Dạ em làm gì cũng được ạ. Ánh mắt quét qua Hữu Thân lần nữa như để ước lượng đo đắn, rồi đảo một vòng những hoạt động đang diễn ra, đoạn người đàn ông hất hàm về một phía. Hữu Thân nhìn theo, đó là khu vực hải sản, người ta đang chuyển những cái thùng két nhựa bằng hai cách bê hoặc khênh. Hữu Thân mừng quá vội lập bập: - Dạ em cảm ơn anh. - Mới làm thì một ngày đóng phí hai chục ngàn. - Dạ dạ em biết rồi ạ. Hữu Thân vội cúi đầu chào rồi nhớm người lao tới vài bước lại chợt dừng lại: - Dạ… em có thể gọi anh thế nào ạ? - Ba Lục. - Dạ dạ, em cảm ơn anh Ba Lục. Ánh mắt người đàn ông đang nắm một cán cân nhìn theo dáng chạy lấp xấp với một vẻ khó hiểu, cặp chân mày rậm nhiu nhíu. Hữu Thân đến bên chiếc xe tải tần ngần một chút, thấy những người đàn ông khác chỉ ghé vai vào và thùng hàng đặt lên đặt lên, Thân bặm nhẹ môi rồi cũng ghé vai vào, một sức nặng bất thần đè lên khiến anh hơi loạng choạng, nước đá lạnh chảy xuống người khiến anh bật run lên, nhưng ngay lập tức rùn chân lấy sức gồng vai và bước đi đến nơi hạ xuống. Hai lần rồi ba lần rồi… khi chiếc xe tải đã trống trơn, những người bốc vác tỏa ra tìm chỗ nghỉ. Hữu Thân không nén được hơi thở dồn dập, bây giờ thì cơ thể anh đã nóng ran vì mệt, dòng nước đá lạnh chỉ khiến làn da buốt trong chốc lát, và nó đã nhanh chóng tan đi khi những giọt mồ hôi túa ra. Anh cũng vật xuống một chỗ ngồi dựa vào một cái cần xế, cố điều hòa lại nhịp thở. Ít giây sau, tính đàn hồi cân bằng trạng thái đã giúp anh bớt dần cơn mệt. Bỗng một chai nước uống dở chìa về phía anh, Hữu Thân nhìn trực lên, một người đàn ông với vẻ gân guốc đen sạm đang hướng về anh cái hất hàm với chai nước trong tay. Thân đón lấy thốt tiếng “cảm ơn” rồi ngửa cổ dốc một hơi, sự tỉnh táo đã trở lại sau ngụm nước. Nhìn sang người bên cạnh, Thân làm quen: - Anh làm ở đây lâu chưa? - Cũng lâu lâu rồi. - Công việc nhiều không anh? - Cũng đều đều. Ánh mắt người đàn ông sạm sạm ấy nhìn mông lung, vẻ như không mặn chuyện, Hữu Thân cũng ngại không hỏi gì thêm. Và chợt người ấy bật dậy lao đến một cái xe tải vừa dừng lại, vô thức Thân bật lao theo. Đó là xe trái cây, cái lưng của Hữu Thân lại khom ròng dưới những chiếc thùng giấy cả giỏ tre. Công việc cứ kéo nhau theo cho đến lúc trời tảng sáng. Những người khuân vác giờ mới tạm rỗi tay, họ vội vã nạp những ly nước những ổ bánh mì hoặc những gói xôi. Chưa bao giờ Thân thấy mình bị đói và mệt đến rã người như vậy, anh cũng hối hả nạp cho mình những nhiên liệu cần thiết. Giây lát, có một người cầm một xấp tiền đi phát cho những người khuân vác đang ngồi tụm lại một chỗ. Đến lượt Thân, ông ta khựng lại một chút nhìn mặt và hỏi: - Mới làm à? - Dạ, em mới làm bữa nay. Không nói gì thêm, ông ta đưa cho Thân một số tiền, cũng như những người kia, Thân cầm, gật đầu cảm ơn mà không hỏi đó là bao nhiêu. Ít phút sau, mọi người tản mác về các ngả, Thân cũng hướng về căn nhà trọ của mình. Tắm gội xong, Thân ngả dài người trên chiếc giường, cảm giác giãn nở đến từng tế bào. Chợt nhớ, Thân bật dậy, lấy số tiền ra đếm, một nét giãn nhẹ trên gương mặt, và cất số tiền xong Thân lại nằm xuống. Một giấc ngủ sâu nhanh chóng ập đến. Lật bật thời gian đã mấy tháng trôi qua, cuộc sống của Hữu Thân đã ổn định với một thời gian biểu gần như bất biến. Khoảng 10g đêm là ra khỏi nhà, đến cái nơi chập choạng ánh đèn chập choạng bóng người, hối hả tất bật giữa những chuyến xe đi và đến. Cơ thể đã thích ứng nên cảm giác đau nhức đã không còn, những cơn đói mệt giữa chừng được nhanh chóng giải quyết bằng những thức ăn thức uống liền kề. Để rồi khoảng 5,6g sáng cầm một nắm tiền sau khi đóng suất, nay đã dầy hơn trước, trở về ngụp lặn trong làn nước, một bữa ăn cấp tốc và chiếc giường gần như chưa vắt mùng lên bao giờ. Cho đến khoảng 3, 4g chiều, vươn vai ngồi dậy, một vài việc vặt cá nhân xong, tà tà ra đầu ngõ ghé quán cà phê, hoặc đôi ba câu chuyện vu vơ với ông chủ nhà, với vài người cùng khu trọ, sâm sẩm tối lo cho cái dạ dày cẩn thận, và lại bắt đầu một vòng quay kế tiếp. Dường như cái quy trình gần như không thay đổi ấy nhưng lại có một tác dụng khá lớn trong sự thay đổi tâm thế và thể trạng của anh. Một chút gì như lắng dịu, như nhẹ nhõm hơn trong tư tưởng, cộng với cơ thể đã bớt xanh xao gày guộc khiến ánh nhìn trong mắt Hữu Thân giờ như vững hơn sáng hơn lên tí chút. Một kiện hàng nặng hơn thường lệ và có vẻ như cũng bị đặt mạnh tay hơn thường lệ khiến Hữu Thân loạng choạng, cố sức để giữ kiện hàng và bước đi, nhưng chỉ một hai bước anh ngã sụm xuống, kiện hàng rơi đánh uỵch vỡ ra tung tóe, đó là mặt hàng nho ngoại nhập. Còn đang thất thần vì cũ ngã và làm vỡ hàng, Thân cố gượng người lên thì bị ngay một cú đạp mạnh cộng với lời chửi mắng: - Đ.M mày làm ăn kiểu gì vậy hả? Đổ cả một kiện nho của tao… Kèm theo một cú đá bồi nữa là một hồi quát tháo, Hữu Thân vừa đau vừa ù tai miệng lắp bắp: - Tôi xin lỗi… xin lỗi… - Xin lỗi cái mẹ gì, đền ngay cho tao… Cổ áo Thân bị lôi ngược lên, và một cú đấm nữa vào ngay bên má… Rộ lên những thanh âm hỗn độn cùng một đám người xông đến giằng Thân ra khỏi bàn tay nọ. - Ai cho mày đánh người vậy hả? Kiện hàng gần cả tạ nện lên vai con người ta vậy thì ai mà chịu nổi chớ… còn ra tay ức hiếp nữa… mày đừng ỷ giàu mà muốn xử sao thì xử nghe… đánh chết mẹ nó đi cho chừa cái thói lớn lối… đ.m… đổ thì đền chứ làm sao lại đánh người ta chớ… - Dừng tay lại hết coi. Tiếng quát đầy uy lực khiến đám đông bớt hẳn tiếng la hét, tuy vẫn còn vài câu tức tối nhưng vòng người dãn bớt ra nhường chỗ cho người vừa quát. Đó là ông Ba Lục, đại ca của cái xóm chợ đầu mối này. Gã chủ hàng ngỡ như mình vừa có thêm đồng minh, vội giơ tay xỉa xói: - Đó anh coi, kiện hàng cả mấy chục triệu của tui giờ ra bã kia… ai chịu hả? - Anh từ từ nghe tui nói. Làm rơi vỡ hàng thì phải đền là đúng rồi, nhưng anh không được đối xử với người ta như vậy. Người ta cũng đi làm ăn công, chứ không phải ăn xin hay ở đợ gì mà anh ra tay đánh người như thế. Anh xin lỗi người ta đi. - Cái gì? Xin lỗi á? Chuyện ngược đời dậy cha. Nó phải xin lỗi phải đền tiền cho tui, chứ tui việc gì phải xin lỗi nó. - Anh xâm phạm thân thể gây thương tích, xúc phạm nhân phẩm người ta thì anh phải xin lỗi, chuyện đền bồi tính sau. Sao? có chịu xin lỗi không? - Không. Không bao giờ. Phu khuân vác mà bày đặt làm dóc hả. Không đền tao đi kiện ở tù cho biết mặt. - Chưa biết ai kiện ai mà cũng chưa biết ai đi tù à nha. Hữu Thân đã trấn tĩnh lại, anh rẽ mấy người bạn đi tới trước mặt người chủ hàng kia, giọng khẩn nài: - Tôi xin lỗi anh, cũng vì nó nặng quá tôi không gượng kịp, anh thông cảm, tôi sẽ… - Sẽ sao? Mày làm thúi đời cũng không đủ tiền mà đền đâu. Giờ mày tính sao hả? Thân chưa kịp lên tiếng thì ông Ba Lục gạt anh ra hất hàm: - Cũng có thể nó làm thúi đời không đủ tiền đền anh thiệt, nhưng tui tính tiền bồi thường sức khỏe và nhân phẩm mà anh phải trả cũng không ít đâu nha. - Nè nè, đừng có hùa nhau mà chơi luật rừng nha. Tao không phải loại dễ ăn hiếp đâu à. - Được, vậy Hữu Thân, đi khám sức khỏe lấy giấy chứng thương đi, anh em đây làm chứng cho, kiện tới nơi xem sao. Gã chủ hàng nghe nói vậy thì tỏ ra nao núng, ngẫm nghĩ một chút, biết mình còn phải đi lại hàng hóa lâu dài ở cái chốn này, nhưng gã vẫn nói cứng, hy vọng tranh phần phải về mình: - Thích thì chiều. Xem tụi mày ngon tới đâu. Hữu Thân nhăn nhó: - Thôi mỗi người nhịn nhau một tiếng đi mà. - Nhịn cái gì mà nhịn, nhịn cho nó làm tới hả? Những tiếng la ó lại rộ lên. Hữu Thân nhìn quanh như van lơn: - Thôi nhịn nhau một tiếng đi mà. - Không được, làm cho ra chuyện, người ta có cái xương sống với đôi vai để kiếm cơm, tống hàng cho cố dô để đè người ta còn nói gì nữa, bóc lột sức lao động dã man dậy làm sao chịu được. Đám đông lại nhốn nháo những tiếng kêu la lộn xộn, gã chủ hàng xem thấy tình hình căng thẳng thì lộ rõ vẻ sợ hãi, Hữu Thân bất lực ôm đầu ngồi sụm xuống bật khóc: - Thôi, nhịn nhau một tiếng đi mà, tôi xin mọi người đấy… Giọt nước mắt đàn ông đầy ẩn ức khi rơi ra đôi khi lại gây được ấn tượng mạnh, tiếng la ó bớt dần, ông Ba Lục khựng lại ít giây nhìn Hữu Thân rồi nhìn qua gã chủ hàng. Một chút suy nghĩ rồi ông đằng hắng: - Thôi, giờ tui tính vầy… (những ánh mắt hy vọng hướng về ông), giá kiện hàng của anh là bao nhiêu? - 50 triệu. - Muốn ăn cướp hả? - Anh có thiện chí giải quyết vấn đề không vậy? - Thì thì… 40 triệu. - Nói cho gọn nha. Tui tính vốn của anh chỉ chừng 30, nhưng anh phải trả chi phí khám chữa bệnh và bồi thường nhân phẩm cho nạn nhân là 15 triệu. Còn 15 triệu chúng tôi trả lại anh. - Cái gì? Tính kiểu gì trên đầu người ta dậy mấy cha. - Chịu thì chi tiền ngay đây, không chịu thì cứ việc đi thưa kiện. Chấm hết. Thôi đi làm đi. Mấy xe hàng kia đang réo kìa. Ông Ba Lục hạ một câu chốt rồi phẩy tay xua đám người đang túm tụm. Đám đông nhanh chóng tản ra. Hữu Thân chần chừ hết nhìn ông Ba Lục rồi lại nhìn gã chủ hàng. Ý nghĩ hiện tại là trong túi không có đủ 15 triệu để trả nếu bên kia chịu đồng ý. Sao ông Ba lại nói là chúng tôi trả ngay, hay là… Cuối cùng thì cũng phải có một cái tặc lưỡi: - Thôi được rồi, coi như tui xui xẻo ngày nay. Đưa tiền đây. Ông Ba Lục quay lưng bước đi không quên gẩy ngón tay. Gã chủ hàng trước khi bước theo ông Ba còn lườm lại Thân một cái sắc: - Từ giờ mày đừng đến xe hàng tao nghe mạy. Hữu Thân đứng sựng tại chỗ, đầy hoang mang. Một lát sau ông Ba Lục quay trở lại nói với anh: - Chú mày về nghỉ đi, chuyện gì để đó đã. - Dạ… em… - Tao biểu về thì về đi. Ăn uống rồi nghỉ ngơi cho lại sức đã, có rêm rẩm chỗ nào thì đi bác sĩ nghe chưa? - Dạ, em cảm ơn anh. Hữu Thân quay về nhà trọ, tắm rửa sơ rồi lên giường nằm, cảm giác mệt và đau bây giờ mới thấm. Nhưng nhắm mắt một lúc vẫn không ngủ được bởi con số 15 triệu cứ ong ong trong đầu. Nhẩm số tiền tích cóp bấy lâu cũng chỉ non nửa, lấy tiền đâu mà trả anh Ba đây? Mà sao anh Ba không nói gì khi đưa tiền cho gã kia nhỉ? Có lẽ ảnh có giải pháp gì đó, nếu ảnh cho mình trả dần thì cũng đỡ. Thôi để hỏi anh sau vậy, nghĩ thế cũng bớt lo âu nên giây lát anh thiếp đi vào một giấc sâu. Tiếng gõ cửa cồng cộc cồng cộc khiến Thân tỉnh giấc: - Anh Thân anh Thân mở cửa anh em tới thăm nè… Quáng quàng quơ vội đôi dép Thân lao ra mở cửa. Những người anh em cùng bốc xếp lao xao thăm hỏi, Hữu Thân vui và lúng túng vì không đủ chỗ ngồi cho khách. Ít trái cây và bánh sữa là món quà đi thăm bệnh. Người bước vào sau cùng khiến anh bất ngờ: - A anh Ba, mời anh Ba ngồi đây ạ. Hữu Thân luýnh quýnh xô cái gối sát vào tường chừa ra một chỗ trống. Ông Ba Lục cười: - Ngồi đâu cũng được mà, hổng có kê dép ngồi đất cũng sao đâu. Sao rồi, còn đau nhiều không? - Dạ cũng còn rêm rêm chút xíu thôi anh. - Rêm gì, nhức luôn ấy chứ, mẹ nó cả kiện hàng nó nện vậy xương sống nào chịu cho nổi. Có gì phải lo đi bác sĩ đi nha. - Dạ, chắc không sao đâu anh, chừng vài ba ngày là hết mà. - Ừ không sao thì cũng tốt, nhưng mà đừng có chủ quan nghe, công việc của ta nặng nhọc, cần sức khỏe bảo đảm, đừng có vội cố mà khổ hơn. - Dạ, anh yên tâm, em cũng phải liệu sức mình ạ. À, anh cho em hỏi… - Chuyện gì? Tiền bồi thường đó hả? - Dạ, anh giúp em vậy em mang ơn anh lắm, nhưng hiện giờ em chưa đủ tiền… - Được rồi, anh nói cho chú nghe nè, số tiền đó anh chịu cho chú một nửa, còn một nửa thì chú trả dần hàng ngày cho anh. - Vậy ạ… ôi em mừng quá… em cảm ơn anh nhiều ạ. - Anh Ba đây không phải kiểu đại ca giang hồ như họ, tiền hàng ngày đóng cho ảnh cũng như một kiểu bảo hiểm vậy, có chuyện gì anh lo liệu cho tụi mình đôi ba phần, nên anh em ở chợ này cũng yên tâm lắm. - Ôi phước đức quá em mới được gặp anh. - Nói tầm phào làm chi. Bữa đầu tiên anh thấy chú mày đến hỏi xin việc là anh biết chú mày cũng biết chuyện, nhảy đại vào làm thì cũng có đứa nó lôi đến trước mặt anh thôi. Mà anh hỏi thiệt chú mày nè, chú mày từng lãnh mấy “gáo” rồi vậy? Hữu Thân hơi ngạc nhiên vì câu hỏi đột ngột, chút bối rối tỏ rõ trên gương mặt, một người nói: - Anh đừng ngại. Cứ nói thiệt với anh Ba đi, tụi tui ở đây cũng năm trầy bảy trượt rồi túm lại đây chớ cũng hổng ngon lành hơn ai đâu. - Dạ em… em… lãnh 15 năm… - 15 năm, vậy là dính tới mạng người hả? - Dạ dạ… Hữu Thân chợt gục đầu rơi nước mắt. Điều cay cực đã cố chôn giấu những ngày tháng qua bỗng cồn lên trong dạ, nước mắt tuôn với hai bờ vai run rẩy của anh khiến mọi người lặng phắc đi. Ít giây sau ông Ba lên tiếng: - Thôi chuyện đó bữa khác nói, giờ anh em về nghỉ khuya còn đi làm chú mày cứ nghỉ ngơi vài ba bữa cho khỏe đã nghe. Mọi người lục tục đứng dậy, Hữu Thân hai tay chùi mắt tiễn anh em ra cửa. Một nỗi buồn đau cay đắng ngập lòng khiến anh vật xuống giường hai dòng nước mắt lại ứa ra ứa ra. Bỗng một cơn cuồng nộ khiến Thân đập hai tay rầm rầm xuống giường hét thành tiếng “Không không, tôi không muốn nhớ không muốn nhớ, biến mất hết đi, biến đi biến đi…” kéo cái chăn trùm kín đầu và Thân mặc cho cổ họng mình phát ra những tiếng hù hụ hù hụ… Đặt chai rượu lên bàn đánh cộp, ông Ba đưa cho Thân một cái túi: - Lấy cái dĩa đổ ra. - Dạ dạ… Hữu Thân cầm cái túi đi vào chỗ để chén bát, loay hoay ít phút anh bưng lên một dĩa lòng luộc thái sẵn với những lá rau thơm bày phía trên và một chén nước chấm cùng hai đôi đũa và hai cái chung uống rượu. Đã là ngày thứ ba nghỉ làm sau cú ngã, Thân dự định khuya nay sẽ đi làm lại. Vừa giặt xong mớ áo quần thì ông Ba đến. Có vẻ ông muốn một cuộc trò chuyện lai rai. - Hết đau chưa? - Dạ, em đỡ nhiều rồi anh, khuya nay em đi làm lại. - Ừ vậy là tốt rồi. Lâu lâu tai nạn một chút cho dày người há chú mày. Hữu Thân cười rót rượu ra hai cái chung: - Em mời anh ạ. - Dô, mừng chú mày khỏe lại. - Dạ em cảm ơn anh. - Ăn đi, lòng tao mua chỗ quen đó, không có đồ cũ đâu. Sau vài chung khề khà, ông Ba lấy giọng thân tình: - Anh hỏi chú, chú vô đó vì chuyện gì? Thân lặng đi, dù đã đoán trước ý tốt của ông Ba, nhưng vết khứa trong lòng lại rát buốt, khóe mắt hơi rơm rớm, ông Ba khẽ nạt: - Đàn ông nói chuyện gì cũng phải cứng rắn, nước mắt nước mũi… dẹp đi nghe. - Dạ… tại em… Dừng lại một lúc cho bình tĩnh, Thân nói mà như gắng hết sức tàn: - Dạ… tội giết người… - Giết ai? - Em trai… Kiệt cùng của tâm thức, Hữu Thân đổ gục xuống mặt bàn, tiếng khùng khục trong cổ họng như từng khối đá chồng lên nhau, lần này ông Ba không nạt nộ gì nữa, mà ánh mắt ngước cao ra cửa sổ, một thứ xúc cảm cuộn lên cuộn lên… mười giây… hai mươi giây… ba mươi giây… không gian trong khoảng hoàng hôn dần phủ bóng như cô đặc lại hơn. Những âm thanh sinh hoạt gia đình chung quanh văng vẳng văng vẳng, tiếng người lớn tiếng trẻ con tiếng chén bát tiếng nhạc tiếng tấu hài… trộn lẫn là một thứ không gian đặc hữu của khu trọ này. Bờ vai Hữu Thân đã gần như bất động, cả cơ thể anh gần như không còn sức sống, hơi thở dập dình dập dình theo những cơn nấc nhẹ. Ông Ba thở một hơi dài như nửa thế kỷ, những thằng đàn ông khi đã biết chết tức chết tưởi vì những lầm lỗi của mình, nhất là những lầm lỗi lớn khốc hại cả cuộc đời, mới thê thảm mới đáng thương làm sao. - Cố sát hay ngộ sát? Câu hỏi ấy không chỉ bật trên môi ông Ba lúc này, mà nó đã ong ong trong đầu Hữu Thân suốt mười mấy năm qua. Câu chuyện năm xưa đã là một vết hằn sâu, sâu đến mức không gì bôi xóa nổi, kể cả phương thuốc nhiệm màu là thời gian cũng phải bó tay. Người ta vẫn ví những cơn nóng giận như ngọn hỏa diệm sơn thiêu rụi tất cả những gì kiên cố nhất đẹp đẽ nhất. Và trong những lúc bình thường ai cũng có thể nói một cách rất khôn ngoan là phải biết kềm chế kềm chế… là phải biết kiểm soát kiểm soát… nhưng tất cả chỉ là một thứ ngôn từ lý thuyết, bản năng con người trỗi dậy mạnh nhất không lý trí nhất là khi bị bật lên cái thứ lửa ma quái này. Và người ta cũng chỉ nhận ra nó khi nhìn thấy những tàn tro đổ nát còn lại. Nhà bà Thường bữa nay đông người thế. Một cái rạp đã được dựng lên từ hôm qua với hơn chục bộ ghế bàn để bày tiệc. Có điều rạp che tuyền một màu vàng nhẹ, bên trong ngoài những bộ bàn ghế quây tròn thì không có cái sân khấu và dàn nhạc như thường thấy ở các rạp che đám cưới. Là bởi không phải là đám tân loan mà là ngày kỷ niệm lần giỗ thứ hai mươi của ông Thường. Cái mốc tròn sô hay được nhấn mạnh hơn về mặt hình thức, để người ta có một cái giật mình “thế mà đã…”. Ừ thế mà đã… kể từ cái ngày bà vừa mới sinh ra một bé trai thứ hai chưa đầy tuần tuổi. Như một cơn ác mộng, như một tiếng sét giữa trời quang, giật ngược người mẹ đang thiu thiu nằm cho con bú “anh Thường bị xe tông đang nguy kịch trong bệnh viện kìa chị ơi…”. Cho mãi về sau, đôi lúc tâm thần hơ hoảng bà Thường vẫn cảm giác choáng váng run rẩy không tin rằng đó là sự thật. Người nhà không cho bà vào bệnh viện vì sợ sản hậu và ảnh hưởng đứa bé, và bà cũng không phải mất quá nhiều thời gian để lo âu khoái khoắc về tình trạng bệnh tình của chồng, ông đã được đưa về nhà ngay hôm sau trên chiếc cáng với mảnh vải trắng trùm toàn thân. Bất tỉnh và suy sụp, đứa bé lập tức được mọi người chăm sóc bằng sữa ngoài, chỉ khi nào cơn khóc ngằn ngặt không làm cách nào khác thì nó mới được chuồi vào vòng tay thờ thẫn của người mẹ, và được hưởng cái thú mân mê nguồn sữa mẹ trong chốc lát. Có ai bảo “trói chân mà chạy hỏi chạy được không?”. Một nghìn câu trả lời là không. Nhưng mà tạo hóa kỳ diệu lắm, kiểu gì rồi cũng có cách cho người ta đi qua. Thực tế luôn yêu cầu luôn đòi hỏi các khả năng thích ứng, thực tế không cho phép người ta cứ ngồi lỳ một chỗ mà nhìn về hôm qua, không những thế, thực tế còn chìa bàn tay ân cần dắt người ta từng bước từng bước, chập choạng chập choạng, gắng gượng gắng gượng, rồi sẽ thẳng dần lên, vững dần lên, và rồi người ta lại bước tiếp cho dù sẽ đôi lúc bước chân hơ hểnh thập thõm. Ngày tháng đi qua, thôi thúc hay thù thì gì rồi cũng đi qua, bà mẹ trẻ với hai thằng con trai cứ thế rồi cũng phổng phao. Thằng anh Hữu Thân thằng em Hữu Thiết. Và đương nhiên mỗi đứa cũng một tánh một ý, Hữu Thân có vẻ chỉn chu đạo mạo bao nhiêu thì Hữu Thiết tềnh toàng bữa bãi bấy nhiêu. Phần tác động cụ thể là ở chuyện bà mẹ dành quá nhiều tình cảm cho con út, với tâm lý bù đắp cho sự thiếu vắng người cha từ khi còn trứng nước, và nữa là mẹ giờ gánh cả hai vai. Thế nên được cưng chìu ve vuốt suốt từ bé đã làm cho Hữu Thiết có sự ỷ lại, lạm dụng và mất căn bản. Còn Hữu Thân với tính cách của mình cộng thêm ý thức con trai trưởng, cậu chăm chỉ học hành và đã bước lên bục giảng. Gia đình có thêm một cô con dâu và một cháu nội mới được vài tháng. Lắm lúc nghĩ về tương lai của Hữu Thiết, bà Thường cũng lo âu nghĩ ngợi, nhưng lại vin vào “trăng đến tuổi rồi trăng cũng tròn, nó trưởng thành ra đời rồi nó cũng sẽ chín chắn thôi”. Ông anh trai Hữu Thân vốn tâm thức nhủ mình là trụ cột thay cha, cũng thường có những lời đe nẹt trách cứ. Nhưng ông em trai Hữu Thiết thì lại hay trổ ngạnh ương khó bảo, vẫn thường cự cãi nên đã khá nhiều lần anh em căng thẳng. Để rồi một bà mẹ và một bà chị dâu cũng phải đau đầu vì thường xuyên can thiệp và mềm mỏng dỗ dành. Mâm cỗ cúng đã được sắp dọn tươm tất trên bàn thờ. Bà Thường đốt ba cây nhang lim rim khấn vái. Sau lưng bà cả gia đình cậu trai cả đứng nghiêm trang thành kính. Còn cậu trai thứ vẫn mê mệt lăn dài trên giường bởi cuộc nhậu đến khuya qua. Lay gọi mãi không được, bà Thường đành bỏ ra ngoài để còn lo cúng kiến, lại sắp đến giờ khách khứa. Những nén nhang tưởng nhớ người đi xa đã dần đầy cả bát hương từ chủ lẫn khách. Nghi thức đã xong các bàn tiệc bắt đầu rôm rả, người ta nói với nhau đủ thứ chuyện trong ngoài gần xa lớn nhỏ. Trong ánh mắt bà Thường đã tan lớp sương phủ, đã lấp lánh chút ánh cười khi thấy anh em bạn bè đến chung chia cùng mình. Hữu Thân cùng vợ cũng lăng xăng chào đón tiếp rước. Cuối cùng hoàn tất một cuộc tưởng niệm và ít nhiều cũng tạo được một tâm thế an thỏa cho mọi người trong gia đình. Một chiếc chiếu trải ra giữa nhà như thường ngày. Sau bữa trưa tiệc tùng khách khứa, bên dịch vụ đã thu dọn ghế bàn rạp che, một số thức ăn còn lại giờ được hâm nóng bày cho bữa tối. Bà Thường đã khá bực bội khi cánh cửa phòng Hữu Thiết vẫn đóng im ỉm. Bà gõ mạnh cửa nói lớn: - Mày còn nằm đến bao giờ nữa hả? Là ngày khác thì tao cũng mặc mày muốn nằm đến lúc nào thì nằm… Hữu Thân cũng to tiếng: - Má mặc kệ nó đi, đồ cái thứ bất hiếu… Tiếng cô con dâu nhỏ nhẹ: - Con mời má mời anh ăn cơm. - Má ra ăn cơm đi, kệ nó. Hữu Thân giọng đầy bực dọc, và cũng đi ra chiếc chiếu dọn chân ngồi xuống. Bà Thường cũng vừa đi ra vừa thở dài lắc đầu. Bữa cơm gần như trôi qua trong im lặng. Cô con dâu sau khi dỗ cho đứa bé ngủ trong phòng thì bê một đĩa trái cây và một con dao đi ra đặt xuống bên cạnh mâm. Hữu Thân đã ăn xong nên với tay lấy con dao và quả táo rồi gọt vỏ. Lúc này cánh cửa phòng của Hữu Thiết mới hé ra, bày ra một bộ mặt khoằm khoằm nhàu nhỉ. Thiết khật khử khệnh khạng đi ra chiếc chiếu, Thân nhăn mặt: - Mày vào rửa cái mặt giùm tao cái. Nhìn khiếp quá. Hữu Thiết ngẩng lên nhìn anh trai với cặp mắt đỏ vằn gườm gườm: - Tao không mượn mày nhiều chuyện nha. Kệ mẹ tao. Hữu Thân đang chìa miếng táo đã gọt về phía mẹ mình: - Má ăn táo má, đúng là cái đồ mất dạy mà. Hữu Thiết nhổm dậy và nhanh đến không ai ngờ lao vào anh trai. Hữu Thân theo phản xạ tự nhiên giơ tay lên đỡ, chỉ nghe Hữu Thiết la lên một tiếng và đổ phầm xuồng giữa mâm cơm khiến mọi thứ văng ra tung toé. Vẻ mặt của Hữu Thân trong vòng ba giây thay đổi ba trạng thái, từ tức giận chuyển sang hoang mang và đờ đẫn. Bà Thường vừa há miệng thốt một tiếng kêu chưa rõ nghĩa thì mắt bà bỗng trợn lên, một thứ thanh âm không tròn phát ra từ cuống họng, cô con dâu nhìn thái độ hai người như vậy thì nhìn trực vào người đang nằm sõng xoài với từng cái giật nảy lên, và rồi cô chợt hét “Máu”. Tiếng hét của vợ khiến Hữu Thân như sực tỉnh, vội lật người em trai lên… trời ơi… cái gì đây? Bằng cách nào đó con dao gọt trái cây trong tay Hữu Thân đã cắm ngập cán vào ngực Hữu Thiết. Cô con dâu lao ra cửa la to “cứu… cứu…”. Những người hàng xóm nhanh chân chạy sang, ai đó gọi 115, lát sau tiếng còi hú của chiếc xe cứu thương rúng động cả một vùng. Hữu Thân lao theo chiếc cáng lên xe. Cánh cửa phòng mổ đã chờ sẵn khi chiếc xe lăn sát thêm cửa bệnh viện. Bà Thường cũng đã được ai đưa đến, ngồi gục đầu trước cửa phòng mổ. Hữu Thân cũng im lặng úp mặt vào tay. Chưa đầy nửa tiếng sau, cánh cửa phòng xịch mở, người bác sĩ bước ra với tinh thần của người thua cuộc. Cả hai mẹ con căng mắt chờ đợi và ông ta lúng túng: - Tôi… xin lỗi… Cả hai mẹ con cùng đổ sụm xuống, nạn nhân đã chịu một lưỡi dao thấu tim, và đã chết lâm sàng trước khi đến bệnh viện. Hữu Thân như không còn biết gì nữa, kể cả khi công an tra chiếc còng số 8 vào tay Thân vẫn lơ ngơ như kẻ vô hồn. Mức án tuyên cuối cùng sau bao biện hộ của luật sư, rằng phạm tội lần đầu, rằng ngộ sát, rằng bị cáo có nhân thân tốt, thì cũng không thể dưới 15 năm. Nhưng với Hữu Thân thì cho dù có cao hơn nữa nặng hơn nữa thì anh cũng không hề phản kháng. Nỗi ân hận cùng cực, niềm ray rứt cùng cực, bản án lương tâm dày vò còn nặng nề gấp mấy. Những ngày đầu trong trại giam Hữu Thân không thể có được một giấc ngủ, hình ảnh em trai bê bết máu cứ luôn hiển hiện trước mắt. Hình ảnh mẹ già câm lặng như hóa đá trong phòng xử án hiển hiện trước mắt, hình ảnh người vợ trẻ ôm con nhỏ khóc ngất hiển hiện trước mặt. Thân chỉ ước có một điều, giá như người chết là mình chắc còn nhẹ nhõm hơn nhiều. Và Thân cũng đã tìm cách tự tử nhưng không thành vì những cán bộ quản giáo rất phòng chừng, họ quá hiểu tâm lý của người phạm tội không cố tình mà hậu quả nghiêm trọng như anh. Và rồi anh cũng biết, thụ án là cách duy nhất để anh đền tội. Cái ý niệm xuất hiện trong anh “giá như mình nhịn đi một tí” hình thành và đeo đẳng suốt trong tâm thức. Trở thành một lời tâm niệm thường ngày, nhịn đi một tí, nhịn nhau một tí, chỉ cần nhịn một tí thôi, không chỉ trong tâm trí mà nó luôn buột ra khỏi miệng trong nhưng va chạm hàng ngày của anh em phạm nhân. Và cũng nhiều trường hợp không bị đẩy xa hơn nhờ vào lời nhắc ấy. Lẽ ra, cuộc sống của Hữu Thân sẽ có cơ hội bình thường hóa nhiều hơn nếu anh không phải tiếp nhận những thông tin sau đó. Cô vợ trẻ mắt đỏ hoe cúi mãi không thể ngẩng lên nhìn chồng để nói những gì cô muốn nói. Hữu Thân nhìn vợ với ánh mắt thấu tận cõi lòng, nhưng anh vẫn muốn chính miệng vợ nói ra. Hàm râu không cạo cộng những nếp hằn sâu trên trán và ánh mắt đục trầm khiến Thân không còn dấu vết nào của một thầy giáo hăng say trên bục giảng. Chưa đầy nửa năm từ ngày tuyên án, Hữu Thân chỉ được hai lần gặp vợ, lần này là thứ ba. Bà Thường không thể đi thăm nuôi đứa con trai còn lại vì vết thương quá sâu trong lòng đã làm bà đổ quỵ. Cơn đau ôm trầm trọng cả thể xác lẫn tinh thần khiến bà như không còn nhúc nhắc nối tâm thân đang già sợ đi từng ngày. Cuối cùng thì cô vợ trẻ cũng lau nước mắt mở túi lấy ra một tờ giấy cuộn tròn và một cây bút đưa cho Thân: - Anh, anh có thương mẹ con em thì xin anh ký vào đây giùm em… Hữu Thân im lặng đón tờ giấy và cây bút, anh mở ra đọc lướt rồi im lặng hý hoáy dòng chữ “Tôi hoàn toàn đồng ý với những thỏa thuận trên” và một chữ ký để chấm dứt một cuộc tình một chặng đường. Đây là điều mà anh biết rồi nó sẽ đến chỉ là sớm hơn anh nghĩ. Thôi thế cũng tốt, nhùng nhằng trì níu rồi cũng phải đến lúc thôi. Đưa trả lại tờ giấy và cây bút cho vợ, Thân nói một câu nhỏ nhẹ: - Anh nhờ em chăm sóc và nuôi dạy con cho tốt nhé, hãy tìm cho nó một người cha xứng đáng hơn anh. Cô vợ trẻ vội đưa tay bịt miệng để khỏi bật ra tiếng khóc òa, cô nhìn chồng lần cuối rồi cầm tờ giấy đi như chạy ra khỏi căn phòng mà từ giờ cô không bao giờ bước chân đến nữa. Điều oan nghiệt với Hữu Thân chưa dừng lại ở đó. Bà mẹ già đã kiệt quệ sức lực khi một lúc mất cả hai đứa con trai, đứa chết đứa đi tù, thì nay mất luôn cả con dâu và cháu nội, và rồi ngôi nhà hoang vắng lạnh lẽo đã nuốt thỏm một linh hồn đau thương đến tận cùng trong một đêm mưa như trút. Đến hai ngày sau thì một người hàng xóm mới vô tình phát hiện ra. Một đám tang thê lương nhất mà người ta từng thấy, không một tiếng khóc, không một vành khăn, chỉ dăm người xóm giềng đưa đi trong thinh lặng. Những nắm đất ném theo cùng những tiếng thở dài, có mấy ai dám ngờ, một gia đình đang yên ổn mà chỉ biến cố trong tích tắc đã gần như tiêu hủy tất cả. Hữu Thân chỉ được biết tin này sau đến mấy tháng, khi ban quản giáo chuyển cho anh một tờ thông báo, rằng ngôi nhà của anh hiện vắng chủ nên tạm giao cho chính quyền địa phương quản lý. Tin sét đánh đã khiến Thân gục ngã, anh bệnh liệt giường đến hơn tháng trời, anh còn định tuyệt thực cho đến chết, nhưng những người chung quanh đã bằng mọi cách vực anh dậy. Nhưng Hữu Thân chỉ còn tồn tại với một xác thân còm cõi với một trái tim rách toác với một linh hồn vất vưởng. Để rồi đến một ngày anh được ban quản giáo trao vào tay quyết định trả tự do thì anh mới biết mình đã sống qua 15 năm nơi này. Nhưng liền sau đó anh ngơ ngác, ta sẽ đi đâu về đâu, trở lại ngôi nhà cũ thì anh hoàn toàn không đủ can đảm, còn đi, thì đi đâu? Mù mịt bốn phương trời đâu là nơi có chốn cho anh tá túc? Sau nhờ gợi ý của một người bạn tù “ra khỏi trại giam cứ đi thẳng con đường phía trước, nếu trời còn để sống sẽ vạch lối cho ta đi tiếp, đừng nghĩ nhiều, càng nghĩ càng thấy mình bế tắc”. Và thế là con đường ấy đã dẫn Hữu Thân đến với khu chợ đầu mối này, nơi đây có những công việc mà anh có thể làm, có những con người mà anh có thể gặp, cuộc sống anh cũng có đôi chút khí sắc hơn, nhưng dù sao thì tiềm thức vẫn luôn sống dậy trong anh bằng những con mơ với những hình ảnh mà anh muốn vùi chôn. Ông Ba Lục cứ ngồi im lặng thế, rất lâu, mặc cho Hữu Thân quằn quại với cơn nức nở như chẳng thể nào dứt được, kể từ khi xảy ra chuyện chưa bao giờ anh khóc được một cách thỏa thuê như lúc này. Cơn khóc như muốn xổ tung tất cả những gì chất chứa bấy lâu nay. Con khóc như một con đê vỡ mặc cho dòng nước đổ tràn như cuốn phăng đi cả một miền ký ức đớn đau. Nhưng cơn khóc lặng câm lặn vào tận đáy tâm can giờ cũng như trỗi dậy mà tràn theo những giọt nước mắt những tiếng hù hụ đầy tức tưởi. Cơn khóc như tháo tung những xiềng xích tâm hồn với bao nỗi oan ức tiếc nuối và bày giãi. Cứ như thể muốn gào lên rằng tôi không muốn thế, tôi không cố ý làm như thế, tôi không phải là người nhẫn tâm đến thế, tại sao lại tròng vào cổ tôi một sợi thòng lọng dài mãn kiếp, tại sao chỉ trong phút chốc mà cướp đi của tôi tất cả, tôi đã có tội lớn đến đâu mà bắt tôi phải đền trả nghiệt oan đến nhường này…??? Khi cơn đau còn nhồi căng tận cùng tâm thức thì nó như một hòn đá tảng lèn chặt những giọt nước mắt, họa hoằn lắm mới rỉ rén trong một vài khuya hôm, còn thì nó tê buốt đến tận những đầu ngón tay, nó căng tức đến tận những tế bào cơ thể, mà người ta chỉ có thể cắn chặt răng nhắm chặt mắt mà chịu đựng cho đến khi nó tạm thời đi qua, tạm thời là bởi nó luôn quay trở lại, lúc bắt người ta phải chịu đựng sự dằn vặt nhức nhối như một thứ đòn thù như một cách trả giá. Một đời người luôn có những điều đáng tiếc xảy ra, nhẹ thì để lại chút cảm nghiệm rằng lần sau đừng thế nữa, nặng hơn một chút thì để lại một phần thương tích để đôi lúc nhắn sức nhớ rằng ta đã từng… nhưng nặng đến thê thảm đến không thể sữa chữa bằng bất cứ giải pháp nào thì xem như một cái án chung thân của lương tri. Cho dù biết bao vận dụng cũng chỉ có thể xoa dịu tinh thần trong giây lát, rồi thì mọi thứ vẫn y nguyên như khi nó mới xảy ra. Như một cuốn phim quay ngược mà không thể xóa đi bất kỳ một chi tiết nào. Ông Ba Lục đặt nhẹ bàn tay lên vai Hữu Thân khi anh bớt dần cơn run rẩy. Bàn tay như một sự tiếp sức như một cách vỗ về như một kiểu chung chia và như một liệu pháp truyền năng lượng. Một tâm hồn đang rách nát một trái tim đang rách tướp cần lắm một bàn tay như thế. Hữu Thân lắng dần lắng dần rồi im hẳn. Giây lát anh ngẩng lên nhìn ông Ba Lục với sự biết ơn khôn cùng. - Em cảm ơn anh, em cảm ơn anh rất nhiều…. Ông Ba Lục trầm ngâm một chút rồi trầm giọng: - Chú mày phải về, về mà tạ tội, về mà hương khói cho những hương linh ấm áp mà an nghỉ. Chú mày có trốn mãi cũng không trốn được chính lương tâm mình. Mà trốn tránh không phải là cách của một thằng đàn ông có trách nhiệm. Về, phải về. - Em… Hữu Thân bỏ dở câu nói, anh chưa đủ can đảm để đối diện. Ông Ba Lục im lặng một chút lại tiếp: - Anh sẽ đưa chú mày về, nghỉ ngơi vài ngày cho khỏe đi đã. Thôi anh về đây. Hữu Thân biết sự sắp đặt của người anh đáng kính mến này là một mệnh lệnh. Tiễn ông ra về rồi anh ngồi gục đầu vào đầu gối mãi để mà suy ngẫm. Và anh hiểu rằng điều cần thiết nhất là chuẩn bị tâm thế để trở về. Chuyến xe khách đường xa bon bon trên quốc lộ, có hai người khách nam chỉ im lặng và im lặng, trong đầu họ ngổn ngang bao là dự liệu. Khóe mắt người nam trẻ hơn đôi lúc còn rựng đỏ, sự kềm chế đến hết mức để che đậy cảm xúc. Con đường vẫn hun hút hun hút về phía trước. Cho đến lúc chiếc xe về đến bến thì Hữu Thân không kìm nổi, anh cúi gập đầu chỉ nhìn thấy mỗi bước chân mình, cảm giác như bao người đang xỉa xói sỉ vả sau lưng. Ông Ba Lục nắm tay Thân bóp chặt. Ông biết đường đi nước bước kế tiếp thế nào là do ông. Việc đầu tiên ông hỏi thăm đường đến chính quyền địa phương. Khi gặp được đúng người cần gặp, ông trình bày sự việc kèm theo một số giấy tờ tùy thân mà Hữu Thân còn giữ lại được, trong đó có quyết định trả tự do của trại giam. Trong quá trình ấy, Hữu Thân không dám ngẩng mặt nhìn vào bất cứ ai. Câu chuyện nóng hổi thời ấy lại được dịp sống lại trên môi người. Tốc độ lan truyền rất nhanh, người ta lố nhố ngoài cửa phòng để xem mặt “kẻ sát nhân”. Một vài người ý nhị thì bảo nhỏ “xem gì mà xem, người ta có cố ý đâu mà”. Mặc dù vậy tính tò mò vẫn không giảm thiểu được những con mắt chăm bẩm vào nhân vật. Cho đến lúc có người lục tìm được chiếc chìa khóa trong kho lưu trữ và giải tán số người để Hữu Thân và ông Ba Lục ra xe. Chiếc xe đậu trước cánh cổng sắt màu nâu sậm, tiếng mở khóa lục cục vì ổ khoá lâu ngày mưa nắng bị kẹt. Người ấy vừa mở khóa vừa nói: - Lúc trước ủy ban cũng có sử dụng làm nhà trẻ, nhưng cũng không bao lâu, sau lại dùng tạm làm nhà lưu trú nhưng nhiều người ngại, cuối cùng đành đóng cửa để đó. Nói xong thì cái khóa cũng bật được ra, Hữu Thân bước từng bước vào ngôi nhà của anh mà trái tim rỉ máu, một lần nữa cái cảnh tượng oan nghiệt ấy lại hiện về rõ nhất. Đây là nơi trải chiếc chiếu ấy. Đây là nơi người em trai thở ra những nhịp thở cuối cùng. Đây là nơi bà mẹ già đã từng vào ra mùa đông tháng ấm. Đây là nơi cô vợ trẻ lấp lánh niềm vui khi đón chồng đi dạy về. Đây là nơi đứa trẻ đang còn i oe giơ tay như muốn níu gương mặt người cha đang sà xuống với nó. Bằng đấy hình ảnh lô xô hiện về khiến Hữu Thân bước đi không vững, anh ngồi thụp xuống dưới chân bàn thờ có hai tấm di ảnh. Ông Ba Lục để mặc Hữu Thân với sự chết lặng ấy, ông biết không có cách nào hơn là để cho anh chìm đến tận cùng rồi mới có thể từ từ nổi lên. Ông bước qua những căn phòng bụi bặm, những mảng tường ố đen mốc xỉ. Ngôi nhà như đã chết cùng những chủ nhân của nó, chắc chắn phải mất nhiều thời gian nữa mới có thể hồi sinh. Đường vào nghĩa trang quành quèo len lỏi. Hữu Thân và ông Ba Lục lặng lẽ đi theo người hàng xóm dẫn đường. Một đêm chập chờn với những câu chuyện hồi tưởng. Ông Ba Lục đã nói với Thân: - Từ giờ anh với chú là anh em kết nghĩa, chú phải vững vàng lên để sống tiếp. Những gì đã qua đúng là không thể nào quên, nhưng hãy sống những tháng ngày còn lại cho có ý nghĩa để má và em trai còn siêu thoát. Còn nữa, nếu sau này gặp lại con trai, đừng để nó thất vọng. Hãy xem đó là động lực là mục đích sống của cuộc đời này. Chú nghe không? Hữu Thân nghẹn ngào ôm cánh tay người đàn ông đã như một cái phao cho anh ngoi lên: - Vâng, em nghe anh, cái gì em cũng nghe anh, anh như một người cha sinh ra em một lần nữa. Ông Ba Lục khẽ nạt “nói tầm phào”. Có lẽ nhờ tình cảm và sự dẫn dắt của ông mà sáng nay Hữu Thân đã cảm thấy khá hơn, và chính anh đề nghị đi nghĩa trang tìm mộ hai má con. Vừa may có người hàng xóm qua thăm hỏi, và sốt sắng dẫn đường. Thế là ba người chuẩn bị trái cây đồ cúng lễ rồi đi ngay. Chợt người dẫn đường dừng lại trước một ngôi mộ sơn màu nâu gụ được quét dọn sạch sẽ, hai bên rìa còn trồng hoa mười giờ nhiều màu: - Đây mộ bà đây. Hữu Thân quỳ sụp xuống trước mộ mẹ gục đầu vào tấm bia khóc gọi “Má ơi, con đã về đây má ơi, má tha tội cho con nghe má, con không ngờ chút nóng giận của tụi con mà cả nhà mình tan nát thế này… con hối hận lắm má ơi… giá như con biết nhịn em đi một chút thì đâu ra nông nỗi… má ơi….”. Ông Ba Lục chợt nhớ câu Thân nói như van vỉ khi xảy ra xô xát “nhịn nhau một chút đi mà” đúng là chỉ khi phải trả giả bằng xương máu người ta mới nhận ra điều đơn giản nhất. Để cho Hữu Thân khóc, hai người đàn ông bày hoa trái trước ngôi mộ, người hàng xóm nói: - Mấy ngày rằm hay lễ tết, thanh minh gì thì bà con trong xóm cũng nhớ ghé qua quét dọn với thắp hương cho hai má con hết á. Tội. Ông Ba Lục thay lời Thân: - Cám ơn các bác các chú nhiều, giờ có em nó về rồi… - Phải về chớ, khi bà còn cũng có tình cảm chòm xóm lắm mà. Ma xui quỷ khiến sao mà thành ra chuyện vậy. Chú Thân yên tâm đi, về đây rồi cần gì tụi tui giúp cho. Hữu Thân nhạt nhòa nước mắt: - Dạ, cũng mong bà con tha thứ… - Chuyện xui rủi lỡ tay chứ có phải chú cố tình đâu, hồi đó ai trong nhà chú sao bà con biết hết mà. Thôi đừng nhắc chuyện đã qua nữa, ráng sống cho tốt để bà vui lòng nhắm mắt là được rồi. - Tui cũng mừng khi nghe anh nói vậy, chú nó định lang thang phiêu bạt chứ không dám về, bà con chòm xóm hiểu cho chú ấy vậy là hay lắm rồi. Chú mày vững tin lên nghe. - Dạ Giọng Hữu Thân còn nghẹn ngào nhưng trong lòng anh đã nghe mở ra một cái gì đó sáng sủa nhẹ nhõm. - Thôi đi qua bên kia. Người hàng xóm lên tiếng thúc giục, Thân quỳ vái mộ mẹ rồi đi theo. Phần mộ của Hữu Thiết cũng sạch sẽ gọn gàng, và hai bên cũng có vồng hoa mười giờ. Hữu Thân đứng lặng nhìn bức hình em trai. Anh khóc em nhưng không thành tiếng “Thiết ơi, ba má đặt tên cho anh em mình là Hữu Thân Hữu Thiết, mà sao chúng ta lại chẳng thể thân thiết nhau, để bây giờ có Thân mà không có Thiết. Thiết ơi! Anh ngàn lần tạ tội cùng em, thôi thì em đi xa em phần duyên ngắn ngủi, nếu kiếp sau mình còn gặp lại nhau, mình sẽ tốt với nhau thật nhiều nha em”. Ông Ba Lục đưa vào tay Thân ba cây nhang, anh vái mấy vái rồi cắm vào lư hương. Làn khói mỏng quện quanh quện quanh rồi tỏa nhẹ. Chợt ông Ba Lục nhìn xuống con đường mòn thấy có hai người đang đi lên, khá xa nên mới chỉ nhận ra đó một nam một nữ, chắc là ai đó đi thăm mộ người nhà, nghĩ vậy nên ông quay lại không nhìn nữa, nhưng đến lượt người hàng xóm phát hiện và kêu thành tiếng: - Ủa ai như… Nghe vậy Hữu Thân chợt quay nhìn, anh ngờ ngợ không dám chắc, cũng đã mười mấy năm rồi mà. Hai người đó vẫn đi lên, càng lúc càng hướng về phía mọi người đang đứng, dáng nét rõ dần rõ dần… Hữu Thân buột miệng “A”. Ông Ba Lục nhìn kỹ hơn thì thấy người phụ nữ lớn tuổi còn người kia là một thanh niên, ông bỗng nhận ra một điều gì, ông nhìn chăm vào gương mặt câu thanh niên rồi lại nhìn qua Hữu Thân. Chính Hữu Thân cũng vừa kịp nhận ra điều gì đó, người hàng xóm kêu lên vui vẻ: - A cô Hảo với con trai về kìa… sao mà khéo… Câu nói chợt ngắt ngang chừng vì Hữu Thân rủn cả chân tay đã phải ngồi sụp xuống tay ôm ngực, hơi thở anh như nghẹn lại. Hai người kia cũng đã đi đến nơi, Hảo đứng sững khi nhìn thấy chồng cũ, điều mà cô chưa hề nghĩ đến. Cậu con trai càng ngạc nhiên hơn khi nhìn tấm hình trên ngôi mộ và gương mặt người đàn ông khắc khổ đang chết sững nhìn cậu. Ông Ba Lục và người hàng xóm đều im lặng, giây phút trùng phùng quá đỗi bất ngờ. Giây lát Hữu Thân cố gượng dây, anh lập bập: - Là Hữu Thiện… phải không? Hơi ngơ ngác một chút nhưng cậu thanh niên gật đầu, bấy giờ mới nghe người phụ nữ bật lên tiếng khóc: - Con ơi, ba con đó. Hữu Thân không còn kìm nổi nữa anh lao đến ôm lấy đứa con trai mà đã bao ngày nhớ đêm trông. Hữu Thiện cũng nghẹn ngào với tiếng gọi “Ba” đầu tiên. Có ai bảo sự trùng hợp ngẫu nhiên này là do một sự dẫn dắt nào không nhỉ? Có thể mà cũng không có thể, nhiều khi là thời điểm hội đủ cơ duyên để diễn ra một sự kiện đấy thôi. Hảo nói với người hàng xóm: - Thực ra thì năm nào em cũng một lần về thăm mộ má với chú, nhưng không muốn ai biết, mấy năm nay cháu đã lớn nên em cũng vài lần cho cháu về để biết nguồn cội, lần này đâu ngờ… - Vậy là đúng rồi, con cháu nó phải được biết nơi chốn gốc gác của mình, là người lớn phải có trách nhiệm hướng dẫn cho chúng. Một ống dẫn nước từ hàng xóm bắc qua, một sợi dây điện từ hàng xóm bắc qua, ngôi nhà bấy lâu im ỉm ẩm mốc bụi bặm giờ đang được những bàn tay chà rửa dọn dẹp. Ông Ba Lục thấy rất vui trong lòng, ông hiểu mình chỉ là một đường dẫn trong chuỗi sự kiện đang diễn ra. Vậy đấy cuộc đời luôn có những người được tạo hóa giao nhiệm vụ làm con chốt nối, và khi cái kết quả đẹp đã được hiển thị thì niềm vui hạnh phúc của “những con chốt nối” rất tràn đầy. Một bữa cơm tối ấm áp sau bao năm là một món quà không tưởng dành cho Hữu Thân, anh cứ hết nhìn người này lại nhìn người khác, trái tim đầy ứ những xúc cảm bồi hồi. - Giờ cô Hảo có dự tính thế nào chưa? Ông Ba Lục hỏi khi nhìn hai cha con Hữu Thân đang chăm sóc nhau. Thân nghe vậy thì cũng nhướng mắt về phía Hảo chờ đợi. - Dạ em cũng đã trù tính từ lâu rồi, ảnh về ổn định mọi chuyện rồi em sẽ thu xếp cho cháu về ở với ảnh. Còn em thì… - Má con còn hai em ở nhà nữa ạ. Hữu Thiện nói đỡ cho mẹ, ông Ba Lục hể hả: - Vậy là được rồi đúng rồi. Ngoài cửa chợt bước vào hai người khách, anh Sinh, là người hàng xóm đã dẫn đường ra nghĩa trang, chỉ vào người đi cùng giới thiệu: - Đây là bác Lâm tổ trưởng khu phố mình, bác bảo trường hợp của chú đã được báo lên quận, bác qua thăm mọi người đó. - Tôi nghe anh Sinh nói từ hôm qua tôi mừng quá, đúng là không đâu bằng nhà mình, rồi người ta sẽ hướng dẫn anh thủ tục nhận lại nhà. Anh yên tâm đi, chúng tôi sẽ tìm cách tạo điều kiện cho gia đình. Hữu Thân quá xúc động: - Dạ dạ em mang ơn các bác các anh nhiều lắm ạ. - Ơn huệ gì, hàng xóm láng giềng với nhau giúp được cái gì hay cái đó thôi mà. Câu chuyện cứ thế lan man đến tận khuya. Sáng hôm sau, hai mẹ con cô Hảo chào từ biệt mọi người. Hữu Thân cứ bịn rịn mãi, cậu con trai vỗ về người cha: - Ba yên tâm đi, con sẽ sớm về với ba mà. Hữu Thân ôm chặt đứa con trong tay, anh rưng rưng, niềm hạnh phúc tưởng chừng không bao giờ tìm lại được đang ấm nóng trong tay anh. Ông Ba Lục cười: - Cha con nhà mày sến quá trời nha, đàn ông gì mà… mạnh mẽ lên cái coi. Hữu Thân mỉm cười và nhìn theo chiếc taxi chở hai mẹ con ra sân bay. Ông Ba Lục nán thêm vài ngày để cùng Hữu Thân đi làm những thủ tục cần thiết. Một tin vui nữa là ủy ban phường đã tìm được cho anh một chân bảo vệ trong một công ty trên địa bàn. Hữu Thân thấy mình thực sự được hồi sinh trong vòng tay dang rộng của cộng đồng. Ông Ba Lục cùng Hữu Thân đến nghĩa trang thăm hai mộ phần, đó là ý định của ông trước khi tạm biệt Hữu Thân để trở về. Ông tạm yên lòng với những gì Hữu Thân đã được giúp đỡ và sắp xếp. - Mọi chuyện như vậy là tạm ổn bước đầu rồi, chú cứ thế mà yên tâm sống, thỉnh thoảng anh lại ra thăm chú, có gì cần thì alo cho anh ngay nghe chưa? - Dạ, không có anh chắc em chẳng được như bây giờ… - Tất cả mọi chuyện diễn ra trên đời này đều có căn nguyên của nó mà. Không thể cố tình chọn lựa mà được. Khi hội đủ những yếu tố cần thiết thì nó tự chọn thời lẫn cách thức để diễn ra. Anh chỉ là một con chốt trong chuỗi vận hành ấy thôi. Hữu Thân khẽ gật như đã hiểu ra một chân lý vậy. Bỗng vọng đến tiếng cười đùa của trẻ con, cả hai cùng hướng về phía ấy. Phía bên kia đồi, một trảng cỏ xanh mướt có mấy đứa trẻ đang chạy nhảy vui đùa. Thật vô tư hồn nhiên và quá đỗi yên bình. Hai người đàn ông luống tuổi cứ đứng đấy mà nhìn ngắm, trong tâm hồn mỗi người như có gì đó đang giãn nở… giãn nở… ĐÀM LAN 
MÙA HOA ĐÃ VỀ Khi gió chướng rụt rè về phố, mùa xuân lặng lẽ nhích đến gần kề, ẩn nấp trên những chiếc lá vàng chao mình rơi vương vãi, để trơ những nhành cây khô. Và rồi chồi xanh he hé cùng với những cái nụ bé xinh hớn hở đón nắng. Vậy là mùa hoa đã về trên quê tôi rồi đó! Khi còn bé tẹo, tôi vẫn thường thắc mắc mùa xuân về cho hoa nở hay là mùa hoa đã làm nên mùa xuân? Đem hỏi ngoại, ngoại giải thích đơn giản rằng chúng bổ sung cho nhau. Khi mùa xuân về, khí trời ấm áp thuận lợi cho cây nẩy mầm, ra hoa. Và trăm hoa đua nở đã tạo nên mùa xuân. Tôi đã tin như thế. Khi lớn lên, tôi lại cảm thấy điều ông ngoại nói hình như còn mơ hồ lắm. Bởi đâu phải hoa nào cũng nở vào mùa xuân. Có những loại hoa nở rộ trong mấy ngày tết rồi im ẩn chờ tết năm sau. Như hoa mai, hoa đào chẳng hạn. Có những loại hoa nở rải rác theo từng mùa. Tuy nhiên, những nghệ nhân hoa kiểng đã có cách bắt ép chúng nở trái mùa hoặc nở rộ khi xuân về. Vì vậy, hoa đã tạo nên một nét đẹp rất riêng cho mùa xuân. Hoa tạo cho nhà nhà ngày tết nét xuân mà không mùa nào có được. Cứ trời vừa phất ngọn heo may, các nhà vườn đã rục rịch chuẩn bị mùa hoa. Họ gieo trồng thành từng luống, từng giàn. Song song đó là đan giỏ bằng nan để chiết cây hoa vào. Có nhìn cảnh nhà vườn chăm bón và tưới cho hoa mới thấy hết nỗi nhọc nhằn của người lao động. Họ đổ mồ hôi, sôi nước mắt trên những cánh đồng hoa. Họ trông trời, trông nắng, trông mưa sao cho vừa đủ để hoa bừng nở đúng ngày và tươi đẹp. Điều đó mang lại cơm no áo ấm cho họ mà cũng đem lại hương sắc cho ngày tết. Ngày tết hoa lên ngôi. Bấy giờ, hoa còn có nhiệm vụ cao cả là đem lộc vào nhà. Hoa không chỉ để trang trí mà còn là liệu pháp cân bằng, cải tạo sinh khí. Từ trên các cánh đồng, hoa theo người về phố. Hoa được thồ trên xe đạp. Hoa được công kênh trên những chiếc xe lôi, xe ba gác. Hoa được vi vút trên những xe tải lớn. Hoa lênh đênh trên những chiếc xuồng, chiếc ghe trên sông... Để rồi, hoa an vị dọc lối đi, hoa trước ngõ, trong sân, vào nhà. Người ta chọn hoa không chỉ vì vẻ đẹp của nó mà còn vì… cái tên của hoa. Bởi ai cũng muốn đầu năm đón lộc vào nhà. Lộc là một trong ngũ phúc “Phúc - Lộc - Thọ - Khang - Ninh”. Cũng chính vì vậy mà ngày xuân còn có thêm một phong tục đẹp nữa là hái lộc đầu năm. Để đón lộc vào tổ ấm, chủ nhà thường chọn hoa có những cái tên nói lên mơ ước đầu năm. Như bộ tứ quý: Mai - Lan - Cúc - Trúc, bộ Tam đa: Sung - Phát tài - Sống đời hoặc những loại cây có cùng bộ như Vạn niên tùng - Thiên tuế… Bộ Tứ Linh như Đa - Sung - Sanh - Si. Từ sự ảnh hưởng của phong thủy ở mỗi vị trí, chủ nhà chọn những loại hoa khác nhau cho thêm may mắn. Trong nhà, trên bàn thờ, hoa vạn thọ, hoa cúc, hoa huệ, hoa lan, cát đằng… thường được chọn. Chúng làm cho bàn thờ tổ tiên thêm trang trọng, đẹp đẽ, ngát hương. Trong phòng khách mai, đào, trúc, cúc luôn được đặt ở nơi bất kỳ ai bước chân vào cũng nhìn thấy trước tiên. Để hoa mai, hoa đào thêm duyên, người ta trang trí thêm vài chiếc thiệp xinh đẹp có in những câu chúc cũng nói lên mơ ước của con người như: AN KHANG THỊNH VƯỢNG, TÂN NIÊN VẠN PHÚC, PHÚC LỘC THỌ,…, vài cái lồng đèn tí hon hoặc những dây đèn nhấp nháy nhiều màu sắc. Có nhà thích chưng cây tắc trĩu quả được uốn hình tháp rất đẹp bởi nó mang ý nghĩa là đại kiết. Trên chiếc bàn cạnh cửa sổ, phòng ăn, phòng ngủ thường có những bình hoa tươi với hoa hồng môn, hoa ly, hoa sống đời, hoa lan, hoa cát tường… Bên hiên nhà, dọc lối đi, hoa trạng nguyên, hoa cúc, hoa thược dược, hoa thu hải đường… xếp hàng đua sắc. Chúng làm cho ngôi nhà bỗng trở nên sang trọng và bừng sáng. Tôi gọi đó là lối hoa. Và ngày xuân, tôi rất thích lượn lờ, qua lại ở đó để thấy cảm xúc trào dâng lạ lẫm. Trong sân, những chậu bon sai thuộc bộ Tam đa hoặc Tứ linh thường được trưng bày. Những cây mai chiếu thủy đứng nghiêng nghiêng phô những cái hoa trắng xinh xinh cứ luôn cúi xuống nhìn cái gốc ngộ nghĩnh của mình. Những cây cần thăng xanh mướt, những cây hoa trang bon sai bé tí có bộ rễ rất độc đáo và đầu cành là những chùm hoa li ti tuyệt đẹp. Gần đây, nhiều thành phố còn tạo nên những con đường hoa để người dân được hưởng những ngày xuân tràn ngập hương sắc thanh bình. Ở Tp. Hồ Chí Minh, năm nào đường Nguyễn Huệ cũng trở thành phố hoa. Những nghệ nhân đã tạo nên những khung cảnh lịch sử hay văn hóa bằng hoa. Người thành phố, kể cả khách du lịch đến hẹn lại lên. Mọi người tìm đến, ngắm nhìn, hưởng thụ sáng tạo của con người từ thiên nhiên. Lúc bấy giờ tôi chợt hiểu ra, chính con người bằng bàn tay và khối óc thông minh tuyệt vời đã tạo ra mùa xuân và mùa hoa. Chính những người lao động, những nghệ nhân đã phả hồn vào hoa, vào lá, vào cỏ cây, biến chúng thành những nhành lộc đầu năm mà ai ai cũng muốn rước về nhà. Chính họ đã tạo nên tiếng reo nơi nơi: - Ôi! Mùa xuân lại đến! Mùa hoa đã về!
NGUYỄN THỊ MÂY MỤC LỤC Vài chi tiết về kỳ họp ngày 03.02.2018… ............ Vũ Thư Hữu ... 01 Vài dòng về cuốn “Truyện ngắn quái dị” của nhiều tác giả do Nxb. Văn Học in năm 1998 ................. Vũ Anh Tuấn ... 06 Có tận thế không? (tt) ................. Lm. Giuse Nguyễn Hữu Triết ... 08 Chạm mốc Sinh Tử ................. Tâm Nguyện ... 15 Sự tùy tiện của các dịch giả ................... Thúy Toàn .... 30 Đầu Xuân đi lễ chùa Hương ...................... Phạm Vũ ... 32 Như nước trong nguồn (tt & hết) ............. Nguyễn Văn Sâm .... 43 Những Tết riêng của Phụ nữ ................... Bùi Đẹp st. .... 56 Xuân đang mùa (thơ) .............................. Đàm Lan ... 61 Xuân vui hội ngộ (thơ) ................... Phạm Thị Minh-Hưng .... 63 Sang Xuân (thơ) .................. Phạm Thị Minh-Hưng .... 63 Bơ vơ (thơ) ............................ Ngàn Phương .... 64 Âm thầm (thơ) ............................. Ngàn Phương .... 64 Xuân nhật hữu cảm (thơ) ...................... Trần Quang Khải ... 65 Phỏng dịch Xuân nhật hữu cảm (thơ) .............. H uỳnh Thiên Kim Bội .... 65 Tình khúc hoa sen thắm (thơ) ..................... Phùng Chí Tâm ... 66 Bài họa Cuộc chơi tuổi xế chiều 1 (thơ) ................. Hoàng Cúc .... 67 Bài họa Cuộc chơi tuổi xế chiều 2 (thơ) .............. Hoàng Cúc .... 67 Thơ Tết (thơ) ................. Lang Nguyên .... 68 Mưa Xuân (thơ) ...................... Lang Nguyên .... 68 Sinh nhật Ngàn Phương I (thơ) ................. Thanh Châu .... 69 Sinh nhật Ngàn Phương II (thơ) ............. Thanh Châu .... 69 Đón Xuân (thơ) ........................ Quang Bỉnh .... 70 Thơ Xuân (thơ) .............................. Quang Bỉnh .... 70 Uyên ương mùa Xuân (thơ) .......................... Hoài Ly .... 71 14-2, Ngày Tình nhân tặng người… (thơ) ........... Giáng Ngọc .... 72 Chào mừng Valentine (thơ) ........................... Thanh Vĩnh .... 73 Mừng Xuân Mậu Tuất (thơ) .................... Phước Hải .... 74 Ước mơ (thơ) .................................... Phước Hải .... 74 Hạnh phúc (thơ) ..................... Thùy Hương-Hải Âu ... 75 Xúc cảm (thơ) ............... Hải Âu-Thùy Hương ... 75 Sau ngày Tết (thơ) ...................... Lê Nguyên ... 76 Chiếc bánh chưng ngon nhất (thơ) ................ Lê Nguyên ... 77 Đón Nguyên Tiêu (thơ) .................. Thanh Phong .... 78 Đón lễ Tình nhân (thơ) ................... Thanh Phong .... 78 Trăng năm mới (thơ) ..................... Lam Trần .... 79 Nhớ kỷ niệm xưa (thơ) ....................... Lê Minh Chử .... 80 Đành (thơ) .............................. Vũ Đình Huy .... 81 Resigning ourselves (thơ) ................. Vũ Anh Tuấn dịch .... 81 Gái Bắc Ninh (thơ) ..................... Vũ Đình Huy .... 82 The girl from Bắc Ninh (thơ) .............. Vũ Anh Tuấn dịch .... 83 Hàn Mạc Tử, rất hào hoa, rất phong vận: Người thơ ....... Hoàng Kim Thư st. .... 84 Món ngon Tết của Má ......................... Hoài Ly .... 93 Chuyện khó tin nhưng có thật: Linh hồn nhẹ nhàng khi “thoát xác" ......... Đào Minh Diệu Xuân st. .... 97 Coi mắt ............................. Lam Trần .. 101 Đừng ỷ lại vào người khác ............ Phạm Hiếu Nghĩa . 103 Quy luật cuộc đời .............................. Kim Sơn st. . 105 Ngày xuân được lì xì bằng sách: Những điều kỳ diệu của Lộ Đức 1 - 100 lẻ 1 bài thơ tình - Kỷ yếu 60 năm thành lập Giáo xứ Phát Diệm & 50 năm xây dựng thánh đường ............ Hà Mạnh Đoàn . 108 Bên kia đồi vẫn xanh ...................... Đàm Lan .. 111 Mùa hoa đã về ............... Nguyễn Thị Mây .. 141 Thông báo Kỳ họp tiếp theo của CLB Sách Xưa & Nay sẽ diễn ra vào lúc 9:00 ngày 14/4/2018 tại Nhà thờ Tân Sa Châu, số 387 Lê Văn Sỹ, phường 2, quận Tân Bình. Bài viết cho bản tin nội bộ xin gửi về: hamanhdoan69@yahoo.com hoặc liên hệ với Hà Mạnh Đoàn - 0937 108489 Các bản tin trước có thể xem tại: www.diendan.songhuong.com.vn www.giaimakinhphat.com www.sachvatranh.com www.newvietart.com www.vandanviet.net www.hoamai-aus.org.au | 
